*P= 90/0
همانطور که در جدول ۱۵-۴ مشاهده میشود، عدم معناداری خی دو و مقادیر بالاتر از ۹۰/۰ شاخص های نرم شده ی برازندگی (NFI) ، تاکر- لویز(TLI) و برازندگی تطبیقی (CFI) نشانگر برازش مطلوب مدل میباشد. همچنین مقدار کمتر از ۰۵/۰ برای شاخص ریشه ی میانگین مربعات خطای برآورد (RMSEA) نیز تأیید میکند که مدل پژوهش، از برازش قابل قبولی برخوردار است (شوماخر و لومکس؛ ترجمه ی قاسمی، ۱۳۸۸؛ هومن، ۱۳۸۰؛ هومن، ۱۳۸۴). مدل اصلاح شده ی پژوهش به همراه ضرایب مسیر در شکل ۵-۴ نشان داده شده است.
شکل ۴-۵: مدل ساختاری اصلاح شده ی رابطه بین نگرش مذهبی، شادی، لذت و سلامت روان
به منظور مقایسه ی دو مدل، تفاضل خی دو و درجات آزادی دو مدل، محاسبه شد و با آماره ی جدول خی دو، مورد بررسی قرار گرفت که نتایج آن در جدول ۴-۱۶ ارائه شده است.
جدول ۴-۱۶: نتایج مقایسه ی مدل ساختاری مفروض و مدل ساختاری اصلاح شده ی پژوهش
شاخص مدل |
خی دو محاسبه شده | درجه ی آزادی | خی دو جدول |
مدل اول | ۰۱/۰ | ۱ | ۸۴/۳ |
مدل دوم | ۶۶/۰ | ۲ | |
تفاضل مقادیر دو مدل | ۶۵/۰ | ۱ |
همانطور که در جدول ۴-۱۶ ملاحظه میشود، پس از تفاضل آماره های خی دو و درجات آزادی دو مدل از یکدیگر، مقدار به دست آمده از آماره ی جدول، کوچکتر است. بنابراین بین برازش دو مدل، تفاوت معناداری وجود ندارد و اضافه شدن یا حذف مسیر نگرش مذهبی به شادی، در افزایش یا کاهش برازش مدل، هیچ تأثیر معناداری ندارد.
هر مدل ساختاری مبتنی بر تحلیل مسیر، در بردارنده ی مجموعه ای از اثرات مستقیم و غیرمستقیم بین متغیرهای مورد بررسی است. اثرات یا روابط مستقیم از طریق ضرایب رگرسیونی استاندارد بین مسیرهای مستقیم قابل ارزیابی است (هومن، ۱۳۸۴)، اما برای تحلیل روابط غیرمستقیم و نقش متغیرهای میانجی، بهترین و مناسب ترین تحلیل، تحلیل میانجی است. در تحلیل میانجی، فرآیندهای روانشناختی که متغیر مستقل را به متغیر وابسته مرتبط میسازند تعیین میشوند. متغیر میانجی در تعیین رابطه بین متغیرهای پیش بین و ملاک، به عنوان واسطه عمل میکند. برای اینکه یک متغیر، میانجی باشد، باید دارای همبستگی معنادار با متغیر پیش بین و نیز متغیر ملاک بوده و با کنترل آن، رابطه بین متغیرهای پیش بین و ملاک، تضعیف شود (عریضی و خلیلیان، ۱۳۸۷).
در پژوهش حاضر براساس نتایج به دست آمده از روش تحلیل مسیر و نیز با توجه به پیشینه ی نظری و پژوهشی روابط بین متغیرها، نقش میانجی گرانه ی لذت، در رابطه بین نگرش مذهبی با شادی و نیز در رابطه بین نگرش مذهبی با سلامت روان، با روش تحلیل میانجی مورد بررسی قرار گرفت که نتایج آن در جدول ۱۷-۴ و ۱۸-۴ ارائه شده است.
جدول ۴-۱۷: نتایج تحلیل میانجی برای بررسی نقش میانجی گرانه ی لذت در رابطه بین نگرش مذهبی و شادی
شاخص همبستگی ها |
ضریب هبستگی | معنی داری |