۴-۲-۱-۶ پست سازمانی—————————————————۱۰۸
۴-۲-۱-۷ توصیف سوالات تحقیق ——————————————–۱۱۰
۴-۳ آمار استنباطی ——————————————————-۱۱۶
۴-۳-۱ بررسی نرمال بودن داده ها ——————————————–۱۱۶
۴-۳-۱-۱ بررسی نرمال بودن متغیر عملکرد سازمان: ——————————–۱۱۶
۴-۳-۱-۲ بررسی نرمال بودن متغیر کاهش بهای تمامشده ارائه خدمات درسازمان:————۱۱۷
۴-۳-۱-۳ بررسی نرمال بودن متغیر تمایز خدمات سازمان:—————————-۱۱۸
۴-۳-۱-۴ بررسی نرمال بودن متغیر تمرکز بر مشتریان در سازمان:———————–۱۱۹
۴-۳-۲ بررسی فرضیات تحقیق :———————————————-۱۲۰
۴-۳-۲-۱ بررسی فرضیه اول:————————————————۱۲۰
۴-۳-۲-۲ بررسی فرضیه دوم :———————————————–۱۲۱
۴-۳-۲-۳ بررسی فرضیه سوم :———————————————-۱۲۲
۴-۳-۲-۴ بررسی فرضیه اصلی :———————————————-۱۲۳
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات
۵-۱ مقدمه ————————————————————۱۲۶
۵-۲ یافته ها ———————————————————–۱۲۶
۵-۲-۱ توصیف نمونه و پردازش اطلاعات بدست آمده ——————————۱۲۷
۵-۲-۲ بررسی نرمال بودن داده ها———————————————۱۲۷
۵-۲-۳ بررسی فرضیات تحقیق ———————————————-۱۲۷
۵-۲-۳-۱ بررسی فرضیه اول:————————————————۱۲۷
۵-۲-۳-۲ بررسی فرضیه دوم :———————————————–۱۲۷
۵-۲-۳-۳ بررسی فرضیه سوم :———————————————-۱۲۷
۵-۲-۳-۴ فرضیه اصلی عبارتست از : پرورش سرمایه انسانی بر عملکرد سازمان تأثیر دارد.——۱۲۸
۵-۳ نتیجه گیری ——————————————————–۱۲۸
۵-۴ پیشنهادات تحقیق : —————————————————۱۳۱
۵-۵ محدودیت های تحقیق ————————————————۱۳۱
منابع: —————————————————————-۱۳۲
چکیده :
در این تحقیق با توجه به مولفه های سه گانه عملکرد سازمان که شامل :
کاهش بهای تمام شده محصولات
ارائه خذمات متمایز
تمرکز برمشتری
هدف این تحقیق آن است که تاثیر پرورش سرمایه انسانی برای این سه شاخص و مولفه در جهت سنجش و ارزیابی عملکرد سازمان بررسی نماید . فرضیه بکار گرفته شده در این تحقیق ان است که پرورش سرمایه انسانی بر عملکرد سازمان در شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه قم و سه مولفه تشکیل دهنده آن تاثیر دارد یا خیر؟
با توجه به پاسخ بدست آمده از پرسشنامه های توزیع شده و آزمون های آماری مربوطه نتیجه این پژوهش شامل موارد زیر می باشد.توسعه منابع انسانی کلیدی برای رشد اقتصادی جوامع محسوب می شود و یک سرمایه مهم و ضروری است که می تواند باعث توانایی و مهارت افراد بر عملکرد بهتر و بهروری سازمان و به مزیت رقابتی دست یابد و به سازمان پویا و یادگیرنده تبدیل شود و سرمایه گذاری بر روی منابع انسانی سبب ارتقا کارکنان ومهارت های لازم جهت خلق محصولات و خدمات جدید و سبب رشد و بهره وری در اقتصاد ملی میشود.
کلید واژه ها :عملکرد سازمان,پرورش سرمایه انسانی,کاهش بهای تمام شده خدمات در سازمان,تمایز خدمات سازمان
فصل اول
کلیات تحقیق
۱ – ۱. مقدمه
قلمرو رقابتی که سازمانها در سالهای اخیر با آن مواجههاند، بسیار پویا و بالنده توصیف شده است. با این وصف، پایداری در مزیت رقابتی از طریق توسعه ظرفیتهای فردی و سازمانی، برای بقا در چنین اوضاعی ضرورت یافته است. در این زمینه، برخی از صاحبنظران معاصر معتقدند دانش، منبع عمده کسب مزیت رقابتی پایدار محسوب میشود و به منظور دستیابی سازمانها به چنین مزیتی، باید به فرایند مدیریت دانش به مثابه یک فرصت راهبردی توجه کرد. مطالعات انجام شده نشان میدهند، سازماندهی بر اساس گروههای کاری یک گرایش جدید در تسهیل مدیریت دانش است. اما نکته مهم این است که سازماندهی به مدد گروههای کاری به تنهایی کافی نیست، بلکه گروههای کاری خود باید ویژگیهای خاصی داشته باشند تا بتوانند هدف موردنظر را تحقق بخشند(لاجوردی،۱۳۸۶)
از آنجا که ما در دنیایی زندگی میکنیم که اهمیت سرمایه انسانی بیش از سرمایههای فیزیکی است، همواره نیاز به تیزهوشانی که بتوانند کارهای بزرگ انجام دهند، بهرهوری را افزایش دهند، و محصولات و خدمات جدید تولید کنند، بیشتر احساس میشود. محققان با تأکید بر نقش سرمایه انسانی در دستیابی به اهداف سازمان، آنان را مهمترین دارایی سازمان و یگانه منبع ماندگار مزیت رقابتی میشمارند (هامل و پراللاد، [۱]۱۹۹۴؛ پفر، ۱۹۹۴؛ اسپنسر، ۱۹۹۵؛ بودریو، ۱۹۹۶). به عبارت دیگر، امروزه مهمترین و با ارزشمندترین دارایی هر شرکتی کارکنان آن است؛ زیرا موفقیت یا شکست تمام برنامههای مدیریت وابسته به کارکنان آن است. در نتیجه، سرمایه انسانی که با استخدام، آموزش و نگهداری کارکنان سروکار دارد، هم اکنون بهترین فرصت را دارد تا از حاشیه راهبردهای سازمانی به یکی از مهمترین راهبردهای مدیریت تبدیل شود(خلعتبری،۱۳۹۱).
۱-۲. بیان مسأله
سیاستها، برنامهها و فعالیتهای منابع انسانی، سازمانها را قادر میسازد که از طریق کارکنان خود به عملکرد و بهره وری بیشتری دست یابند. مدیریت سرمایه انسانی در مؤسسات بزرگ به دنبال بهبود عملکرد سازمان به عنوان پشتوانهای برای دستیابی به رقابتپذیری از طریق کارکنان است. اکثر دانشمندان منابع انسانی مشغول جمع آوری شواهدی هستند که نظامهای سرمایه انسانی قوی به بهبود بهرهوری کمک میکند و اینکه شرکتهایی که از سیاستهای مبتکرانه منابع انسانی استفاده میکنند عملکرد بهتری از شرکتهایی دارند که از این سیاستها بهره نمیگیرند. آنها در حال کشف تأثیر مدیریت منابع انسانی قوی بر عملکرد سازماناند. اما این تحقیق به بررسی تأثیر پرورش سرمایه انسانی بر عملکرد سازمان میپردازد. سه راهبرد شناختهشده در بررسی عملکرد سازمانها وجود دارد یا در واقع از سه دیدگاه میتوان عملکرد سازمانها را مورد برسی قرار داد (مکگویر و کراس۱۰، [۲]۲۰۰۳؛ هورنگرن۱۱ و همکاران، ۲۰۰۶: ۴۵۷).
ـ کاهش بهای تمامشده محصولات : در این راهبرد هدف این است که یک سازمان بتواند در مقایسه با رقبا و از طریق بهبود کارایی و افزایش بهرهوری، کاهش ضایعات و نظارت مناسب بر هزینهها، محصولات و خدمات خود را با بهای تمامشده کمتر تولید و به بازار عرضه کند. در این راهبرد سازمانها میکوشند که محصولات یا خدمات مشابه با سایر مؤسسات را با بهای تمامشده کمتر تولید و عرضه کنند.
