توان نقدینگی (LP):^[60]
توان نسبی واحد انتفاعی درتبدیل داراییها به وجه نقد یا نزدیکی داراییها به وجه نقد.
۱۱-توان واریز بدهی ها(SP): ^[۶۱]توان واحد انتفاعی در تحصیل وجه نقد برای پرداخت کلیه بدهی های خود در سررسید. توان واریز  بدهی های یک بانک، بقا  و تداوم فعالیت آن را امکان پذیر می سازد و ناتوانی واریز بدهی ها ممکن است به توقف یا ورشکستگی و انحلا‌ل آن منجر شود.

۱۲-انعطاف پذیری مالی(FF):^[62]
توان واحد انتفاعی در تامین وجه نقد در فاصله کوتاهی از زمان دریافت اطلا‌عات در خصوص
نیازمندیهای مالی پیش بینی نشده یا پیدا شدن فرصت مناسب برای سرمایه گذاری.
توان نقدینگی، توان واریز بدهی ها و انعطاف پذیری مالی سه سطح از مدیریت نقدینگی است که ترکیب و ساختار ترازنامه،اثر مستقیمی روی آنها می گذارد.
مفهوم انعطاف پذیری مالی وسیع تر از مفهوم توان واریز بدهی هاست و توان واریز بدهی ها نیز مفهومی وسیعتر از توان نقدینگی دارد.
عواملی که ممکن است به صورت کلی ریسک نقدینگی را افزایش دهند عبارتند از:
- سوءمدیریت اقتصادی ازسوی دولت و شرایط عمومی عدم اطمینان اقتصادی.
- تحلیل رفتن تدریجی اعتماد به سیستم بانکی در یک کشور.
- تحلیل رفتن تدریجی اعتماد به یک بانک.
- وابستگی به یک بازار یا چند طرف تجاری محدود برای دریافت سپرده ها،افزایش وام گیری کوتاه مدت و پرداخت وام درازمدت.
جهت کاهش و یا خنثی سازی این عوامل میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
- تنوع در انواع سپرده ها و به حداقل رساندن تمرکز روی یک منبع از سپرده ها.
- کاهش اتکا  به دریافت وجوه در بازار بین بانکی.
- دسترسی به وجوه از شریکان مربوط (به عنوان مثال شرکت مادر).
- نگهداری سطح مناسبی از داراییهای نقد.
- بیمه سپرده ها (که در جلوگیری از سلب تدریجی اعتماد کمک میکند).
- کنترل مدیریت بر تطابق ساختار سررسید دارایی ها و بدهی ها و نظارت بر نسبت وام به سپرده، دسترسی به خطوط اعتباری آماده ازسایربانک های بزرگ و یا بانک مرکزی در مواقع اضطراری و غیر منتظره
(هیتچین ،هوگ و مالت،۱۹۹۷،۲۱-۲۰).
نظام مالی هر کشور نقش بسیار مهمی در سلا‌مت رشد و موفقیت اقتصاد کشور دارد. نهادهای مالی شامل بازارها و موسسه های مالی به عنوان نهادهای واسطه ای نقش موثری در تامین، تجهیز، توزیع و تخصیص منابع مالی ایفا می کنند. هر کشوری که دارای سیستم مالی  پیشرفته تری باشد میتواند ثبات مالی خود را در سطح ملی و بین‌المللی حفظ کند (فرجی، ۱۳۸۱، ۱۵)
متنوع ساختن داراییهای بانکها در سراسر جهان باعث می شود مدیریت ریسک در بانکها بهبود یابد و در نتیجه سودآوری و ارزش افزوده سهامداران بالا رود. یکی از مشکلات کنونی بانکها داشتن داراییهای متعارف است که قابلیت عرضه در بازار را ندارد.
هنگامی که بانکها داراییهای خود را به اوراق بهادار تبدیل میکنند وظایف متعارف آنها دگرگون شده و دارای ساختاری می شوند که آن را ساختار عبوری  می نامند. با تبدیل داراییهای معامله ناپذیر به داراییهای معامله پذیردربازار، قدرت راهبری مدیریت و برنامه ریزی بانک ها افزایش می یابد و باعث می شود:

• • مدیریت نقدینگی بانکها بهبود یابد و ریسک نقدینگی کم شود.

• • کیفیت دارایی ها از جمله وامها افزایش یابد در نتیجه از ریسک اعتباری کاسته شود.

• • کاهش میزان دارایی های موزون شده بر مبنای ریسک، نسبت کفایت سرمایه در بانک ها را بهبود
    می بخشد.

