وزن مطلق
وزن
وزن نسبی(٪)
شکل۲-۱ نمونه خانه کیفیت (رضایی و همکاران ،۱۳۸۰)
جهت بررسی دقیق قسمت های مختلف خانه کیفیت ۱۰ گام به شرح ذیل مورد مطالعه قرار میگیرد:
۲-۲۱-۱ گام۱: تشخیص نیازمندیهای مشتری (WHATs)
QFD با بخشبندی بازار، شناسایی مشتریان و تعیین نیازمندیهای مشتری از یک محصول شروع می شود (احمدی و ذگرد، , ۲۰۰۰). بعد از شناسایی مشتریان حال نوبت آن است که نیازمندیهای آنان را که غالبا کیفی هستند، دریابید. منابع جهت تعیین نیازمندیهای مشتری؛ گروه های متمرکز، پیمایشها، شکایات مشتریان، استانداردها، داده های حاصل از گارانتی، مصاحبه با مشتری، قوانین دولتی و رفتن به محل مصرف و استفاده محصول میباشند (الدین ، ۲۰۰۲). تحقیقات نشان میدهد۲۰ تا۳۰ مصاحبه برای شناسایی بیشتر نیازمندیهای مشتریان کافی است و مصاحبه ها با گروه های متمرکز مقرون به صرفهتر هستند (گریفین و هاسر ، ۱۹۹۸).
نکته قابل توجه در مورد خواسته های مشتریان این است که خواسته ها میتوانند علاوه بر الزامات کیفی مشتری، شامل مواردی چون قانون و مقررات مملکتی در مورد محصول، مقررات مملکتی در مورد محصول، مقررات بهداشتی، خواسته های فروشندگان محصول (سهولت جابجایی، سرعت فاسد شدن و …) و خواسته های تعمیرکاران (سهولت مونتاژ، تعمیر و …) باشند (هاسر و کلاسینگ ، ۱۹۸۸).
در این مرحله از سه ابزار استفاده می شود:
۲-۲۱-۱-۱ نمودار وابستگی[۱۳۴]
نمودار وابستگی ابزاری است که مقدار زیادی از داده های کیفی را جمع آوری می کند و داده ها را به گروههایی بر پایه ارتباطات داخلی طبیعیشان گروهبندی می کند. این نمودار ساختار ایجاد گروه های طبیعی اطلاعاتی را که به صورت عبارت هستند ایجاد می کند.نمودار وابستگی، ابزار مناسبی برای حصول اطمینان از کامل بودن فهرست خواسته های کیفی مشتریان و نیز ثبت دقیق جزئیات آنها میباشد (شیلیتو[۱۳۵] ، ۱۹۹۵).
۲-۲۱-۱-۲ نمودار درختی[۱۳۶]
دستههای نیازمندیهای مشتریان که از نمودار وابستگی به دست میآیند، چنانچه به صورت افقی مرتب شوند، به نمودار درختی تبدیل میگردند. نمودار درختی در حقیقت، نمودار وابستگی است که بر مبنای درک شهودی و مهارت های تحلیلی افراد گروه QFD از خواسته های مشتریان شکل میگیرد. با بهره گرفتن از نمودار درختی، خواسته های مشتریان به صورت منطقیتر تحلیل و دسته بندی شده و گسترش آن به نمودارهای بزرگتر از طریق اضافه کردن خواسته های فراموش شده مشتریان به راحتی امکان پذیر است. به طور خلاصه، نمودار درختی امکان اضافه کردن، گسترش و جزئیتر کردن خواسته های مشتریان برای ایجاد یک ساختار پیچیده را فراهم میسازد. هدف کلی استفاده از این ابزار، تهیه و تدوین فهرستی کامل از نیازمندیهای محصول یا خدمت که در چند سطح مختلف و به صورت شفاف تشریح شده اند، میباشد (ریول ، ۱۹۹۷).
۲-۲۱-۱-۳ مدل کانو