۳
۴
در برنامه عملیاتی، خروجی برنامه مشخص میشود، منابع تخصیص مییابد و فرایند کار تحلیل می گردد. هر فعالیت، هر رویه، هر فرایند بطور دقیق مشخص شده و بیان میگردد که هر کار توسط چه کسی و چه زمانی انجام شود و چه کسی مدیر اجرا و پاسخگوی هریک از مراحل برنامه است.
۲-۲-۷-۱- برنامه عملیاتی در بانک ملت
برنامه عملیاتی ؛برنامه ای برای تحقق اهداف بانک ملت است.این اهداف عملکردی در زمینه های مختلف مانند سود اوری ،درامد ،تجهیز منابع ،تخصیص اعتبار و فروش خدمات ،طراحی و تدوین می شوند. بنابر این برنامه عملیاتی بانک را می توان برنامه ریزی برای بهبود شاخص های عملکردی بانک دانست.این شاخص ها عمدتا شاخص های مالی و خدماتی هستند. در برنامه عملیاتی بانک،اهداف عملکردی بخشها و قسمتهای مختلف باید بنحوی شفاف و یکپارچه شود که هر بخشی برای تحقق اهداف عملکردی کلان بانک سهم و وظیفه خود و ارتباط ان باسایر بخشها رابدانند.در برنامه عملیاتی اهداف عملکردی در یک دوره زمانی یک ساله در هر دو حوزه اصلی صف و ستاد تعریف می شوند.اهداف عملکردی صف بیشتر بر بهبود شاخص های عملکردی مالی و خدماتی واهداف عملکردی ستاد نیز عمدتا بر تسهیل فعالیتهای پشتیبانی متمرکز هستند.
۲-۲-۷-۲- چالشهای تعیین شده در برنامه عملیاتی
در برنامه عملیاتی بانک ملت ،تمام نکات با جزئیات کامل مطرح شده است تا منجر به بهبود عملکردی بانک و در نتیجه حفظ و ارتقاء جایگاه رقابتی ان در سیستم بانکی ایران شود.از مهمترین چالشهای پیش روی بانک ملت دراوایل خصوصی شدن (به ترتیب ضریب اهمیتشان )عبارتند از:
چالش اول(افزایش سود اوری ورشد درامدها)
چالش د وم(حفظ و ارتقاء جایگاه رقابتی بانک)
چالش سوم(تامین منابع ارزان قیمت)
چالش چهارم(کاهش اقلام معوق)
چالش پنجم(مدیریت بهینه مصارف)
چالش ششم(توسعه بانکداری الکترونیک)
چالش هفتم(ارتقاء فعالیتهای ارزی)
چالش هشتم(توانمند سازی کارکنان)
چالش نهم(رضایت مشتری)
در ارتباط با هر چالش یک کارت امتیازی تعیین می شود تا رتبه کسب شده هر قسمت در مورد چالش مد نظر مشخص گردد. بعلاوه چهار وجه بازار و مالی، مشتری ،فرایندها و رشد و یادگیری نیز در بانک شناسایی گردیده است که هر چالش در ارتباط با یکی از این وجوه چهارگانه قرار دارد.بطور مثال ۶ چالش از ۹چالش اساسی بانک در بعد بازارو مالی مطرح می شود(اداره کل اموزش بانک ملت،صص۷۴تا۱۰۱).
البته نکته قابل توجه اینست که این چالشها با ضریب اهمیتشان مطلق و ثابت نیستند و ممکنست در طول زمان ، باتوجه به شرایط ،اهمیت هر کدام تغییر کند یا اصلا چالشی مرتفع شده و در سال بعد چالشی دیگر مطرح گردد.
۲-۲-۸-کارمزد بانکی
در اقتصاد غرب و سرمایه داری، بهره و ربا از یکدیگر تفکیک شده است. بهره بصورت ابزاری پذیرفته شده و ربا بصورت در صدی غیر منطقی و غیر منصفانه در مقایسه با بهره تلقی و نکوهیده است. دین اسلام بهره وربا را یکی دانسته ،ودر ایات و روایات متعددی به پرهیز از ان مقوله تاکیید فرواون کرده است و از مردم خواسته است تا قرارداد ها و تعلملات اقتصادی خود را در چهارچوب قرار دادهای مالی مشروع تنظیم کنند(فدایی خوراسگانی،ص۱۶).