ـ ارائه محصول متمایز: در این راهبرد هدف این است که یک سازمان بتواند کالاها و خدماتی عرضه کند که به نظر مشتریان در مقایسه با کالاها و خدمات شرکتهای رقیب دارای برتری یا ویژگی منحصر به فرد هستند. سازمانها میتوانند از طریق نوآوری در محصولات و ارائه خدمات از طریق تحقیق و توسعه، ارتقای محصولات و خدمات و سرعت بسیار بالا در عرضه کالاها و خدمات، خود را از رقبا متمایز نمایند. متمایز بودن محصولات یا خدمات باعث میشود که مشتریان به یک نام و نشان تجاری وفادار شوند و محصولاتی با قیمت بالاتر را با آغوش باز بپذیرند.
ـ تمرکز بر مشتری: سعی میکند که گروه خاصی از مشتریان را هدفگذاری کند و محصول یا خدمتی مخصوص سلایق یا نیازهای آن ارائه دهد.
در این تحقیق برای آزمون رقابتپذیری و عملکرد سازمان از الگوی مکگویر و کراس، (۲۰۰۳) و هورنگرن و همکاران، (۲۰۰۶) و برای سرمایه انسانی از الگوی مکگویر و کراس، (۲۰۰۳) استفاده شده است. هدف این تحقیق آن است که تأثیر شاخصهای پرورش سرمایه انسانی بر این سه راهبرد عملکرد سازمان بررسی نماید. لذا این تحقیق تلاش میکند که به پرسشهای زیر پاسخ دهد:
ـ آیا سرمایه انسانی بر عملکرد سازمان ها تأثیر دارد؟
ـ آیا سرمایه انسانی بر کاهش بهای تمامشده ارائه خدمات در سازمان تأثیر دارد؟
ـ آیا سرمایه انسانی بر تمایز خدمات سازمان تأثیر دارد؟
ـ آیا سرمایه انسانی بر تمرکز بر مشتریان در سازمان تأثیر دارد؟
۱-۳. اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن
آنچه دنیای امروز شرکتها و سازمانها را با دنیای چند دهه قبل آنها متمایز میکند، محیط ناپایدار و پیچیده، رقابت فزاینده، تغییرات و تحولات سریع، پیشرفتهای تکنولوژیکی، توسعه روزافزون ارتباطات و مبادلات سریع اطلاعات است. با این وصف، پایداری در مزیت رقابتی و عملکرد سازمان ها از طریق توسعه ظرفیتهای فردی و سازمانی، برای بقا در چنین شرایطی ضرورت یافته است. امروزه مزیت سازمانها برای پیشیگرفتن از یکدیگر نه در به کارگیری فناوری جدید، بلکه در بالا بودن اعتماد به نفس و میزان تعهد کارکنان به اهداف سازمانی نهفته است. به عبارتی در رقابت، خلاقیت و دانش عنصر برتریبخش شده است و نیاز به پرورش سرمایه های انسانی بعنوان ابزار موفقیت ضروری و حیاتی به نظر میرسد. محققان میکوشند نشان دهند سرمایه های انسانی میتوانند نقش عمدهای در خلق مزیت رقابتی و در نهایت بهبود عملکرد سازمان ها داشته باشند(خلعتبری،۱۳۹۱).
با این حال، تعداد بسیار اندکی از این تحقیقات به فرصتهایی که برای رهبری صنعت از طریق سرمایه های انسانی و اتخاذ سیاستهای منابع انسانی وجود دارد، پرداختهاند. این تحقیق تلاش میکند فرصتهای بهبود عملکرد سازمان را از طریق سرمایه انسانی موجود در سازمانی در عرصه عای مختلف اقتصادی و .. را پررنگ کند. علاوه بر این، این تحقیق از حیث مربوط کردن عاملهای سرمایه انسانی به سه راهبرد عمده عملکرد سازمان یک کار جدید محسوب میشود.
۱- ۴. اهداف تحقیق
۱- ۴- ۱. هدف اصلی
تأثیر سرمایه انسانی بر عملکرد سازمان ها
۱- ۴- ۲. اهداف فرعی
ـ بررسی سرمایه انسانی بر کاهش بهای تمامشده ارائه خدمات در سازمان
گروه تجربی ۳: میزان ۱ میلی لیتر محلول تتراکلریدکربن و روغن زیتون (به نسبت ۱:۱) به ازاء هر کیلوگرم وزن حیوان به صورت درون صفاقی، هفته ای ۲ بار دریافت کردند، به علاوه اینکه روزانه
cc2/0 عصاره هیدروالکلی گیاه کرفس با دوز mg/kg/cc600 به صورت گاواژ دریافت نمودند.
شکل(۲-۴): طرز گاواژ
۲-۷- روش دادن عصاره به حیوان
موش هایی که وزن بین ۱۸۰ تا ۲۰۰ گرم داشتند، دوزهای mg/kg/cc 200 ،۴۰۰ ، ۶۰۰ عصاره دریافت کردند (۶۸).
۲-۸- روش تجویز دارو
برای این کار از سرنگ انسولین و سرنگ cc2 با سوزن ۲۵ استفاده میشد. در هر هفته ۲ بار، راس ساعت ۸ صبح تزریق انجام می گرفت. چون روغن زیتون به علت غلظت زیاد توسط سرنگ انسولین تزریق نمی شود، در گروه کنترل از سرنگ cc2 با سوزن ۲۵ استفاده می شود. اما در بقیه گروه ها چون تتراکلرید کربن نیز در روغن زیتون حل شده است محلول روان تر و رقیق تر می شود و از سوزن سرنگ انسولین عبور می کند.
تزریق به صورتی انجام می گرفت که سطح شکمی و پای موش به سمت بالا قرار میگرفت و یکی از پاهای موش مهار گردیده و در ناحیه کشاله ران تزریق به صورت داخل صفاقی[۷۵] انجام میشد. در این تحقیق گروه های شاهد و گروه های تجربی همه مقدار محلول روغن زیتون و تتراکلرید کربن را به صورت درون صفاقی دریافت می کردند. اما دادن داروها، ظهرها هر روز راس ساعت ۱۲ انجام می شد. علت ناهمزمانی تزریقات و دادن داروها کمتر شدن استرس حیوانات می باشد.
شکل(۲-۵): نحوه تزریق تتراکلریدکربن و روغن زیتون
۲-۸-خونگیری از قلب
پس از تجویز عصاره هیدروالکلی گیاه کرفس به گروه های تجربی برای مدت ۴۰ روز، در پایان روز چهلم حدفاصل ساعت ۸-۵/۹ صبح از قلب خونگیری به عمل آمد. پس از دوره چهل روزه به وسیله بیهوشی خفیف موش ها، با اتر به منظور ارزیابی فعالیت آنزیم های کبدی (ALP , AST , ALT) و آلبومین و بیلی روبین (توتال و مستقیم) سرم، ml3 از قلب خونگیری به عمل آمد.
سپس نمونه های خون را برای جدا نمودن سرم از بخش های دیگر به مدت ۵ دقیقه توسط دستگاه سانتریفوژ با دور ۳۰۰۰ بار در دقیقه سانتریفیوژ کرده سرم جدا شده که در قسمت بالای لوله قرار دارد توسط پی پت برداشته و به لوله دیگری منتقل و با پارافیلم روی لوله را پوشانده و تا زمان انجام سنجش های آنزیمی به صورت منجمد نگهداری شد.
۲-۹- روش تعیین فعالیت آنزیم آسپارتات آمنیوترانسفراز (AST/GOT) و آنزیم آلانین آمینوترانسفراز (GPT/ALT)
برای تهیه محلول معرف، محلول Reagent شماره ۱ و ۲ را به نسبت ۴+۱ با یکدیگر مخلوط کرده، سپس مقدار لازم از سرم خون را برداشته و یک دقیقه بعد از مخلوط نمودن و تاباندن طول موج مناسب، مقدار جذب نوری را تعیین نموده و دقیقاً بعد از ۱و۲و۳ دقیقه اختلاف جذب نوری از دقیقه قبل را مشخص نموده و آنها را با هم جمع و بر عدد سه تقسیم کرده، میانگین بدست آمده را در عدد ۱۹۸۵ ضرب نموده. محلول Reagent شماره ۱و۲ به صورت جدا از هم نگهداری می شوند زیرا هنگامی که با هم ترکیب می شوند، نیمه عمرش کاهش مییابد. دوام محلولها پس از مخلوط شدن در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی گراد ۳۰ روز در دمای ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی گراد ۵ روز می باشد (۹۹) .
