دوگانگی وظیفه مدیرعامل ( CHIND )
تعریف مفهومی:
این حالت یکی از عواملی است که ممکن است به طور بالقوه بر استقلال هیئت مدیره تاثیرگذار بوده و همچنین، انگیزه‌ها و فرصت‌هایی را برای مدیر عامل در جهت پیگیری منافع خود با بهره گرفتن از منابع شرکت ایجاد می‌کند (بیزلی و سالتریو[۱۹]، ۲۰۰۱).
تعریف عملیاتی:
اگر مدیرعامل، رئیس یا نایب رئیس هیأت مدیره نیز باشد، به این وضعیت"دوگانگی وظیفه مدیرعامل” گفته می‌شود. درصورتی‌که در شرکتی مدیرعامل، رئیس یا نایب رئیس هیأت‌مدیره باشد، از متغیر موهومی یک و برعکس چنانچه رئیس یا نایب رئیس هیأت‌مدیره نباشد، از متغیر موهوم صفر استفاده خواهد شد.
سهامداران نهادی (مالکیت نهادی )( IOWN)
تعریف مفهومی:
تعداد سهام عادی شرکت که در اختیار موسسات سرمایه‌گذاری و یا سایر شرکتهای تجاری قرار دارد، منظور آن است که سهامداران بیش از ۲۰درصد شرکت را بانک‌ها، صندوق‌های باز نشستگی و شرکتهای بیمه و بنیادها به صورت انفرادی یا اجتماعی داشته باشند (صبورملا[۲۰]، ۲۰۰۹).
تعریف عملیاتی:
برای اندازه‌گیری درصد سهام در مالکیت سهامداران نهادی، درصد سهامی که توسط این سهامداران نگهداری می‌شود تقسیم بر کل سهام شرکت (یحیی حساس یگانه و زهره رئیسی، ۱۳۸۸).
تعداد مدیران هیأت مدیره(Board Size)
تعریف مفهومی:
اندازه هیأت مدیره به عنوان عنصری با اهمیت در ویژگی‌های هیأت مدیره مطرح است. تعداد بهینه اعضای هیأت مدیره باید به گونه‌ای تعیین شود که نسبت باین موضوع که اعضای کافی برای پاسخگویی به وظایف هیأت مدیره و انجام وظایف مختلف هیأت مدیره وجود دارد، اطمینان خاطر حاصل شود (حساس یگانه و همکاران، ۱۳۸۷).
تعریف عملیاتی:
لگاریتم تعداد کل مدیران در هیأت مدیره
جریان وجه نقد آزاد - free cash flow
تعریف مفهومی:
جریان نقد آزاد معیاری برای اندازه‌گیری عملکرد شرکتها است و وجه نقدی را نشان میدهد که شرکت پس از انجام مخارج لازم برای نگهداری یا توسعه‌ی دارایی‌ها، در اختیار دارد. جریان نقد آزاد از این حیث دارای اهمیت است که به شرکت اجازه میدهد تا فرصت‌هایی را جستجو کند که ارزش سهامدار را افزایش میدهد. بدون در اختیار داشتن وجه نقد، توسعه‌ی محصولات جدید، انجام تحصیل‌های تجاری، پرداخت سودهای نقدی به سهامداران و کاهش بدهیها امکان پذیر نمی‌باشد (مسعود غلام زاده لداری، ۱۳۹۰).
تعریف عملیاتی:
جریان نقدی حاصل از عملیات بعد از کسر مالیات بدون احتساب بدهیها و هزینه‌های بهره شرکت است؛ بنابراین، جریان نقدی آزاد، وجوه نقدی است که بعد از پوشش دادن نیاز‌های سرمایه‌گذاری و سرمایه در گردش و با فرض نبود بدهی، در دسترس شرکت قرار می‌گیرد (مجله حسابرس، شماره ۵۲-۱۳۹۰).
