از سال ۵۱ سرودن شعر را آغاز کرد. آشنایی با بعضی از شاعران حوزه، بزرگترین تأثیر را در سلمان هراتی داشت و وی توانست فضاهایی را وارد شعر کند تا آن زمان حتی به آن نیندیشیده بود.(شفیعی، ۱۳۸۷: ۱۴ - ۱۶)
«سلمان در پاییز سال ۱۳۶۸ هنگامی که قصد عزیمت به محل تدریسش در یکی از مدارس روستایی شهرستان لنگرود را داشت در سانحهی تصادف اتومبیل جان به جان آفرین تسلیم کرد.» (همان: ۵)
۳-۷-۱ شعر و اندیشه
سلمان هراتی شاعر سادگیها، صمیمیتها و طبیعت و یکی از شاعران برجسته و توانا در عرصهی انقلاب و شعر جنگ از چهرههای موفق ادبیات ایران است.
«سلمان از اولین شاعرانی است که در قالب شعر آزاد فعالیّت کرد و زود پیشرفتهای چشمگیری پیدا کرد. (شفیعی، ۱۳۸۷: ۴۲)»
هراتی با تمام وجود رسالت هنر انقلاب را درک و در اشعار خویش، حماسهی انقلاب را منعکس کرد و به انقلاب و حماسه و جنگ پرداخت. شعر هراتی شعر عشق و شیفتگی و جسارت شاعرانه است که با صراحت کلام و به کارگیری واژه های ناب شوق مضاعفی را در خواننده ایجاد میکند.
« سلمان به شعر به گونهی یک اندیشیدن تازه فکر میکند که دیگران نسبت به آن عاجزند، در این اندیشیدن تازه به پیام معتقد است و رمز ماندگاری را در پیام میبیند، او با شعرش مدام در حال حرکت و تازه شدن است.» (همان : ۴۶)
هراتی در این تکاپو و نوشدن، اعتقادات و جهانبینی خود را بیان میکند و به مسائل اجتماعی و سیاسی میپردازد. در حقیقت وسعت اندیشهی هراتی و واژههایی که به کار میگیرد، گسترهی شعر او را نشان میدهد.
سلمان، شاعری مسلمان و متعهّد و آگاه است و شعر او ارتباط تنگاتنگی با قرآن، احادیث جبهه، انقلاب و پیرامون آن دارد «ویژگی بارز شعر او، بیشتر از هر چیز عشق به ائمهی اطهار به ویژه حضرت علی (ع) وسرور شهیدان امام حسین (ع) و نیز امام منتظر حضرت قائم (عج) و بانوی آب و آیینه حضرت فاطمهی زهرا و پاسدار اندیشهی بلند و ستبر عاشورا، زینب کبری است و این گونه است که او را میتوان برترین شیعهی عصر امروز دانست.» (همان: ۴۰)
در اشعار سلمان هراتی که از عاطفهای قوی نشأت میگیرد نشانههایی از تأثیرپذیری از شاعران پیشین وجود دارد، «تأثیرپذیری از کسانی چون موسوی گرمارودی، فروغ فرخزاد ، سهراب سپهری (همان: ۶۲)
سلمان حتّی یکی از شعرهایش را به سهراب تقدیم کرده بود، بیان نو در شعر سلمان احساس میشود، در واقع او با شعرهای انتقادی و اجتماعی و با زبان تأثیرگذارش خواننده را مجذوب شعر میکند.
۳-۷-۲ آثار
سلمان هراتی قویترین شاعر آزادسرا و نیز یکی از شخصیّتهای برجسته در ادبیات نوجوانان است که از وی آثاری بس گرانمایه به یادگار مانده که دربرگیرندهی موارد زیر است:
«(از آسمان سبز)؛ نخستین مجموعه شعر زندهیاد سلمان هراتی است که شعرهای سپید، رباعیات و دوبیتیها را در بر دارد و در زمان حیات او منتشر شده است.
(دری به خانهی خورشید)؛ سلمان هرگز نسخهی نهایی شعرهای این مجموعه را ندید و زندهیاد قیصر امینپور در انتشار آن نقش ویژهای داشت.
(از این ستاره تا آن ستاره)؛ از جمله تأثیرگذارترین مجموعهی شعرهای پس از انقلاب مخاطبانِ نوجوان است که اندکی پس از مرگ سلمان منتشر شد.
(گزیدهی ادبیات معاصر (مجموعه شعر) )؛ این مجموعه شامل برگزیدههایی از شعرهای سلمان هراتی است که گویا به مدد زندهیاد عزیزالله زیادی در شکل موجود گردآوری شده است.