اساس آزمایش ALT به صورت زیر است:
L- Alanine + 2 –oxoglutarate← ALT →L- Glutamate + Pyruvate
Pyruvate + NADH + H+← LDH → D- lactate + NAD+
اساس آزمایشAST به صورت زیر است:
L- Aspartate oxaloacetate← AST → L- Glutamate + oxaloacetate
Oxaloacetate + NADH + H+ ← MDH → L- malate + NAD+
۲-۱۰- روش تعیین فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز (ALP)
برای تعیین فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز، تمام مراحل به کار رفته در مورد آنزیم ALP , AST انجام می شود، با این تفاوت که در انتهای کار میانگین بدست آمده را در عدد ۲۷۵۷ ضرب کرده (۹۶) و به دلیل آنکه ماده زمینه ای طبیعی موجود آلکالین فسفاتاز تاکنون شناخته نشده است، جهت اندازه گیری آن از ماده زمینه ای سنتزی مانند الفا- نیتروفنیل فسفات استفاده می شود (۹۶و۹۷).
اساس آزمایش به صورت زیر است:
P- Nitrophenyl Phosphate + H2O ← ALP → Phosphate + P- Nitrophenol
۲-۱۱- روش تعیین میزان آلبومین و بیلی روبین در سرم خون
در تعیین میزان پروتئین برای تهیه محلول معرف، محلول Reagent شماره ۱و۲ رابه نسبت ۴+۱ با یکدیگر ترکیب کرده سپس یک میلی متر محلول معرف آماده شده را در داخل کووت ریخته و ۱۰ میکرولیتر استاندارد سرم به آن افزوده و طول موج مناسب را تابانده و پس از یک دقیقه، مقدار جذب نوری را قرائت نموده و کرونومتر را به کار انداخته و دقیقاً پس از یک دقیقه مقدار جذب نوری را دوباره قرائت کرده و با بهره گرفتن از فرمول زیر مقدار ماده مورد نظر در سرم را بدست آورده (۷۲).
اساس آزمایش در تعیین میزان پروتئینها این است که پروتئینها در محیط قلیایی با یون های مس و تارتات تشکیل یک کمپلکس لاجوردی رنگ را سبب می شوند (۷۲).
در تعیین میزان آلبومین و بیلی روبین محلولهای Reagent شماره یک و دو را به صورت آماده در داخل کیت قرار داد.
در مورد آلبومین ۵ دقیقه پس از مخلوط کردن جذب نوری استاندارد و نمونه ها را اندازه گیری نموده. جذب نوری در مدت ۳۰ دقیقه ثابت باقی می ماند که در این مدت باید اندازه گیری انجام شود. سپس از فرمول زیر مقدار آلبومین موجود در نمونه را بدست آورد:
در آزمایش تعیین میزان آلبومین اساس آزمایش ایجاد کمپلکس رنگی آلبومین با برم کرزول کرین می باشد.
در مورد بیلی روبین پس از مخلوط نمودن و تاباندن طول موج مناسب در ۳۷ درجه سانتی گراد دقیقاً پس از ۱۰ دقیقه جذب نوری، نمونه ها و استاندارد را برای بار دوم در مقابل شاهد قرائت نموده، سپس مقدار بیلی روین موجود در نمونه را از فرمول زیر به دست آورده:
مقدار بیلی روبین در نمونه =
۲-۱۲-روش های تجزیه و تحلیل آماری
میانگین بدست آمده از اندازهگیری میزان فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون و فعالیت آنزیمهای کبدی در گروه های مختلف از طریق روش ANOVA و T-test مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. شدت آماری استفاده شده در مطالعه حاضر آزمون دانکن و در این مطالعه سطح معنی دار (۰۵/۰ P≤) در نظر گرفته شده است .
میانگین حاصل ازنتایج بدست آمده از اندازهگیری میزان فاکتورهای بیوشیمیایی خون و فعالیت آنزیمهای کبدی در جدول مربوط ثبت گردیده است.
فصل سوم:
نتایج
۳-۱- نتایج مربوط به میانگین غلظت آنزیم AST در گروه های آزمایشی
ابتدا با بهره گرفتن از آزمون Independent-sample T- Test میانگین غلظت این آنزیم را در گروه کنترل و شاهد به صورت دو به دو مقایسه می کنیم، مقایسه نتایج آزمون آماری مربوط به میزان فعالیت آنزیم آسپارتات آمینو ترانسفراز (AST) نشان دهنده این است که بین گروه شاهد و کنترل تفاوت معنی داری در سطح ۰۰۱/۰ P≤ وجود دارد(جدول و نمودار۳-۱). حال با بهره گرفتن از آزمون پارامتری ANOVA و post hoc دانکن اختلاف معنی دار، مابین گروه شاهد و دیگر گروه ها را بررسی می کنیم. بنابراین با توجه به جدول و نمودار ۳-۲ افزایش معنی داری در غلظت آنزیم AST در گروه دریافت کننده CCl4 و گروه دریافت کننده عصاره کرفس با دوز mg/kg/cc 200 نسبت به سایرگروه ها وجود دارد. در گروه های دریافت کننده عصاره کرفس با دوز mg/kg/cc 400 و ۶۰۰ مقدار آنزیم فوق به حد گروه کنترل رسیده است.
جدول ۳-۱ مقایسه میانگین غلظت آنزیم AST در گروه کنترل و شاهد
P-value | انحراف معیار | میانگین | N | گروه AST | ||
- | ۵۲/۳۱ | ۲۱۶ | ۸ | کنترل |
«بازنمایی» یکی از مفاهیم بنیادی در مطالعات رسانهای است. بازنمایی راه و روشی است که از آن طریق، رسانهها حوادث و واقعیت ها را نشان میدهند.
از نظر «ریچارد دایر»[۳۳] مفهوم بازنمایی در رسانهها عبارت است از: «ساختی که رسانههای جمعی از جنبههای مختلف واقعیت مثل افراد، مکانها، اشیاء، اشخاص، هویتهای فرهنگی و دیگر مفاهیم مجرد ایجاد میکنند. تجلی بازنماییها ممکن است به صورت گفتاری، نوشتاری یا تصاویر متحرک باشد.»
هرچند بازنمایی در نگاه واقعگرایانه (رئالیستی) متشکل از تصاویر یا صدای حوادث است، ولی عمل بازنمایی، به شکل کامل و مطلق، جهان را نمایش نمیدهد. محتوایهای رسانهای همواره دارای ساختار هستند و هرگز پنجرهای شفاف و روشن به حساب نمیآیند.
نظریه ارادی که یکی از نظریه های بازنمایی است دوربین را منعکسگر واقعیت ندانسته بلکه معتقد است که هیچ عمل انعکاسی از جهان بیرون وجود نداشته بلکه هر آنچه که از زاویه دید دوربین به نمایش در میآید نمایشی از واقعیت است (رجبی، ۱۳۸۸).
۲ـ ۲ـ ۱ـ اهمیت بازنمایی معلولیت در فیلم و سینما
زبان، ابزار بازنمایی واقعیت است و تجلیهای زبانی به صورت صدا، تصویر و… است که واقعیت را منعکس میکند. رسانهها نیز از خصیصه چندزبانی برخوردارند که در این میان، رسانه فیلم و سینما، دربرگیرنده تصویر و صدا است.
سینما به عنوان یک منبع بزرگ اطلاعات در مورد معلولیت برای میلیونها نفراز بینندگان عمل کرده و کمک میکند تا نگرش عمومی به معلولیت که مسأله مهمی در تلفیق اجتماعی است شکل یابد (safran, 2001).
فیلم نیز غالباً به عنوان منعکسکننده جامعه درنظر گرفته میشود ولی از سوی دیگر عامل مهم آموزشی نیز قلمداد میشود. فیلم پتانسیل این را دارد که به مخاطب در رابطه با ماهیت استثنائات اطلاعرسانی کرده و آگهی ببخشد و نگرشهای اجتماعی برای تلفیق اجتماعی و آموزشی موفقیتآمیز را شکل بخشد (Safran & Educ, 1998).
بازنمایی به ما یاد آوری میکند که سیاستِ نمایشدهنده رسانهها تعیین میکند که تصاویر و شیوههای تصویر کردن گروههای خاص چگونه به انجام برسد. بنابراین عمل بازنمایی میتواند بر چگونگی شکلگیری تجارب گروهها در جهان و چگونگی فهمیده شدن آنها یا وضع قانون توسط دیگران (برای این گروه ها) تأثیرات ملموس و واقعی داشته باشد (رجبی، ۱۳۸۸).
