ارزیابیموقعیترقابتیسازمان؛
شناساییفرصتهایپیشرفتوانجامخدمتهدفمند؛
روشیکمهزینه،آسانوقابلفهم؛
کاربرددرزمینههایسلامت،مالی،سیستمهایاطلاعاتیوآموزش.
۲-۲۰-۵. مزایایروشIPA
بهطورکلیمزایایمدلIPAرامیتوانبهشرحذیلبرشمرد:
تحلیلچندبعدی؛
ارزیابیچندشاخصه؛
امکانتحلیلانفرادیوگروهیشاخصها؛
انعطافپذیریفراوان؛
توانمندیدرنشاندادناولویتهابرایاقداماصلاحی؛
تواناییدرنشاندادننقاطقوتوضعف؛
امکانتحلیلترسیمی؛
جهتدهیبهمنظورتخصیصبهینهمنابع.
فصلسوم
روشتحقیق
۳-۱. مقدمه
آمارهایرسمیتولیدشدهدرمرکزآمارایرانازجملهملزوماتاساسیتهیهبرنامهریزیهایخردوکلان،کوتاهمدت،میانمدتوبلندمدت،چهدرسطحسازمانهایدولتیوچهدرسطحافرادحقیقیوحقوقیوتشکیلاتغیردولتیبهشمارمیآید(پژوهشکدهآمار،۱۳۸۳).
مبانینظریوادبیاتمرتبطباحوزهپژوهشبهعنوانپیشدرآمدومدخلارائهنتایجپژوهشمحسوبمیشود. دراینپژوهشباتوجهبهنوعخاصوکاربردیبودنپروژهگروهتحقیق،کمتربهارائهمبانیپرداختهاست،باوجوداین،مجموعهاطلاعاتپایهبهعنوانمجموعهاطلاعاتپیمایشموردنظرقرارگرفتهاست (مرکزمطالعاتمدیریتوبهرهوریایران، ۱۳۹۱).
۳-۲.مبانینظامسازمانیمرکزآمارایران
چارچوبنظامسازمانومدیریتمرکزآمارایراندراینقسمتارائهشدهاست. درابتدالازماستساختارسازمانیمرکزارائهشود(سایتمرکزآمارایران):
۳-۲-۱. ساختارسازمانی
مرکزآمارایراندرراستایتکلیفقانونیخود،مجموعهکارویژههایسازمانیراچارچوبساختارکلانتعریفکردهاست. شکل ۳-۱ ساختارسازمانیمرکزآمارایرانرانشانمیدهد.
شکل ۳-۱.نمودارسازمانیمرکزآمارایران
۳-۲-۲.پیشینهتاریخی
پیشینهمأموریتمرکزآمارایراندرقالبضرورتاطلاعازجمعیتکشوروتعیینمجموعهایسازمانیکهبهطوررسمیبهگردآوریاطلاعاتدرسطحکشوربپردازد،بهسال ۱۲۹۷ هجریشمسیبرمیگردد. بهطوریکهبهمنظورثبتوقایعچهارگانه،ادارهایتحتعنوان«ثبتاحوالکشور»باوظیفهثبتاطلاعاتمرتبطباتولد،فوت،ازدواجوطلاقتأسیسشد.
بهدنبالضرورتواهمیتمأموریتمذکوردرسال ۱۳۰۳ هجریشمسی،دولتباتصویبآییننامهایالزامتشکیلادارهایبامسئولیتآمارکشورووظایفمشخصرااعلامکرد. براساساینمصوبه،مسئولیتجمعآوریومتمرکزکردنآمارهایموردنیازبهعهدهوزارتکشورگذاشتهشد. درخردادماهسال ۱۳۱۸ هجریشمسیاولینقانونسرشماریدرمجلسشورایملیتصویبشد. دراجرایاینقانونسرشمارینفوسازدهماسفندماههمانسالدرشهرتهرانودرسال ۱۳۱۹ و ۱۳۲۰ هجریشمسیدر ۳۳ شهرکشوربهتدریجاجرا شد.
دراسفندماهسال ۱۳۳۱ هجریشمسیسازمانهمکاریآمارعمومیتشکیلشدودرفروردینماهسال ۱۳۳۲ هجریشمسی،قانونآماروسرشماریبهتصویبرسید. دراینسال،ادارهآماروسرشماریازادارهکلآماروثبتاحوالجدا شدوبهسازمانهمکاریآمارعمومیملحقشد. بهاینترتیب،برایاولینبارسازمانیکهمنحصراٌوظیفهجمعآوریآماررابرعهدهداشت،بهوجودآمدکهدرسال ۱۳۳۴ هجریشمسیبهادارهآمارعمومی،وابستهبهوزارتکشور،تغییرنامیافتواینادارهدرسال ۱۳۳۵ هجریشمسیاولینسرشماریعمومینفوسرادرکلکشوربهاجرادرآورد. باتأسیسادارهآمارعمومی،فعالیتهایآماریواردمرحلهجدیدیشدوهمهسالهطرحهایگوناگونآماریدرزمینههایمختلفاجتماعی- اقتصادیاجراشدکهاهمآنهابهشرحزیراست:
- آمارگیریکشاورزیدرسال ۱۳۳۹؛
- آمارگیرینمونهاینفوسدرسال ۱۳۴۲؛
- سرشماریصنعتیدرسال ۱۳۴۲؛
- آمارگیریبودجهخانواردرسال ۱۳۴۲.