صورت جریان وجوه نقد تابعی است از این عوامل:
INC : درآمد عملیاتی قبل از کاهش ارزش شرکت
TAX : مالیات
INEXP : هزینه بهره ناخالص بدهی‌های کوتاه مدت و بلند مدت شرکت
OSDIV : مقدار کل درآمد سهام عادی شرکت
اندازه شرکت - firm size
تعریف مفهومی:
مجموع دارایی شرکت به عنوان نماینده اندازه شرکت در نظر گرفته شده است. برای عملیاتی کردن تعریف این متغیر و به منظو سنجش اندازه شرکت و نیز همگن بودن داده‌ها، ازلگاریتم طبیعی مجموع دارایی شرکت مورد محاسبه قرارگرفته است (مشکی و عاصی ربانی، ۱۳۹۰).
تعریف عملیاتی:
در این تحقیق منظور از اندازه، لگاریتم طبیعی ارزش بازار سهام منتشر شده در پایان سال مالی شرکت است. استفاده ازلگاریتم طبیعی باعث می‌شود تا ضرایب احتمالی این متغیرها در مدل، تحت تأثیر اثرات مقیاس‌های بزرگ قرار نگیرد (مشکی و عاصی ربانی، ۱۳۹۰).
ج- متغیر کنترلی:
نسبت بدهی- DEBT
تعریف مفهومی:
به منظور کنترل اثر احتمالی اهرم مالی بر عملکرد شرکت، اهرم مالی به عنوان متغیر کنترلی وارد مدل‌های تحقیق می‌گردد که از نسبت کل بدهیها به ارزش دفتری کل دارایی‌ها بدست می‌آید. اهرم مالی بالاتر با بازده مورد انتظار بالاتر مرتبط میباشد. اما، از سوی دیگر اهرم مالی با تغییر بازده ریسک سهامدار را افزایش میدهد و این ریسک می‌تواند اثر معکوسی بر ارزش شرکت بگذارد ( الایان و همکاران[۲۱]، ۲۰۰۱).
تعریف عملیاتی:
نشان دهنده میزان استفاده از بدهیها در ساختار سرمایه شرکت است. در این پژوهش نسبت بدهی با تقسیم جمع بدهیها برجمع دارایی‌ها اندازه‌گیری شده است.
۱-۹ ساختار تحقیق
در فصل اول این پژوهش، کلیات تحقیق شامل مقدمه، تعریف موضوع، تبیین مسئله تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف و سؤالات تحقیق، روش کلی تحقیق، قلمرو تحقیق، تعریف عملیاتی واژه‌ها ارائه شده است.
در فصل دوم، مبانی نظری شامل مفاهیم و نظریات تئوری و تجربی در رابطه با خطای پیش‌بینی سود و همچنین پیشینه تحقیق شامل روش انجام تحقیق و نتایج تحقیقات انجام‌شده در مورد خطای پیش‌بینی سود بیان شده است.
در فصل سوم، روش انجام تحقیق تبیین شده، همچنین فرضیه‌های تحقیق و مبانی اندازه‌گیری متغیرها، جامعه و نمونه آماری، روش گردآوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها در این قسمت بیان شده است.
در فصل چهارم، به تجزیه و تحلیل اطلاعات و بیان یافته‌ها اختصاص یافته است. مدل رگرسیون و نتایج حاصل از آزمون همبستگی ارائه گردیده است.
در فصل پنجم، خلاصه، نتیجه‌گیری، محدودیت‌ها و پیشنهادهایی برای استفاده کنندگان پژوهش جاری و محققان تحقیقات آتی مطرح شده است
۱-۱۰ خلاصه فصل
در انجام هر تحقیقی یکی از مهمترین بخشها، ارائه طرح تحقیق (کلیات) مناسب میباشد. در این فصل سعی شده تا با بیان قسمت‌های مختلف مطالعه انجام شده، طرحی کامل از آن ارائه گردد. بدین منظور، در این فصل با بیان مقدمهای کلیات طرح تحقیق مشخص گردیده و در ادامه به بیان مسئله و طرح چارچوب نظری تحقیق پرداخته‌ایم که روشنگر مسیر تحقیق و متغیرهای مورد بررسی است. پس از آن اهمیت و ضرورت تحقیق تشکیل دهنده بخش بعدی این فصل میباشد. که در پی آن فرضیات و اهداف تحقیق، اعم از اهداف علمی و اهداف کاربردی ارائه گردیده‌اند. و در ادامه حدود مطالعاتی تحقیق اعم از محدوده مکانی و محدوده زمانی و قلمرو موضوعی تحقیق به اختصار بیان شده است و در پایان واژه‌ها و اصطلاحات و تعاریف عملیاتی تحقیق ارائه گردیده است.