در عصر حاضر رسانهها به وسایلی ارتقاء یافتهاند که جامعه برای انتقال دیدگاههای فرهنگی، رفتارهای هنجاری و ارزشهای اجتماعی از آنها استفاده میکند. شیوهای که اقلیتها در رسانهها تصویر میشوند، نهتنها بازتابدهنده عقاید مسلط و نگرشهای متعصبانه درمورد آن گروهها است، بلکه آن تصاویر در شکلگیری رفتارها نیز بهویژه در میان کودکان بسیار مؤثرند. تحقیقات نشان میدهد که درک کودکان از معلولیتها پیچیده است و وقتی کودکان نیاز دارند اطلاعاتی درباره افراد متفاوت با خودشان کسب کنند، یکی از راههای در دسترس برای کسب اطلاعات، تلویزیون است. باند با اشاره به مطالعاتی همچون هورن (۱۹۸۸) و گلابرمن (۱۹۸۰)، نشان میدهد که تصاویر مثبت از افراد دارای معلولیت میتواند نگرشها و رفتارهای کودکان را در قبال دوستان آنها که معلولیت دارند، بهتر کند (Bond, 2008).
بسیاری از افراد بهویژه کودکان آنچه را که در فیلمها میبینند واقعیت تلقی میکنند. تصاویر و نمایشهای رسانهای، معرّف، انعکاسگر و تداومبخش افکار و عقاید در مورد افراد معلول است (Black, 2007).
بهویژه برای افرادی که ارتباط خیلی کمی با افراد معلول دارند میزان اثرگذاری فیلمها در پذیرش اجتماعی و آموزشی بسیار حائذ اهمیت است (Safran & Educ, 1998).
بازنمایی منفی از افراد دارای معلولیت قادر هست که حتی خودانگاره این افراد را دچار اختلال کند و تأثیر منفی بر آنان داشته و مانعی بر سر راه زندگی سازنده آنان محسوب شود. افراد معلول بهویژه جوانان برچسبها وادبیاتی را که رسانهها از آن استفاده میکنند تا آنان را دریافتکنندگان منفعل سازمانهای رفاهی نشان دهند درونی میکنند. افراد معلول، با درونی کردن و باور تصویر ستمگرانهای که از آنان ارائه میشود آگاهی کاذبی را در درون خود ایجاد و بسط میدهند. این آگاهی دروغین، بسیاری از آنان را به دنیایی ساکت توأم با پذیرش منفعلانهای سوق میدهد که در نهایت آن را پذیرفته و به آن تن درمیدهند (Hallera et al , 2006).
بوگدان، شاپیرو و اسپکلومان، بازنمایی معلولیت را در فیلم های ترسناک مورد بررسی قرار دادند و بر روی کلیشه افراد معلول به عنوان افراد خطرناک تمرکز کردند، نتیجه تحقیق آنان حاکی از برداشتها و نگرشهای تبعیضآمیز، پیشداوری جامعه نسبت به افراد معلول و نهایتاً انزوا و کنارهگیری اجتماعی این گروه از جامعه بود. فیلمهایی مثل: گوژپشت نتردام[۳۴] (۱۹۲۳) و فیلم دکتر جکیل و آقای هاید[۳۵] (۱۹۳۱) (Safran & Educ, 1998).
فیلمها می توانند منعکسکننده باورهای گذشته و حال حاضر جامعه در مورد معلولیت باشند برای مثال وقتی مرد باران[۳۶] تماشاگران را با اوتیسم آشنا میکند، این باور را نیز در ذهن بیننده القاء میکند که همه افراد دارای اوتیسم یک نبوغ نهفته دارند، از این رو، فیلمها وکلیپهایی مرتبطی که با دقت انتخاب میشوند میتوانند بهعنوان وسیله آموزشی در رابطه با تطابق فردی و موانع اجتماعی بر سر راه استقلال فردی افراد معلول به کار رود. برای مثال فیلم برگشت به خانه[۳۷] (۱۹۷۸) که جوایز بسیاری نیز برده است، تصاویر تحسین برانگیز بسیاری در رابطه با دسترسی و توانبخشی برای افراد دارای معلولیت جسمی دارد (Safran & Educ, 1998).
هنگامی که افراد معلول در جامعه حضور پیدا میکنند و در تعامل روزانه با همسالان، معلمان و همسایگان قرار میگیرند با حداقل بخشی از دیدگاههای اجتماعی شکلگرفته از طریق رسانه مواجه میشوند و شاید بتوان گفت که هویت جامعه دارای معلولیت از طریق بازنمایی رسانهای شکل گرفته، دگرگون شده و تثبیت میشود. (Safran, 1998b)
حال که فیلم میتواند تجسمکننده چهره صحیح و مثبتی از معلولیت باشد بنابراین بازنمایی صحیح و واقعگرایانه از معلولیت در فیلمها نیز میتواند آگاهیبخشی در رابطه با تواناییهای فردی افراد دارای معلولیت و موانع اجتماعی را افزایش داده و راه را برای حضور، تلفیق این افراد و عادیسازی نگرش به معلولیت هموار سازد.
۲ـ ۲ـ ۲ـ کلیشهسازی: بازنمایی منفی
در کلیشهسازی برای اشخاص یا گروه ها معمولاً ویژگیهایی به آنان نسبت داده میشود که میتواند بیانتها و در نهایت بسیار متنوع باشد. نقش کلیشهها این است که وسیلهای برای پیشبینی رفتار دیگران در اختیار ما قرار دهند، کلیشهها اغلب مبتنی بر واقعیت نبوده و ناشی از تعمیم پارهای از رفتارهای فردی بر یک گروه وسیع میباشد از سوی دیگر این کلیشهها شیوهای از رفتار را در برابر شخص کلیشه شده هم قرار میدهند کسی که به او برچسب مجرم زده میشود ممکن است از خود رفتارهایی متناسب با این برچسب بروز دهد (محسنی، ۱۳۸۶).
۲ـ ۲ـ ۲ـ ۱ـ کلیشهسازی: بازنمایی منفی از معلولیت
تبعیض در قابلیتها[۳۸]، که به معنای تبعیض یا پیشداوری در مورد افراد دارای معلولیت بویژه معلولیت جسمی است، شباهت زیادی به تبعیض نژادی و جنسیتی و همه ایسمهایی دارد که در رابطه با تبعیض است و غالباً صنعت فیلمسازی افراد دارای معلولیت را در راستای همان کلیشههایی که «Ableism» بوجود آورده نشان داده و به روند کلیشهسازی تداوم میبخشد (Black, 2007).
حتی امروزه نیز در رسانهها تصاویر کلیشهای از افراد معلول نمایش داده میشود که یا در نقش اسطورههایی هستند که میبایست از آنان درس گرفت و الگویی برای تشویق افراد دیگر به حساب میآیند یا موجوداتی رقتانگیز و قابل ترحم محسوب میشوند.
شوارتز از زبان شاپیرو اینگونه بین میکند «این تصاویر، توسط همه افراد چه افراد معلول و چه غیرمعلول درونی شده و در پی آن کلیشههای اجتماعی ساخته میشود، محدودیتهای مصنوعی ایجاد کرده، منجر به تبعیض شده و پایه اقلیتی را میسازد که مورد انزجار افراد معلول است» ((Schwartz et al,2010
چندین سبک از کلیشهها در مورد افراد معلول وجود دارد که در طول سالیان افکار عمومی را به رگبار بسته است. شوارتز، هفت کلیشه رایج در مورد معلولیت را طبق نظر نلسون ۱۹۹۶، اینگونه عنوان کرده است: «رقتانگیز، قربانی، قهرمان، عامل تهدید، ناسازگار، کسی که میبایست مراقبت و نگهداری شود، کسی که نباید زنده بماند.» (همان منبع)
۲ـ۲ـ۲ـ۲ـ کلیشههای رایج در تصویرسازی از افراد معلول
کمالی در مقاله خود با عنوان رسانه و معلولیت معتقد است که مطالعات متعدد، چندین حوزه را در زمینه کلیشهسازی از معلولیت مشخص کردهاند که وی آنها را به شرح زیر بیان می کند.
۱. افراد معلول؛ اشخاصی رقتانگیز و قابل ترحم
شاید بتوان گفت رایجترین شکل استفاده از موضوع ناتوانی در رسانه پیرامون همین محور است. اخیراً این شیوه به دلیل افزایش تبلیغات اماکن خیریه بیش از گذشته استفاده میشود. این شیوه سعی دارد با برانگیختن حس ترحم افراد غیرناتوان جامعه، احساس بخشندگی را در آنان تقویت کند. خصیصه رایج داستانهای امروزی این است که فردی نیازمند و وابسته، مقابل یک شخصیت خوب، پراحساس و بخشنده ایفای نقش میکند.