نیازروزافزوندستگاههایبرنامهریزیکشوربهآمارواطلاعاتوضرورتهمکاریبسیارنزدیکسازماناصلیتولیدکنندهآماربادستگاهبرنامهریزی،موجبشدتابراساسقانون ۱۳۴۴ هجریشمسی،ادارهآمارعمومیازوزارتکشورجدا شدهوبانام«مرکزآمارایران»بهسازمانبرنامهوبودجهوابستهشود.
درسال ۱۳۷۹ سازمانبرنامهوبودجهکشورباسازماناموراداریواستخدامیکشورادغامشدهوتحتعنوانسازمانمدیریتوبرنامهریزیکشورفعالیتخودراادامهداد. درسال ۱۳۸۶ سازمانمدیریتوبرنامهریزیبهمعاونتبرنامهریزیونظارتراهبردیریاستجمهوریتغییرکرد. هماکنون«مرکزآمارایران»وابستهبهمعاونتبرنامهریزیونظارتراهبردیریاستجمهوریاست.
باتوجهبهوظایفبانکمرکزیایران،وجودمجموعهسازمانیباوظایفمشابهبابخشیازوظایفمرکزآمارایرانبهطورتقریباًموازیوجوددارد. دربهارسال ۱۳۸۹،بهدنبالتعیینمرجعیتقانونینظامآماریدرسطحکشور،شورایعالیآمارایران«مرکزآمارایران»رابهعنوانتنهامرجعرسمیونهاییتهیه،اعلاموانتشارآماررسمیکشوراعلامکرد(سایتمرکزآمارایران).
۳-۲-۳.چشماندازمرکزآمارایران
مرکزآمارایرانبهعنوانیگانهمرجعآماررسمیکشور،نهادیهوشمند،دارایجایگاهمحوریدرسیاستگذاریوهدایتدرتولیدآمارهایرسمیکشور،تعیینکنندهوپیشگامدرتأمینآمارهایموردنیازذینفعاناست. اینمرکزباتمرکزبررضایتمندیکاربران،عرضهکنندهآمارمطمئن،دقیق،صحیحوبهنگاممبتنیبراستانداردهایملیوجهانی،سرآمددرمنطقهوپیشرودرآسیااست(سایتمرکزآمارایران).
۳-۲-۴.مأموریت
مأموریتمرکزآمارایرانبهعنوانمتولیآمارکشورعبارتاستاز:
«تهیه،تولیدوارایهآمارهایرسمیوهدایتونظارتفعالیتهایآماریدرسطحکشور».
مرکزآمارایرانبابرخورداریازجایگاهمرجعیترسمیواستقلالحرفهای،بابهرهگیریازنیرویانسانیمتعهد،متخصصوکارآمد،زیرساختهایلازموفناوریهاینوینوبارویکردیآیندهنگربهتأمین،تولیدواطلاعرسانیآماررسمیمبتنیبرنیازهایذینفعانوباقابلیتدسترسیبرابر،واقعیوبیطرفانه،باکیفیتوبهموقع،منسجمومقایسهپذیرمیپردازد. اینمرکزباتکیهبرفرهنگسازی،ظرفیتسازیوهمپیوندساختندادههایآماریکشوربراساسشبکهاینظاممندویکپارچه،بهراهبرینظامآماریکشوروهمکاریبامراکزمعتبردرسطحبینالمللیمیپردازد (سایتمرکزآمارایران).
۳-۲-۵.اهدافکلان
مرکزآمارایرانبهعنوانمتولیآمارکشوردرراستایخطمشیکیفیتتعیینشدهبهشرحذیل (سایتمرکزآمارایران):
الف.فراهمکردنآمارواطلاعاتوخدماتاطلاعرسانیبهموقع،باکیفیتوبااستفادهازتکنولوژیهایکاراومؤثر؛
ب.برنامهریزی،نظارتوهدایتواستانداردسازیفعالیتهایآماریدرکشور؛
ج.ساماندهیپایگاهاطلاعاتآماریکشوربهمنظوراطلاعرسانیآماریدرسطحکشور.
همچنیناینمرکزعهدهداروظایف: تهیه،تولیدوارای،آمارهایرسمیوهدایتونظارتفعالیتهایآماریاست. بدینجهت،بهمنظورتحققوارای،تکالیفتعیینشدهمجموعهاهدافذیلراتعیینکردهاست:
جدول ۳-۱. اهدافکلانمرکزآمارایرانوحوزههایمربوطه
حوزه | هدفکلان |