در این فصل به منظور آزمون فرضیه ها از روش داده های تلفیقی ایستا و پویا استفاده شده است. در روش داده های تلفیقی ایستا پس از انجام آزمون های اولیه و تخمین مدل، اقدام به برآورد ضرایب مدل با بهره گرفتن از روش حداقل مربعات تعمیم یافته برآوردی (EGLS) می گردد.
در این فصل مراحل انجام تحقیق مورد بررسی قرار میگیرد. روش تحقیق، ویژگیهای تحقیق، فرضیه های تحقیق، جامعه مطالعاتی، نحوه جمعآوری داده های مربوط به متغیرهای تحقیق و چگونگی تجزیه و تحلیل این اطلاعات نیز در این فصل مورد توجه قرار گرفته است.
۳ ـ ۲ روش تحقیق
دشوارترین گام در فرایند تحقیق، مشخص کردن مسئله مورد مطالعه است. نخست آنکه درباره یک چیز، یک مانع یا یک موقعیت مبهم تردید وجود دارد، تردیدی که نیازمند تعیین است. در هر تحقیق ابتدا باید نوع، ماهیت، اهداف تحقیق و دامنه آن معین شود تا بتوان با بهره گرفتن از قواعد و ابزار مناسب و از راه های معتبر به واقعیتها دست یافت (سرمد و همکاران، ۱۳۸۱، ۱۷۰).
بنابراین پژوهش حاضر از نظر طبقهبندی بر مبنای هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است. هدف تحقیق کاربردی، توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. هم چنین تحقیق حاضر، از نظر روش و ماهیت از نوع تحقیق توصیفی ـ همبستگی است. در این تحقیق هدف، تعیین میزان رابطه متغیرهاست. برای این منظور بر حسب مقیاسهای اندازه گیری متغیرها، شاخصهای مناسبی اختیار میشود (همان منبع، ص۱۷۲). تحقیق حاضر از نوع پس رویدادی (با بهره گرفتن از اطلاعات گذشته) بوده و از لحاظ هدف کاربردی است. به منظور گردآوری ادبیات تحقیق از روش کتابخانهای استفاده شده است. روش این تحقیق از نوع توصیفی و همبستگی مبتنی بر دادههای ترکیبی است و برای بررسی میان متغیرهای مستقل و وابسته آن از روش آماری رگرسیون چند متغیره استفاده می شود. تجزیه و تحلیل دادهها بر اساس روش مطالعه دادههای ترکیبی[۵۷]رگرسیون دادههای ترکیبی با اثرات ثابت (پنل) است.
تحقیق توصیفی، آنچه را که هست توصیف و تفسیر می کند و به شرایط یا روابط موجود، عقاید متداول، فرآیندهای جاری، آثارمشهود یا روندهای درحال گسترش توجه دارد. توجه آن در درجه اول به زمان حال است، هرچند غالباً رویدادها وآثارگذشته را نیزکه به شرایط موجود مربوط می شوند مورد بررسی قرارمی دهد (جان بست [۵۸]،۱۲۵،۱۳۷۱).
از بعد فرایند، یک تحقیق کمّی، تحقیقی است که با یک نگرش عینی به جمع آوری و تحلیل داده های کمّی می پردازد. در تحقیقاتی که به روش همبستگی انجام می شوند، هدف اصلی، مشخص کردن رابطه بین متغیرهای کمّی است و اگر این رابطه وجود دارد تا چه اندازه می باشد. در این تحقیق از دو دسته آزمون برای اثبات فرضیه ها استفاده می شود:
توصیفی
از آماره های میانگین و انحراف معیار برای مقایسه ضریب تغییرات متغیر ها نسبت به یکدیگر.
استنباطی
از آزمون رگرسیون چند متغیره به منظور بررسی ارتباط یا عدم ارتباط متغیرها با یکدیگر و ضریب تعیین برای توصیف تغییرات متغیرهای تحقیق نسبت به یکدیگر استفاده می کنیم. آزمون دوربین واتسون [۵۹]برای بررسی خود همبستگی داده ها ،از آزمون F برای بررسی رابطه رگرسیون و از آزمون T برای بررسی معنی دار بودن ضرایب بدست آمده استفاده می کنیم تا معلوم شود که آیا رابطه بین متغیرها معنی دار است.