۲. افراد معلول؛ موضوعی برای خشونت
در طول تاریخ، افراد معلول قربانی خشونت بودهاند، رومیها، یونانیها و هندوها در دوران باستان، اروپاییان در قرون وسطی و نازیها در دوران جدید، بیشترین سهم را در شکنجه و کشتار افراد معلول داشتهاند. از این رو، به نظر میرسد سوء رفتار و خشونت بیش از آنکه در میان سایر گروهها و اقشار جامعه رایج باشد در میان افراد معلول بروز میکند.
در اغلب فیلمها و داستانها ناتوانی فرد در مراقبت از خود و کسب استقلال در زندگی او را مستحق خشونت میسازد. مطالعه ورث مایر (۱۹۸۸) نشان داده که بیش از ۵۰ درصد داستانهایی که درباره افراد معلول نوشتهاند، آنان را قربانی خشونت جلوه دادهاند.
۳. افراد معلول؛ اشخاصی شیطانی و شرور
تصویری که شکسپیر از ریچارد سوم ترسیم میکند، یا کاپیتان داستان موبی دیک با پای قطعشده و افراد بدون دست با هوک مصنوعی در داستانهایی مانند جزیره گنج، در همین زمینه قابل ارزیابی است. در روزنامهها هم چنین تصاویری را میتوان یافت. مانند اخبار حوادث و داستانهای هیجانانگیزی که در آنها به شکل خاصی به رابطه نقایص جسمی و ذهنی و اقدامات جنایی پرداخته میشود.
۴. افراد معلول؛ اشخاصی مرموز، نادر و عجیب
افراد معلول گاه در جریان داستان فیلم یا درام تلویزیونی، برای القای فضای خاصی بهکار گرفته میشوند مانند فریتز (Fritz) در فیلم فرانکشتاین، در حالی که در رمان اصلی، این شخصیت وجود ندارد و برای افزایش حس ترس و وحشت، کارگردان او را به داستان اضافه کرده است. یا در فیلم «خوب، بد، زشت» از دشمنی قدیمی صحبت میشود که یک پا ندارد و به «سرباز نصفه» معروف شده است. هرچند او تنها یک بار در فیلم ظاهر میشود و چند جمله هم بیشتر سخن نمیگوید، تصویری کامل و قوی از وحشیگری، خشونت و زشتی ارائه میکند؛ عبارت «سرباز نصفه» این پیام را انتقال میدهد که افرادی که یک پا ندارند، انسانهایی نصف و نیمه و احتمالاً شرور هستند.
۵. افراد معلول، انسانهایی شگفتآور، باورنکردنی و فوقستاره
این شاید شبیه کلیشهای باشد که سیاهپوستان را دارای قدرتی به مراتب بیشتر از سفیدپوستان نمایش میدهد. گاه افراد معلول را با تواناییهای جادویی جلوه میدهند که قدرتی ماوراء قدرت انسانی دارند همچنان که اغلب، نابینایان به عنوان کسانی که دارای حس ششم هستند یا شنوایی قدرتمندی دارند، شناخته میشوند.
در میان مجموعههای تلویزیونی هم مواردی از این دست وجود دارد از جمله «ایرون ساید» که در ایران هم به نمایش درآمده و داستان کارآگاهی است که بر صندلی چرخدار مینشیند و بسیار قوی عمل میکند یا مجموعه «لانگ استریت» که داستان کارآگاه نابینایی را روایت میکند که قدرت شنوایی فوق انسانی دارد.
۶. افراد معلول؛ موضوعی برای ریشخند، تمسخر و استهزا
خندیدن به ناتوانی چیز تازهای نیست، طی قرنها افراد معلول، موضوعی برای سرگرمی و تفریح افراد غیرمعلول بودهاند. کتابهای فکاهی بسیاری را در جوامع مختلف میتوان یافت که تمرکز مطالب آنها بر نقص و ناتوانی افراد است. افراد کمتوان ذهنی و برخوردهای آنان نیز بارها در داستانهای کمدی مورد استفاده قرار گرفته است. حتی امروزه استهزای افراد معلول، بزرگترین ویژگی برنامههای تلویزیونی و فیلمهای کمدی به شمار میرود.
۷. افراد معلول؛ کسانی که با خود دشمنی دارند.
رسانهها گاه افراد معلولی را نمایش میدهند که به شدت متأثر هستند. هنگامی که آنان بر مشکلاتشان فائق میآیند، زمانی است که تأسف خوردن برای خویش را کنار میگذارند، مثبت میاندیشند و روحیه مبارزه را در خود قوی میکنند. این تغییر در بسیاری از فیلمهایی که اخیراً ساخته شدهاند قابل مشاهده است؛ از جمله فیلمهای «برگشت به خانه» و «متولد چهارم جولای» را می توان نام برد. گاه نیز مطالبی که افراد دارای ناتوانی را دشمن خویش نشان میدهند، در مطبوعات و رسانهها دیده میشود. این امر بویژه در مورد افراد مبتلا به ایدز، بویژه کسانی که به تنهایی مسئولیت نقص خود را بر عهده دارند، دیده میشود.
۸. افراد معلول؛ بار و تحمیل به جامعه
این کلیشه با دیدگاهی که افراد معلول را نیازمند کمک و مراقبت افراد غیرمعلول میداند، مرتبط است. این تصور از آنجا ناشی میشود که نیازهای افراد معلول را بسیار متفاوت از دیگر افراد و به صورتی فرض کردهاند که جامعه امکان تأمین آنها را ندارد. در سال ۱۹۳۰، رایش سوم در آلمان، این تصویر را در سلسله برنامههایی، به نام اُتانازی (Euthanasia)* به طور جدی مطرح کرد. در این فیلمها که با تبلیغات گستردهای ارائه میشد، افراد معلول به صورت موجوداتی نباتی نشان داده میشدند که تنها قادر به زیست هستند نه زندگی و از این رو باید از صحنه اجتماع حذف شوند. همین موضوع در سال ۱۹۹۰ در یک برنامه تلویزیونی با عنوان «تام را خوب نگه دارید» در انگلستان به نمایش درآمد. تا زمانی که این تصویر وجود داشته باشد، این باور که جامعه بدون افراد معلول بهتر خواهد بود، هرگز از بین نخواهد رفت.
۹. افراد معلول؛ اشخاصی از نظر جنسی غیرعادی
سابقه این موضوع را که در ادبیات و هنر بسیار به آن اشاره شده است، در دوران باستان هم میتوان یافت. این موضوع بیشتر در مورد مردان گفته شده و زنان سهم عمدهای در این خصوص ندارند. در کتاب «ادیسه» هومر که ۵۰۰ سال پیش از میلاد نگاشته شده است، از نگرانی نسبت به همسری مبتلا به «فلج» سخن به میان آمده است. به هر حال اینکه افراد معلول به گونهای در فعالیت جنسی ناتوان نامیده شدهاند، بسیار مطرح شده است. مواردی از این کلیشه را میتوان در موسیقی پاپ، فیلمها و برنامههای تلویزیونی نیز مشاهده کرد.
۱۰. افراد معلول؛ کسانی که قادر به مشارکت کامل در زندگی اجتماعی نیستند
این کلیشه ناشی از نوعی غفلت است. افراد معلول به ندرت به عنوان عناصر فعال و مولد اجتماع مانند دانشآموزان، معلمان، کارگران، کارمندان یا والدین نشان داده میشوند. فقدان چنین تصویری این ذهنیت را ایجاد میکند که این افراد باید جدا از دیگران زندگی کنند.
افراد معلول؛ اشخاص «عادی»
تحول تازه در نمایش شخصیت افراد معلول، حضور آنان در رسانه به عنوان افراد عادی و طبیعی است که تنها دارای اختلال هستند. این تحول را بویژه در تلویزیون، تبلیغات شرکتها و فیلمها میتوان دید. متأسفانه اکثر این تصاویر تکبعدی هستند و کمتر به انعکاس تجربه معلولیت میپردازند اما به هر حال گامی در مسیر عادیسازی زندگی اجتماعی این افراد تلقی میشوند (کمالی، ۱۳۸۶).