یکی از تحولات اخیرحسابداری، ضرورت پیش‌بینی درآمدهای آتی شرکتها به منظور کمک به تصمیم گیری مناسب مدیران واحدهای تجاری است. برای ارزیابی عملکرد واحدهای تجاری تاکنون معیارهای مختلفی ارائه شده است که یکی از جدیدترین این معیارها، جریان‌های نقدی آزاد می باشد. مدیران ممکن است در فعالیتهای نا‌مطلوبی مانند سرمایه‌گذاری‌هایی شرکت نمایند که مخرب ارزش شرکت است و موجب افزایش هزینه‌های نمایندگی و کاهش ارزش شرکت شده و مدیران ارشد را در شرایطی آسیب پذیر قرار میدهد. بدترین حالت زمانی است که مدیران می‌توانند از ابزار مدیریت درآمد به صورتی فرصت‌طلبانه برای متورم جلوه دادن درآمدهای گزارش شده استفاده نموده و تاثیر مخرب این گونه سرمایه‌گذاری‌های از بین برنده‌ی ارزش شرکت را پنهان سازند (باکیت و اسکندر، ۲۰۰۹؛ چانگ و همکاران، ۲۰۰۵؛ رحمان و محد صالح، ۲۰۰۸).
در واقع، این نوع گزارش تورمی درآمد که توسط مدیران تهیه می‌شود ممکن است توانایی پیش‌بینی جریان نقد بالقوه بر مبنای درآمدها را تحت تاثیر قرار دهد، زیرا موجب تصورات مثبت کاذب می‌شود (احمد الدهماری و کو نوراسحاق اسماعیل، ۲۰۱۳). در برخی مطالعات، تاثیر نقش مکانیسم‌های حاکمیت بر رسیدگی به مشکلات نمایندگی جریان نقد آزاد بررسی شده است (بروخ و همکاران، ۲۰۰۰؛ باکیت و اسکندر، ۲۰۰۹؛ چانگ و همکاران، ۲۰۰۵؛ وو، ۲۰۰۴). ازنقطه نظر تئوری، این استدلال مطرح می‌شود که مشکل نمایندگی جریان نقد آزاد در میان شرکتهای بزرگ مشهود است و رابطه میان جریان نقد و سرمایه‌گذاری با توجه به اندازه شرکت، متفاوت است (ووگت، ۱۹۹۴).
همچنین در عمل، فرض بر این است که شرکتهای بزرگ با نگهداری مقدار قابل توجهی پول نقد مازاد، کنترل بازار و یا آماده شدن برای قانون شکنی و افزایش تسلط بیشتر را کاهش میدهند (دیتمارو ماهرت اسمیت، ۲۰۰۷). علاوه بر این، در شرکتهای بزرگ، مدیران از انگیزه لازم برای استفاده از جریان نقدآزاد جهت گسترش اندازه شرکت که تحقق منافع بیشتر را امکان پذیر می‌سازد، برخوردارند (پائولینا و رنبوگ، ۲۰۰۵). از سوی دیگر، شرکتهای کوچک بدلیل توانایی کنترل فعالیت مدیران، کمتر متوجه تعارض نمایندگی جریان نقدآزاد می‌شوند در نتیجه مانع از هدر رفتن غیرمنطقی جریان نقدآزاد می‌شوند (جاگی و گل، ۱۹۹۹).