(آب در سماور کهنه(گزیده اشعار سلمان هراتی) )؛ این مجموعه، شامل برگزیدههایی از شعرهای هراتی است که در مجموعهای شامل یک صد کتاب از برگزیدگان شعر معاصر توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده است.» (شفیعی، ۱۳۸۷: ۱۸و ۱۹)
سلمان هراتی زمان زیادی برای سرودن شعر نداشت و مجموعه اشعار فراوانی از نظر کمّی به جا نگذاشت، اما با این حال آثار باارزشی را به وجود آورد که هر کدام، جایگاه ویژهای در ادبیات معاصر دارند.
۳-۸ سال شمار زندگی قیصر امین پور
« ۱۳۳۸: تولد در گتوند خوزستان، دوم اردیبهشت
۴۴- ۱۳۴۳: تحصیل در مکتب خانه
۴۹- ۱۳۴۵: تحصیلات دورهی ابتدایی در گتوند
۵۷-۱۳۵۰: تحصیلات دورهی راهنمایی و دبیرستان در دزفول
۱۳۵۷: پذیرفته شدن در رشته دام پزشکی دانشگاه تهران
۱۳۵۸: انصراف از رشته دام پزشکی و آغاز تحصیل در رشته جامعه شناسی دانشگاه تهران
۱۳۵۸: همکاری در شکلگیری واحد شعر حوزهی اندیشه و هنر اسلامی
۷۱-۱۳۶۰: دبیر صفحهی شعر هفته نامهی سروش
۶۲-۱۳۶۰: تدریس در مدرسهی راهنمایی مجاهدین منطقهی ۱۱ تهران
۱۳۶۳: تغییر رشته از جامعهشناسی به ادبیات فارسی دانشگاه تهران، بعد از تعطیلات چند ساله دانشگاهها
۱۳۶۶: قطع همکاری با حوزهی هنری به همراه چند تن از دوستان
۱۳۶۶: آغاز دورهی کارشناسی ارشد ادبیات فارسی
۱۳۶۷: آغاز تدریس در دانشگاه الزهرا
۱۳۶۸: همکاری در تأسیس «دفتر شعر جوان» و فعالیّت در هیئت مدیرهی انجمن تا پایان عمر
۱۳۶۸: دریافت جایزهی ادبی نیما (مرغ آمین بلورین) از طرف مؤسسهی فرهنگی گسترش هنر
۱۳۶۹: آغاز دورهی دکترای ادبیات فارسی دانشگاه تهران
۱۳۷۰: آغاز تدریس در دانشگاه تهران
۱۳۷۲: ازدواج با خانم زیبا اشراقی
۱۳۷۴: تولد یگانه دخترش آیه
۱۳۷۶: دفاع از رسالهی پایان نامهی دکترا به عنوان «سنت و نوآوری در شعر معاصر»
۱۳۷۶: همکاری با فصل نامهی هنر
۱۳۷۷: انتخاب «سنت و نوآوری در شعر معاصر» به عنوان پایان نامهی برگزیدهی دورهی دکترای ادبیات فارسی
۱۳۷۷: تصادف در جادهی لاهیجان و لنگرود
۱۳۸۱: پیوند کلیه
۱۳۸۲: آغاز همکاری با فرهنگستان زبان و ادب فارسی به عنوان عضو پیوسته
۱۳۸۲: کنارهگیری از سردبیری ماه نامهی سروش نوجوان به همراه جمعی از همکارانش
۱۳۸۴: انتخاب نهایی شعرهای زندهیاد سید حسن حسینی برای کتاب «از شرابههای روسری مادرم»، با همکاری محمدرضا عبدالملکیان
۱۳۸۵: دریافت نشان فرزانگی از «مجله چلچراغ» با رأی مخاطبان مجله و اهدای جایزه به خانم پوران شریعت رضوی، همسر دکتر علی شریعتی
۱۳۸۶- ۱۳۶۸: همکاری مستمر با « دفتر شعر جوان» با عنوان عضو هیئت مؤسس، عضو هیئت مدیره و مسئول جلسات نقد ادبی طی چند دورهی آموزشی دفتر شعر جوان، همکاری در انتخاب ۱۸ عنوان مجموعهی کتاب شعر جوان استانها و ۱۱ عنوان مجموعهی شعر کنگرههای شعر دیوان
۱۳۸۶- ۱۳۷۸: همکاری مستمر با انجمن شاعران ایران با عنوان عضو هیئت مؤسس، عضو هیئت مدیره، مسئول آموزش و مسئول علمی انتشارات انجمن
۱۳۸۶: پرواز، بامداد هشتم آبان ماه» (حسینی، ۱۳۹۱: ۷ تا ۱۰)
ﻧﮕﺎرش ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﮋوهشی در رابطه با بررّسی و تحلیل آداب نماز و نیایش- فایل ۱۷