۲ـ ۲ـ ۳ـ تداوم الگوی سنتی بازنمایی معلولیت
فیلمهای بلند سینمایی تأیرات بنیادینی بر روی نگرش عمومی نسبت به معلولیت دارند. آنچه که حائز اهمیت است این است که در مورد افراد دارای معلولیت،همیشه، بازنمایی مبتنی بر واقعیت و صحیح مدنظر و مورد توجه فیلم سازان نبوده است (Norden, 1994).
در عصر حاضر، به طور روزافزون ارزشها و امتیازهای افراد «غیرمعلول» نسبت به افراد دارای معلولیت افزایش مییابد. ناتوانی به عنوان یک «مسأله» در مقابل ارزشهای جامعه نمایش داده میشود تمام معیارهای زیبایی در بدنی ورزشکار و تنومند جلوه میکند و از کلیشههای منفی برای نشان دادن افراد دارای معلولیت استفاده میشود. (کمالی، ۱۳۸۶)
در شرایطی که افراد دارای معلولیت حضور بسیار کمرنگی در رسانههای غالب امریکا دارند، به نظر میرسد الگوی سنتی بازنمایی معلولیت همچنان برقرار است. رسانههای امریکا در بازنمایی معلولیت، اغلب یکی از دو قطب «ترحم» و «قهرمانپروری» را انتخاب میکنند. مدافعان حقوق افراد دارای معلولیت این رویکرد اجتماعی به معلولیت را «تله ترحم / قهرمانپروری» یا «دوگانه ترحم / قهرمانپروری» مینامند (Media and disability, 2012).
تا همین اواخر نیز، فیلمهای محبوب، افراد دارای معلولیت را در نقش افرادی که زندگی خوبی داشته و مشارکت فعالانه در زندگی اجتماعی دارند به تصویر نکشیده است. به علاوه فیلمهای محبوب کمتر افراد معلول را در نقش کسی که کار میکند، یکی از اعضای خانواده است، عاشق است و یا در هر نقش دیگری که معمولاً به افراد غیرمعلول داده میشود نشان میدهند (Black, 2007).
به نظر میرسد که بازنمایی معلولیت در رسانههای جمعی، در بیشتر کشورهای جهان اعم از توسعه یافته، در حال توسعه و توسعه نیافته، از الگوهای نسبتا مشابهی پیروی میکند (حسینی، ۱۳۹۱).
میزان حضور در رسانهها، تنها یکی از مشکلات افراد دارای معلولیت در ارتباط با رسانههای امریکا است. بخش دیگر نگرانی محققان معلولیت و جامعه افراد دارای معلولیت به این بازمیگردد که در اندک فیلمهایی که معلولیت را بازنمایی میکنند، افراد غیرمعلول به جای افراد معلول ایفای نقش میکنند، زیرا تعداد هنرمندان دارای معلولیت اندک است و همان تعداد کم نیز بهکار گرفته نمیشوند. از طرف دیگر، بازنمایی منفی و دور از واقع معلولیت در رسانههای جمعی، از دیگر نکاتی است که سالها است مورد انتقاد محققان معلولیت و افراد دارای معلولیت قرار گرفته است (حسینی، ۱۳۹۱).
۲-۳-۲-۱زیرساخت به عنوان سرویس(IAAS)
سرویسهایی که IaaS ارائه می دهد، منابع محاسباتی مانند پردازندهها و فضاهای ذخیره سازی هستند. مثالهایی از ارائه این سرویسها که در شکل ۴-۷ آمده اند را می توان به صورت زیر لیست کرد[Stanoevska10]:
سرویسهای وب آمازون[۸۲]، که شامل دو بخش زیر می باشد:
[۸۳]EC2: برای ارائه خدمات پردازشی.
[۸۴]S3: برای ارائه خدمات ذخیره سازی.
سرویس ابر شرکت سان (Joyent) که شامل دو زیر بخش می باشد:
سرویس ذخیره سازی ابر شرکت سان برای بارگذاری وب سایتها.
سریس پردازش ابر شرکت سان برای اجرای برنامههای تحت وب.
۲-۳-۲-۲ بستر به عنوان سرویس (PAAS)
بستر، لایهای است که بین برنامههای نرم افزاری و زیرساخت قرار می گیرد و خدماتی که ارئه می کند، مربوط به توسعه دهندگان نرم افزار می باشد. توسعه دهنگان می توانند بدون نگرانی در خصوص زیرساخت، برنامههای کاربردی خود را بر اساس مختصاتی که یک بستر خاص ارائه میکند، بنویسند. مثالهایی از PaaSعبارتند از موتور برنامههای کاربردی گوگل[۸۵]و بستری که توسط سایت Force.com ارائه می شود.
۲-۳-۲-۳ نرم افزار به عنوان سرویس(SAAS)
این لایه، با کاربران نهائی در ارتباط بوده و در برگیرنده برنامههای کاربردی است که توسط توسعه دهندگان دیگر (از راه دور) مدیریت شده و به صورت پرداخت به ازای استفاده در اختیار کاربران قرارمی گیرند.
۲-۴ الگوریتم رقابت استعماری[۸۶] (ICA)
۲-۴-۱ نگاهی به تاریخچه استعمار
استعمار یا امپریالیسم، به معنای سیاست توسعه و گسترش قدرت یک حکومت در خارج از مرزهای کشور می باشد. یک کشور می تواند به طرق مختلفی بر کشورهای دیگر تسلط داشته باشد. این تسلط می تواند از طریق حکمرانی مستقیم بر آن کشور باشد یا از طریق کنترل بر مواد خام و مورد نیاز کشورهای مستعمره صورت گیرد. در شکل ساده تر، استعمار به معنای کنترل سیاسی بر کشورهای دیگر، تنها به منظور استفاده از منابع آنها بوده و گاهی اوقات این استعمار جهت جلوگیری از گسترش سایر استعمارگرها بر آن کشور رخ می داد. صرف نظر از دلیل استعمار، کشورهای استعمارگر به شدت جهت افزایش تعداد مستعمره های خود و گسترش استعمار خود بر جهان، با یکدیگر رقابت داشتند. این رقابت باعث رشد و توسعه برخی از استعمارگرها و نابودی و ضعیف شدن برخی دیگر از استعمارگرهای دیگر شد.
استعمار در طول قرنهای ۱۹ و ۲۰ به دلیل مدرنیته تغییر ماهیت داد. داروینیست های اجتماعی بر این عقیده بودند که فرهنگ غرب برتر از فرهنگ شرق می باشد. این تغییر ماهیت باعث شد تا کشورهای استعمارگر شروع به توسعه مستعمره های خود کنند (فرهنگ خود را گسترش دهند). به عنوان مثال، در میانه های قرن ۱۸، دو کشور استعمارگر فرانسه و بریتانیا جهت سلطه بر هند با یکدیگر رقابت شدیدی داشتند. در نهایت بریتانیا در این رقابت پیروز شد و توانست کنترل هند را به دست بگیرد. بعد از این تصرف، بریتانیا شروع به ساخت مدارس انگلیسی زبان، جاده ها، راه آهن و خطوط تلفن کرد. علاوه بر این بریتانیا سعی در تغییر باورهای اجتماعی که از منظر فرهنگ غربی نادرست شمرده می شد، کرد. از جمله این اصلاحات، تغییر فرهنگ خود سوزی زنان بیوه هندی پس از مرگ شوهرانشان بود. علاوه بر این، آنها حداقل سن ازدواج دختران را نیز افزایش دادند. این سیاست، سیاست جذب نامیده می شود. بریتانیا تغییرات مشابهی را در کشور مالزی انجام داد و قانون برده داری را لغو کرد. مثال دیگری از این دست اصلاحات در کشور هندوچین توسط کشور فرانسه صورت گرفت. این کشور از نظر منابع طبیعی برای فرانسه اهمیت بسیاری داشت و علاوه بر این فرانسه نمی خواست این کشور در اختیار بریتانیا قرار گیرد. اگرچه استعمارگرها نتوانستند با این سیاست ها سلطه خود بر جهان را افزایش دهند، ولی این سیاست ها رشد سریع اجتماعی و سیاسی را برای کشورهای مستعمره به همراه داشت.
