۴-۸٫ خلاصه فصل چهارم
دراین فصل به آزمون فرضیه های پژوهش و تجزیه تحلیل آنها پرداختیم. بدین منظور با توجه به مدل رگرسیونی خطی چند متغیره بسط یافته مدل باسو (۱۹۹۷) توسط والکر و پائه (۲۰۰۵)، داده ها توسط نرم افزارهای Eviews 6 و Minitab15 مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
پس از بررسی آمار توصیفی به بررسی اعتبار مدل با بهره گرفتن از آزمون کولوموگرف–اسمیرنوف پرداخته شد. با توجه به نرمال بودن داده ها و چون داده ها پیوستهاند از روش پیرسون برای ماتریس همبستگی استفاده گردید. رگرسیون حداقل مربعات معمولی (OLS)، منجر به نتایج اُریب و برآورد نادرستی از ضرایب پارامترها میشود، لذا در این پژوهش برای آزمون فرضیه ها از مدل پانلی استفاده گردید که رگرسیون داده های پانل، مدل اثرات ثابت یا تصادفی و روش حداقل مربعات پانل (PLS) برای آزمون فرضیات استفاده شده است و همواره در جریان آزمون فرضیه ها، آنها از چند جنبه مورد بررسی و آزمون قرار گرفته است:
آزمون اضافی اثرات ثابت
آزمون هاسمن
آزمون همخطی عامل تورم واریانس
آزمون نرمال بودن پسماندهای مدل رگرسیون
b7 : ضریب حساسیت رابطه بین عدم تقارن زمانی سود، اقلام تعهدی و جریان نقد عملیاتی با نسبت (P/B) اول دوره در کلیه فرضیات بوده است.
درخصوص فرض اصلی، با توجه به احتمال آماره t، متغیر PB*R*D در سطح اطمینان ۹۵ درصد رابطه معنادار و منفی با متغیر وابسته دارد. بنابراین بین عدم تقارن زمانی سود و نسبت P/B اول دوره رابطه معنادار و منفی وجود دارد. آماره دوربین واتسون ۱٫۵۴ است که حاکی از عدم وجود خودهمبستگی است. با توجه به احتمال آماره F کل مدل رگرسیون نیز در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنادار می باشد. لذا فرضیه اصلی تحقیق را در سطح اطمینان ۹۵ درصد نمیتوان رد کرد.
در فرض فرعی اول، با توجه به احتمال آماره t ، متغیر PB*R*D در سطح اطمینان ۹۵ درصد رابطه معنادار و منفی با متغیر وابسته دارد. بنابراین بین اقلام تعهدی و نسبت P/B اول دوره رابطه معنادار و منفی وجود دارد. آماره دوربین واتسون ۱٫۹۶ است که حاکی از عدم وجود خودهمبستگی است. با توجه به احتمال آماره F کل مدل رگرسیون نیز در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنادار میباشد. لذا فرضیه فرعی اول تحقیق را در سطح اطمینان ۹۵ درصد نمیتوان رد کرد.
همچنین در فرض فرعی دوم، با توجه به احتمال آماره t ، متغیر PB*R*D در سطح اطمینان ۹۵ درصد رابطه معنادار با متغیر وابسته ندارد. بنابراین بین جریان نقد عملیاتی و نسبت P/B اول دوره رابطه معنادار وجود ندارد. آماره دوربین واتسون ۱٫۷ است که حاکی از عدم وجود خودهمبستگی است. با توجه به احتمال آماره F کل مدل رگرسیون نیز در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنادار میباشد. لذا فرضیه فرعی دوم تحقیق را در سطح اطمینان ۹۵ درصد نمیتوان رد کرد.
فصل پنجم :
نتیجهگیری و پیشنهادات
۵-۱٫ مقدمه
امروزه اطلاعات مالی یک از ارکان مهم جامعه بشری فعلی است. در دنیای امروز برخلاف گذشته، با گسترش واحدهای تجاری از سطح یک واحد اقتصادی تکمالکی به سوی شرکتهای بزرگ سهامی و حتی شرکتهای بین المللی و چندملیتی، استفادهکنندگان اطلاعات مالی این واحدها نیز به تناسب بیشتر و بیشتر شده است و طیف گستردهای را دربرمیگیرند. هر یک از استفادهکنندگان به فراخور وضعیت و شرایط موجود خود با دریافت اطلاعات منتشره از سوی شرکتها تصمیمگیری میکنند. این اطلاعات از طریق خروجی های سیستم حسابداری تأمین میشوند. «سیستم حسابداری عبارت است از مجموعهای از اجزای به هم پیوسته در داخل یک مؤسسه که آثار مالی رویدادهای آن مؤسسه را به صورتها و گزارشهای مالی تبدیل میکند (حساس یگانه، ۱۳۵۸، ۵).