در بانکداری اسلامی ما بجای بهره بانکی عبارت کارمزد بانکی را بکار می بریم.بدین صورت که بانک بعنوان عاملی که پولهای مردم را نگهداری و در قالب عقود اسلامی(جعاله ،اجاره به شرط تملیک مشارکت مدنی و…) به سرمایه گذاران وام می دهد تا در سود حاصل از این سرمایه گذاری تسهیم گردد. بنابر این مبلغی را بعنوان کارمزد از انان دریافت می کند.
بحث مهم و اساسی بنده در این تحقیق کاربرداصطلاح کارمزد به معنی فوق نیست. بلکه منظور ما در یافت حق الزحمه ای است که بانک از ارائه برخی خدمات به مشتری به غیرازاعطای تسهیلات دریافت می کند(منظور خدمات غیر مشاع می باشد). این کارمزد ها انواع مختلفی دارند:برخی در دایره جاری شعب دریافت می شوند مثل: کارمزد صورتحساب ،کارمزد صدور دسته چک ، کارمزد در یافت وجه حساب(جاری یا قرض الحسنه و…) از شعبه ای غیر از شعبه افتتاح کننده و غیره . بعضی دیگرهم در دایره اعتباری شعب در یافت می شوند مثل:کارمزد ضمانتنامه،کارمزد هزینه کارشناسی و ….
توجه: در این پژوهش درامد های غیر مشاع و کارمزد هردو به یک معنی بکار می روند و کارکرد یکسان دارند.
۲-۲-۹- ضمانتنامه بانکی[۶]
در تجارت بین المللی، برای خرید کالا یا خدمات، اغلب ارزیابی دقیق توان و قابلیت فنی و مالی فروشنده و یا ارائه کننده خدمات، چندان ساده نیست. همچنین در حین انجام کار و یا پس از عقد قرارداد و گشایش اعتبار اسنادی ممکن است حوادثی رخ دهد که به واسطه آن فروشنده از انجام تعهدات خود خواسته یا ناخواسته کوتاهی نماید. بنابراین خریدار کاملاَ محق است که جهت حصول اطمینان از حسن اجرای قرارداد توسط فروشنده از او در خواست ضمانتنامه مورد لزوم را بنماید.
تعریف ضمانتنامه بانکی:
ضمانتنامه بانکی عبارت است از تعهد غیر قابل برگشت یک بانک به پرداخت وجه مورد ضمانت در صورت عدم ایفای قرارداد توسط یک شخص ثالث. این شخص ثالث فروشنده یا متعهد انجام قرارداد می باشد. ضمانتنامه معمولاَ تعهد جداگانه ای است که مستقل از بدهی و یا ملحوظ در قرارداد بین طلبکار و بدهکار اصلی می باشد. تحت شرایط ضمانتنامه بانک ضامن باید وجه ضمانتنامه را با اولین درخواست ذینفع پرداخت نماید. معمولاَ قوانین کشوری که ضمانتنامه در خاک آن صادر گردیده است، طبق رویه معمول ناظر بر اجرای شروط آن ضمانتنامه است(بناء نیاسری ،ص۵).
۲-۲-۱۰-گشایش اسناد اعتباری[۷](LC)
قبل از توضیح مفهوم گشایش اعتبار اسنادی بهتر است انواع روش های پرداخت در نظام بین المللی راتشریح کنیم:
ا-تجارت حساب باز
۲-صد درصد پیش پرداخت
۳-وصولی ها شامل:
الف-بروات وصولی ساده
ب-بروات وصولی اسنادی
۴-گشایش اعتبار اسنادی
اعتبار اسنادی رگ حیاطی تجارت بین الملل است. ومعاملات متحد الشکل۶۰۰ UCP بر کلیه اعتبارات اسنادی در صحنه جهانی حاکم می باشد(انبارداران ،ص۳).
اعتبار اسنادی تعهدی از بانک است که به خریدار و فروشنده داده می شود. تعهد می شود که میزان پرداختی خریدار به فروشنده بموقع و با مبلغ صحیح به دست فروشنده خواهد رسید.هرگاه که خریدار قادر به پرداخت مبلغ خرید نباشد، بانک موظف است باقیمانده یا تمام مبلغ خرید را بپردازد.اعتبارات اسنادی اغلب در معاملات بین المللی به منظور اطمینان از دریافت مبالغ پرداختی مورد استفاده قرار می گیرد(کاظمی زاده،ص۲).
۲-۳- مروری بر تحقیقات انجام شده
تحقیقات خارجی
۱-۳-۲- تاثیرسه عامل تعیین کننده ویژگیهای خاص بانکی خصوصیات ویژه صنعت واقتصاد کلان بر سود اوری بانکی