۱۳-تراکم و سررسید دارایی ها و بدهی ها
بانکها توزیع موارد عمده تراکم داراییها و منابع بدهیهای خود را به این دلیل افشا می کنند که  نشانه مفید از ریسک بالقوه است که درتحقق داراییها وامکان دسترسی آنها به وجوه نقد وجود دارد. افشای اطلاعات مزبور بر حسب مناطق جغرافیایی گروه های مشتریان یا گروه های صنعتی یا سایر موارد تراکم  خطر به تناسب وضعیت یک بانک صورت می گیرد.
ارائه تحلیل و توضیح مشابهی در مورد اقلام خارج از ترازنامه نیز اهمیت دارد. افشای مربوط به مشتریان ممکن است  درباره بخش هایی چون بخش دولتی دستگاه های عمومی و واحدهای بازرگانی و انتفاعی باشد. انطباق یا عدم انطباق کنترل شده سررسید و نرخ بهره داراییها و بدهیهای یک بانک اهمیت زیادی در مدیریت بانک دارد. از آنجا که معاملات بانکها بسیار متنوع است و اغلب  نوع و شرایط گوناگونی دارد، انطباق کامل سررسید آنها به ندرت رخ میدهد. عدم انطباق زمانی دارایی ها و بدهی ها احتمالاً سودآوری را افزایش می دهد اما در همان حال ممکن است خطر بروز زیان را نیز بیفزاید. (استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۳۰ ،۱۹۹۹، بندهای ۳۱ و ۴۱).
۲-۲-۱-۳۳-مدل های مدیریت نقدینگی
در اینجا با بهره گرفتن از برخی مفاهیم مالی و حسابداری بانکی  از جمله زمانبندی داراییها و بدهیهای ترازنامه، نرخ بازده داراییها و بدهی ها، جریان های نقدی اقلا‌م ترازنامه و دوره نگهداری^[۶۳] هر یک از اقلا‌م، به مفاهیمی دست خواهیم یافت که می تواند در ارزیابی ساختار نقدینگی بانک ها مفید واقع شود.
با بهره گرفتن از بند ۳۰ استاندارد بین المللی حسابداری شماره(IAS 30 ) و با توجه به صورتهای مالی نمونه بانک ها که از سوی موسسه پرایس واتر هاوس کوپرز (PWC- 2004)ارائه شده است، میتوان زمان بندی سررسید دارایی ها و بدهی های هر بانک را به همراه شکاف نقدینگی در هر دوره زمانی، مشخص کرد. دوره های زمانبندی در استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره ۳۰ به صورت نمونه در ۵ دوره زمانی تا یک ماهه، از یک تا سه ماهه، از سه ماهه تا یکساله از یک تا پنجساله و بیش از پنجساله طبقه بندی شده است. با توجه به کیفیت، شرایط و زمانبندی های  اقلا‌م ترازنامه بانک مورد مطالعه می توان مدت دوره های زمانی را کاهش و تعداد آنها را افزایش داد.
همان گونه که ملا‌حظه می شود در ترازنامه فرضی عنوان شده است که در دوره های زمانی یکماهه و از یک تا سه ماه کسری نقدینگی وجود دارد. بانک نمونه برای جبران آن باید در کوتاه مدت راهکارهای مناسبی ارائه کند. در  درازمدت نیز باید استراتژی مدیریت نقدینگی خود را در جهت کنترل و کاهش کسری نقدینگی تنظیم کند.
با بهره گرفتن از فرمول دوره نگهداری مکالی (Mac F D)،^[۶۴] می توان یک ارزیابی تخصصی نسبت به مدیریت نقدینگی بانک ها ارائه کرد. به طور نمونه با مفروضات مندرج به محاسبه  دوره نگهداری اقلا‌م دارایی ها و بدهی ها بر حسب سال، سپس دوره نگهداری مجموع دارایی ها و بدهی ها و در نهایت به محاسبه دوره نگهداری شکاف نقدینگی در بانک نمونه برحسب سال می پردازیم.
نحوه محاسبه دوره نگهداری مجموع دارایی ها و بدهی ها و در نهایت محاسبه دوره نگهداری شکاف نقدینگی به صورت زیر است:
۸۸ ر۲=(۹۹ر۴)(۱۰۰۰/۲۰۰)+(۶۹ر۲)(۱۰۰۰/۷۰۰)=DA
۵۹ر۱=(۸۱ر۲)(۹۲۰/۳۰۰)+(۱)(۹۲۰/۶۲۰)= DL
۴۲ر۱=(۵۹ر۱)(۱۰۰۰/۹۲۰)-۸۸ر۲=DGAP
همانگونه که ملاحظه می شود دوره نگهداری مجموع داراییهای  توزین شده برابر ۲،۸۸ سال است، این رقم برای بدهیهای توزین شده برابر ۱،۵۹ سال و در نهایت فاصله ایجاد شده برابر۴۲ ،۱ سال است. لا‌زم به ذکر است در شرایط واقعی به دلیل تنوع در انواع دارایی ها و بدهی های بانک که دارای کیفیت ها، نرخ ها و زمانبندی های مختلف هستند محاسبات بسیار گسترده تر و پیچیده ترخواهد شد. این مدل قابلیت طراحی سناریوهای مختلف را دارد.
ازجمله سناریوهایی که می توان مطرح کرد بدین شرح است:

• • تبدیل یک یا چند نوع دارایی به یک یا چند نوع دارایی دیگر.

• • تبدیل یک یا چند  نوع بدهی  به یک یا چند نوع بدهی دیگر.

• • افزایش یا کاهش  نرخ بازدهی دارایی.

• • افزایش یا کاهش نرخ هزینه بدهی.

• • تامین مالی خاص و تخصیص موردی آن.

• • پرتفوی تامین مالی و تخصیص آن به پرتفویی از دارایی و ….

هر سناریوی طراحی شده با تغییر در ساختار زمانبندی داراییها و بدهیها تغییر در نرخ بازدهی داراییها و نرخ هزینه بدهیها  و در نهایت تغییر درجریانهای نقدی ودوره نگهداری اقلا‌م ترازنامه می تواند آثار و تبعات احتمالی را نشان دهد.
با طراحی سناریوهای متنوع میتوان حداکثر ریسک نقدینگی احتمالی را شناسایی کرد و برنامه ریزی های کوتاه مدت و درازمدت برای کنترل و مدیریت آن انجام داد.