در چنین شرایطی اصول و رویه های حسابداری به پشتیبانی مراجع تدوینکننده استانداردهای حسابداری، به منظور متعادل کردن خوشبینی مدیران، حمایت از حقوق ذینفعان و ارائه منصفانه صورتهای مالی، مفهوم محافظهکاری را به کار میبرند. بدین ترتیب، محافظهکاری به عنوان یکی از اصول محدودکننده حسابداری، سالها است که مورد استفاده حسابداران قرار میگیرد و علیرغم انتقادهای فراوان بر آن، همواره جایگاه خود را در میان سایر اصول حسابداری حفظ نموده است. اعمال اصلی محافظهکاری موجب میشود تا از میان روش های مختلف، روشی انتخاب و اعمال گردد که حداقل اثر افزاینده را بر سود خالص و جمع داراییهای شرکت داشته باشد. به عبارت دیگر بر اساس این اصل، شرکت نباید از روشهایی استفاده نماید که درآمدها و داراییهای خود را بیش از واقع و هزینه ها و بدهیها را کمتر از واقع نمایش دهد.
از این رو میتوان، از محافظهکاری به عنوان مکانیزمی نام برد که اگر به درستی اعمال گردد، منجر به حل بسیاری از مسایل نمایندگی و عدم تقارن اطلاعاتی خواهد شد که جملگی برخواسته از شکاف روزافزون بین مدیران و تأمینکنندگان منابع مالی واحدهای تجاری در دنیای امروز است. حال با توجه به اهمیت نقش محافظهکاری، به عنوان یکی از اصول محدودکننده حسابداری، نیاز به معیارهایی برای سنجش دقیق آن در گزارشگری مالی ضروری به نظر میرسد.
۵-۲٫ خلاصه یافتهها و نتایج پژوهش
خلاصه یافتهها و نتایج پژوهش در جدول (۵-۱) ارائه شده است. نتایج آزمون آماری فرضیه های پژوهشی، حاکی از قبول فرضیه اصلی و دو فرض فرعی پژوهش میباشد. جهت بررسی هر یک از فرضیه ها، مدل رگرسیون خطی پژوهش بر اساس هر یک از متغیرهای وابسته مورد آزمون قرار گرفته است.
نتایج مدل رگرسیون خطی پژوهش برای هر یک از متغیرهای وابسته نشان میدهد که ضریب بتای رابطه بین عدم تقارن زمانی سود و نسبت (P/B) اول دوره در مدل، (PB*R*Dr)× ، رابطه منفی و معنیداری وجود دارد که این نتایج فرض اصلی پژوهش یعنی رابطه منفی و معنیداری بین عدم تقارن زمانی سود در واکنش به اخبار با نسبت (P/B) اول دوره وجود دارد.
در مورد فرضیه های فرعی پژوهش نیز مدل رگرسیون خطی پژوهش را برای هر یک از متغیرهای مورد نظر یعنی جریان وجه نقد عملیاتی و اقلام تعهدی مورد آزمون قرار دادیم، زیرا ما علت وجود رابطه منفی بین سود و نسبت (P/B) را به ۲ جزء اصلی تشکیلدهنده سود یعنی اقلام نقدی و اقلام تعهدی (بخش غیرنقدی) سود بسط داده و ۲ فرض فرعی زیر را مطرح نمودیم:
فرضیه فرعی اول: بین واکنش اقلام تعهدی به عنوان متغیر وابسته نسبت به اخبار خوب و بد با نسبت (P/B) اول دوره رابطه معنیداری وجود دارد.
فرضیه فرعی دوم: بین واکنش اقلام جریان وجه نقد عملیاتی به عنوان متغیر وابسته نسبت به اخبار خوب و بد با نسبت (P/B) اول دوره رابطه معنیداری وجود ندارد.
بنابراین برای آزمون هر یک از فرضیات فرعی فوق ما مدل پژوهشی را با در نظر گرفتن هر یک از این اقلام بعنوان متغیر وابسته اجرا و بررسی نمودیم که در نتیجه ضریب (b7) یعنی بقای رابطه عدم تقارن زمانی اقلام تعهدی و نسبت (P/B) اول دوره در مدل (PB*R*Dr)it بطور معنیداری منفی میباشد و این نتیجه باعث قبول فرضیه فرعی اول میشود. همچنین ضریب بتای رابطه بین عدم تقارن زمانی اقلام جریان وجه نقد عملیاتی و نسبت (P/B) اول دوره در مدل (PB.R.Dr)it که همان (b7) در مدل مذکور میباشد، نشان میدهد که این مقدار از لحاظ معنی داری در سطح اطمینان ۹۵% بیمعنی میباشد. این نتیجه باعث رد وجود رابطه معنیدار بین جریان وجه نقد عملیاتی و نسبت (P/B) اول دوره میشود یعنی فرضیه فرعی دوم عدم وجود رابطه معنی دار مورد قبول قرار میگیرد.
جدول (۵-۱): خلاصه نتایج و یافته های پژوهش
نوع فرضیه | فرضیه پژوهش | نتیجه آزمون | یافته پژوهش |
اصلی | بین معیار عدم تقارن زمانی سود و نسبت (P/B) اول دوره رابطه منفی معنیداری وجود دارد. | قبول | بین معیار عدم تقارن زمانی سود و نسبت (P/B) اول دوره رابطه منفی معنیداری وجود دارد. |
فرعی اول | بین واکنش اقلام تعهدی به عنوان متغیر وابسته نسبت به اخبار خوب و بد با نسبت (P/B) اول دوره رابطه منفی معنیداری وجود دارد. | قبول | بین واکنش اقلام تعهدی به عنوان متغیر وابسته نسبت به اخبار خوب و بد با نسبت (P/B) اول دوره رابطه منفی معنیداری وجود دارد. |