۲-۴-۲ بهینه سازی بر اساس رقابت استعماری
شکل ۲-۸ فلوچارت الگوریتم رقابت استعماری را نشان میدهد [Atashpaz07]. همانند دیگر الگوریتمهای تکاملی، این الگوریتم، نیز با تعدادی جمعیت اولیه تصادفی که هر کدام از آنها یک “کشور” نامیده میشوند؛ شروع میشود. تعدادی از بهترین عناصر جمعیت (معادل نخبهها در الگوریتم ژنتیک) به عنوان امپریالیست[۸۷] انتخاب میشوند. باقیمانده جمعیت نیز به عنوان مستعمره[۸۸]، در نظر گرفته میشوند. استعمارگران بسته به قدرتشان، این مستعمرات را با یک روند خاص که در ادامه میآید؛ به سمت خود میکشند. قدرت کل هر امپراطوری، به هر دو بخش تشکیل دهنده آن یعنی کشور امپریالیست (به عنوان هسته مرکزی) و مستعمرات آن، بستگی دارد. در حالت ریاضی، این وابستگی با تعریف قدرت امپراطوری به صورت مجموع قدرت کشور امپریالیست، به اضافه در صدی از میانگین قدرت مستعمرات آن، مدل شده است.
با شکلگیری امپراطوریهای اولیه، رقابت امپریالیستی میان آنها شروع میشود. هر امپراطوریای که نتواند در رقابت استعماری، موفق عمل کرده و بر قدرت خود بیفزاید (و یا حداقل از کاهش نفوذش جلوگیری کند)، از صحنه رقابت استعماری، حذف خواهد شد. بنابراین بقای یک امپراطوری، وابسته به قدرت آن در جذب مستعمرات امپراطوریهای رقیب، و به سیطره در آوردن آنها خواهد بود. در نتیجه، در جریان رقابتهای امپریالیستی، به تدریج بر قدرت امپراطوریهای بزرگتر افزوده شده و امپراطوریهای ضعیفتر، حذف خواهند شد. امپراطوریها برای افزایش قدرت خود، مجبور خواهند شد تا مستعمرات خود را نیز پیشرفت دهند.با گذشت زمان، مستعمرات، از لحاظ قدرت به امپراطوریها نزدیکتر خواهند شد و شاهد یک نوع همگرایی خواهیم بود. حد نهایی رقابت استعماری، زمانی است که یک امپراطوری واحد در دنیا داشته باشیم، با مستمراتی که از لحاظ موقعیت، به خود کشور امپریالیست، خیلی نزدیک هستند.
شکل ۲-۸: فلوچارت الگوریتم رقابت استعماری[Atashpaz07]
فصل سوم:
پیشینه تحقیق
۳-۱ مقدمه
برای رسیدن به یک استراتژی مناسب تخصیص منابع و زمانبندی در یک ابر، مفاهیم از رایانش توری به ارث برده شده است. اهداف این استراتژی ها، تخصیص منابع به گونه ای است که بتواند تعادل بار[۸۹]در منابع را حفظ کرده و معیارهای کیفیت سرویس[۹۰] (QoS) را تامین کند. تعادل بار بدین معنی است که کارها به صورت عادلانه به منابع موجود تخصیص داده شوند و از تخصیص بیش از حد کارها به یک منبع، در حالی که سایر منابع آزاد هستند، جلوگیری شود.
کیفیت سرویس به معنی میزان رضایت مشتری بوده و این معیار مهمترین عامل در موفقیت تجاری سیستم های “استفاده به ازای پرداخت"، مانند رایانش ابری، می باشد. پارامترهای کیفیت سرویس در رایانش ابری را می توان به صورت زیر بیان کرد:
پهنای باند شبکه: زمانی پهنای باند شبکه مشتری بالا است، مانند کاربردهای مربوط به مولتی مدیا، ابر باید نیازهای مربوط به این پهنای باند را پاسخ گو باشد.
زمان اتمام سرویس[۹۱]: برای کاربرانی که دارای درخواست های آنی[۹۲] هستند، زمانبندی و تخصیص منابع در ابر باید به گونه ای صورت گیرد که سرویس مورد نظر این کاربران در حداقل زمان ممکن اجرا گردد.
قابلیت اعتماد سیستم: برای اجرای تعدادی درخواست پیچیده کاربران، نیاز به مرکز رایانش ابری داریم تا بتواند کارایی قابل اعتمادی را چه از نظر محاسباتی و چه از نظر سرویس های ذخیره سازی فراهم سازد.
هزینه: یکی از معیارهای مورد توجه کاربران، میزان هزینه ای است که جهت دریافت سرویس ابر پرداخت می کنند. اگر زمانبندی و تخصیص منابع در این ابر به شکل کارآمدی انجام نگیرد، هزینه های ابر (شامل هزینه های مرتبط با انرژی و هزینه های مرتبط با نگهداری منابع)، افزایش یافته و این افزایش هزینه باعث افزایش هزینه استفاده کاربر شده و در نتیجه میزان رضایت کاربر کاهش پیدا خواهد کرد.
مطالعات بسیاری در حوزه تخصیص منابع و زمانبندی منابع چه در بستر رایانش ابر و چه در بستر رایانش توری صورت گرفته است. این مطالعات و روش ها را می توان به صورت کلی زیر دسته بندی کرد:
الگوریتم های زمانبندی و تخصیص منابع سنتی: این الگوریتم ها شامل الگوریتم های دور رابین، دور رابین وزن دار، زمانبندی با حداقل ارتباط، زمانبندی با حداقل ارتباط بهبود یافته، زمانبندی هش مقصد، زمانبندی هش مبدا و غیره.
الگوریتم های ابتکاری هوشمند[۹۳]: همان طور که گفته شد، مسئله زمانبندی و تخصیص منابع در یک ابر و یک تور، یک مسئله NP-کامل می باشد و در نتیجه فضای جستجوی این مسئله به اندازه ای بزرگ است که اگر یک الگوریتم بخواهد این فضا را به صورت ترتیبی مورد بررسی قرار داده و بهترین جواب را بیابد، نیاز به زمان نمایی خواهد داشت. الگوریتم های ابتکاریهوشمند ، با تکیه بر مکانیسم های سیستم های موفق، سعی در شبیه سازی این مکانیسم ها، جهت حل مسائل مشکل، می نمایند. از جمله الگوریتم های ابتکاری که در حوزه زمانبندی و تخصیص منابع مورد استفاده قرار گرفته اند، می توان به الگوریتم کلونی مورچگان [Zhu12,Chen09] و الگوریتم ژنتیک [Javier07] اشاره کرد.
با توجه به این که الگوریتم رقابت استعماری در گروه الگوریتم های ابتکاری هوشمند دسته بندی می شود، بیشتر تمرکز این فصل بر پیشینه زمانبندی و تخصیص منابع رایانش ابری در این حوزه تخصیص داده شده است. علاوه بر این جهت آشنایی با مکانیسم الگوریتم های سنتی، الگوریتم دور رابین مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین ادامه این فصل به صورت زیر سازماندهی شده است:
در بخش اول این فصل، الگوریتم دور رابین، به عنوان یک الگوریتم سنتی زمانبندی و تخصیص منابع معرفی شده است. این الگوریتم جزء الگوریتم های مهم در این حوزه بوده و در بخش ارزیابی الگوریتم پیشنهادی از این الگوریتم نیز استفاده خواهد شد. در بخش دوم، کلونی مورچگان که در [Zhu12] معرفی شده است پرداخته خواهد شد و بخش سوم این فصل به بررسی الگوریتم ژنتیک ارائه شده [Javier07] تخصیص داده شده است.
۳-۲ سیستم مدیریت منابع اکالیپتوس[۹۴]
اکالیپتوس [EUCALYPTUS-WEB], [Nurmi09] یک سیستم نرم افزاری متن باز و رایگان کامپیوتری، جهت ایجاد محیط های رایانش ابری مبتنی بر سرویس وب آمازون[۹۵] (AWS)، می باشد. این سیستم، از الگوریتم دور رابین[۹۶]، که یک روش حریصانه محصوب می شود، جهت تخصیص درخواست ها به گره های محاسباتی (منابع) استفاده می کند. در الگوریتم دور رابین، یک چرخه از گره های محاسباتی ایجاد شده و هر درخواست به اولین گرهی که دارای منابع لازم جهت اجرای آن درخواست باشد، تخصیص داده می شود.
مثال ۱: یک ابر با تعداد ۳ گره محاسباتی را در نظر بگیرید. مشخصات کلی این گره ها از نظر محاسباتی، اندازه حافظه اصلی و اندازه حافظه سخت به صورت جدول ۱ می باشد. فرض می کنیم که گره ها دارای سیستم عامل اشتراک زمانی[۹۷] می باشند، بدین معنی که امکان اجرای چندین درخواست بر روی یک گره به صورت همزمان وجود دارد.