این تحقیق مبتنی بر اطلاعات واقعی موجود در بازار سهام است که با انجام روش های آماری برای تأیید یا رد فرضیه ها استفاده خواهند شد.
اطلاعات لازم برای این تحقیق از بانکهای اطلاعاتی ،سازمان بورس اوراق بهادار [۶۰]، شرکتهای اطلاع رسانی بورس اوراق بهادار [۶۱]،مرکز تحقیقات بورس اوراق بهادار،از سایت شرکت بورس اوراق بهادار [۶۲]، و…. استفاده می شود. بخش تئوری موضوع اختصاص به مطالعات کتابخانه ای و مطالعات کاربردی گذشته دارد. در این تحقیق بر آن هستیم تا نمونه مناسبی از شرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران را انتخاب کرده و آزمونهای آماری لازم را برای رد یا قبول فرضیه های پژوهش در مورد آنها به عمل آوریم. تجزیه و تحلیل و پردازش دادهها با بهرهگیری از روش های معمول اقتصاد سنجی و مدل های رگرسیونی صورت میگیرد. بدین منظور با بهره گرفتن از نرم افزار EVIEWS 7 دادههای ترکیبی [۶۳] در … شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در فاصله زمانی ۱۳۹۰ - ۱۳۸۵ مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
از رگرسیون به منظور بررسی و ارتباط یا عدم ارتباط متغیرها با یکدیگر استفاده می کنیم و از ضریب تعیین به توصیف تغییرات متغیرهای فرضیه نسبت به یکدیگر می پردازیم. در ادامه برای تحلیل رگرسیون و همبستگی، آزمونهای F وTدر سطح اطمینان ۹۵ درصد در نظر گرفته شدهاند.
۳ ـ ۳ جامعه مطالعاتی و نمونه آماری
تحقیق علمی با هدف شناخت یک پدیده در یک جامعه آماری انجام میشود. به این دلیل موضوع تحقیق ممکن است متوجه صفات و ویژگیها، کارکردها و متغیرهای آن باشد یا این که روابط بین متغیرها، صفات، کنش و واکنش و عوامل تأثیرگذار در جامعه را مورد مطالعه قرار دهد. مجموعه واحدهایی که حداقل در یک صفت مشترک باشند یک جامعه آماری را مشخص میسازند (خاکی، ۱۳۸۲، ۲۷۳).
جامعه مطالعاتی پژوهش حاضر در برگیرنده شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ میباشد.روش نمونهگیری در این تحقیق به صورت حذف سیستماتیک می باشد. یعنی ابتدا لیستی از کلیه شرکتهای جدیدالورود در بورس اوراق بهادار تهران تهیه میشود و سپس شرکتهایی که شرایط نمونه مورد نظر در تحقیق حاضر را نداشته باشند حذف میشوند و بقیه شرکتها با در نظر گرفتن ویژگیهای زیر به عنوان نمونه انتخاب میشوند:
-
- اطلاعات مالی شرکت های نمونه در دسترس باشند.
-
- شرکت های نمونه توقف معاملاتی بیش از ۶ ماه طی دوره زمانی تحقیق نداشته باشند.
-
- سال مالی آنها منتهی به پایان اسفند ماه هر سال باشد.
-
- اطلاعات مربوط به داده های صورتهای مالی از ابتدای سال مالی ۸۵ لغایت ۹۰ در دسترس باشند.
-
- عدم تغییر دوره مالی طی قلمرو زمانی تحقیق داشته باشند.
-
- شرکت های عضو صنایع سرمایه گذاری، بانکها، هلدینگ، بیمه، نهادهای پولی و واسطه گرمالی نباشند.
در نهایت با توجه به معیارهای فوق تعداد ۱۳۰ شرکت به عنوان نمونه مطالعاتی تحقیق انتخاب شد که لیست آنها در پیوست ارائه گردیده است.
(جدول۳-۱) حذف سیستماتیک شرکتها
شرح | تعداد | تعداد |
اعضای جامعه آماری | ۴۲۴ | |
شرکتهایی که وقفه معاملاتی بیش از ۶ ماه داشته اند. | ۸۴ | |
شرکتهایی که پایان سال مالی آنها ۲۹ اسفند نمی باشد. | ۱۰۴ | |
شرکتهایی که دارای فعالیت سرمایهگذاری می باشند، بانک ها، بیمه ها و واسطه های مالی. | ۲۲ |