جدول۳-۱: مثالیازمشخصاتگرههایمحاسباتییکابربا ۳ گره
گره اول | گره دوم | گره سوم |
۳-بررسی نقش زیرساختارهای مالی و نرم افزاری تجارت الکترونیکی در توسعه صادرات گلاب و عرقیات
۴- بررسی نقش عوامل فنی و سخت افزاری تجارت الکترونیکی در توسعه صادرات گلاب و عرقیات
۵-بررسی نقش زیرساختارهای گمرکی، بازرگانی و مالیاتی تجارت الکترونیکی در توسعه صادرات گلاب و عرقیات
۶-بررسی نقش عوامل اینترنت تجارت الکترونیکی در توسعه صادرات گلاب و عرقیات
۷-بررسی نقش زیرساختار اطلاعاتی تجارت الکترونیکی در توسعه صادرات گلاب و عرقیات
۶-۱-فرضیه های تحقیق
۱- عوامل و موانع زیرساختار انسانی، آموزشی، فرهنگی و رفتاری تجارت الکترونیکی در توسعه صادرات گلاب و عرقیات کاشان به کشور امارات متحده عربی نقش دارد.
۲- عوامل مربوط به زیرساختارهای قانونی، حقوقی و امنیتی تجارت الکترونیکی در توسعه صادرات گلاب و عرقیات کاشان به کشور امارات متحده عربی نقش دارد.
۳- عوامل مربوط به زیرساختارهای مالی و نرم افزاری تجارت الکترونیک در توسعه صادرات گلاب و عرقیات کاشان به کشور امارات متحده عربی نقش دارد.
۴- عوامل فنی و سخت افزاری تجارت الکترونیکی در توسعه صادرات گلاب و عرقیات کاشان به کشور امارات متحده عربی نقش دارد.
۵- عوامل مربوط به زیرساختارهای گمرکی، بازرگانی و مالیاتی تجارت الکترونیک در توسعه صادرات گلاب و عرقیات کاشان به کشور امارات متحده عربی نقش دارد.
۶-عوامل اینترنتی تجارت الکترونیک در توسعه صادرات گلاب و عرقیات کاشان به کشور امارات متحده عربی نقش دارد.
۷‐ عوامل و موانع مربوط به زیرساختار اطلاعاتی تجارت الکترونیکی در توسعه صادرات گلاب و عرقیات کاشان به کشور امارات متحده عربی نقش دارد.
۷-۱-روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها
۱-۷-۱-روش تحقیق
از آنجا که هدف از این تحقیق، توصیف شرایط و پدیده های مورد بررسی، به منظور شناخت بیشتر شرایط موجود و یاری رساندن به فرایند تصمیم گیری می باشد، این تحقیق را براساس چگونگی بدست آوردن داده های مورد نظر می توان در زمره تحقیق توصیفی به شمار آورد، و چون داده های مورد نظر از طریق نمونه گیری از جامعه، برای بررسی توزیع ویژگیهای جامعه آماری انجام می شود این تحقیق از شاخه پیمایشی(زمینه یابی)۱ بوده که به شیوه مقطعی۲ صورت می پذیرد. این تحقیق همبستگی است، زیرا تحقیقات همبستگی شامل کلیه تحقیقاتی می شوند که در آنها سعی می شود رابطه بین متغیرهای مختلف با بهره گرفتن از ضریب همبستگی کشف یا تعیین شود (دلاور، ۱۳۸۰).
۸-۱-روش گردآوری اطلاعات
نظر به اینکه این تحقیق یک پژوهش توصیفی و کاربردی است لذا برای جمع آوری اطلاعات از روش های ذیل استفاده شده است:
روش کتابخانه ای: در بخش مطالعات کتابخانهای، از منابع مکتوب (کتابها، مقالات، پایاننامهها و …) و اینترنت استفاده شده است.
روش میدانی: از ابزار پرسشنامه برای گردآوری نظریات کارکنان و مدیران(اطلاعات اولیه) جهت ارزیابی رابطه بین سطح دستمزد و بهره وری نیروی انسانی استفاده میشود.
از طرفی چون بخش توسعه صادرات باتوجه به اطلاعات و داده های موجود در این زمینه مورد استفاده قرار خواهد گرفت، داده ها و آمار این حوزه نیز از جمله روش های بدست آوری اطلاعات خواهد بود.
۱-۸-۱-روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
پس از جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و طبقه بندی آنها، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات،از روش های مختلف آماری استفاده می شود. روش های آماری مورد استفاده در این تحقیق شامل فنون آمار توصیفی (شامل جداول فراوانی ، مقیاس لیکرت و …) و فنون آمار استنباطی شامل رگرسیون است. نرم افزار مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز SPSS است .
علاوه براین از ابزارهای مربوط به داده کاوی نیز جهت سنجش داده های موجود در زمینه توسعه صادرات استفاده خواهد گردید.
۹-۱-قلمرو زمانی تحقیق
این پژوهش از زمان تصویب آغاز شده ۲۴/۱۲/۱۳۹۲ (بیست و چهارم اسفند ماه یک هزار و سیصد و نود و دو) و ۱۰ ماه پس از آن خاتمه می یابد.
۱۰-۱-قلمرو مکانی تحقیق
در این تحقیق نقش تجارت الکترونیک در توسعه صادرات گلاب و عرقیات شهرستان کاشان به کشور امارات که شهرستان کاشان به عنوان قلمرو مکانی در صنعت صادرات عرقیات در نظر گرفته شده است.
۱-۲- مقدمه
تجارت الکترونیک واژهای است که برای تجارت از طریق سیستمهای اطلاعاتی، ارتباطی بکار میرود. تجارت الکترونیک با وجود این که مدت زمانی زیادی از عمر آن نمیگذرد ولی نقش بسزا و چشمگیری در زندگی روزمره ما به عهده گرفته است به طوری که اجتناب از آن کار آسانی نیست. یکی از سادهترین و کارآمدترین نقش تجارت الکترونیک در زندگی روزمره کاربران اینترنتی، خرید و فروش اجناس و تبادل وجوه مربوطه از طریق کارت هوشمند هست.
هدف از تجارت الکترونیک که در واقع ترکیبی از فنها و شگردهای بازرگانی است. همکاری، رقابت و بازدهی بیشتر شرکتهای مختلف میباشد به طوری که طی ۱۵ سال گذشته سبب توانایی شرکتها در زمینههایی مثل اصلاح روشهای تجارتی و پیشرفت در زمینه ارتباطی با شرکتهای مرتبط و بالأخره گسترش دامنه بازرگانی، تجاری حتی در مقیاسهای بزرگ و جهانی شده است.
۲-۲- تعاریف تجارت الکترونیک
تجارت الکترونیک انجام کلیه فعالیتهای تجاری با بهره گرفتن از شبکههای ارتباطی کامپیوتری، به ویژه اینترنت است. تجارت الکترونیک، نوعی، تجارت بدون کاغذ است. به وسیله تجارت الکترونیک تبادل اطلاعات خرید و فروش و اطلاعات لازم برای حملونقل کالاها، با زحمت کمتر و مبادلات بانکی با شتاب بیشتر انجام خواهد شد. شرکتها برای ارتباط با یکدیگر،محدودیتهای فعلی را نخواهند داشت و ارتباط آنها با یکدیگر سادهتر و سریع تر صورت میپذیرد. ارتباط فروشندگان با مشتریان نیز میتواند به صورت یک به یک باهر مشتری باشد. به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک نامی عمومی برای گسترهای از نرمافزارها و سیستمهای است که خدماتی مانند جستجوی اطلاعات، مدیریت تبادلات، بررسی وضعیت اعتبار، اعطای اعتبار، پرداخت به صورت روی خط، گزارش گیری و مدیریت حسابها را در اینترنت به عهده میگیرند. این سیستمها زیربنای اساسی فعالیتهای مبتنی بر اینترنت را فراهم میآورند. هدف از بهکارگیری تجارت الکترونیک، ارائه روشی جدید در انجام امور بازرگانی میباشد. به واسطه این روش، تاجران قادرند که محصولات و خدمات خود را به شکل تمام وقت و به تمام خریداران در سرتاسر جهان - مستقل از مرزهای جغرافیایی و ملیتها -عرضه کنند.(اعرابی،۱۳۸۳ :۱۳)
بسیاری از مردم، تجارت الکترونیک را منحصر به خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت میدانند، درحالیکه این امر فقط بخش کوچکی از تجارت الکترونیک را تشکیل میدهد و این مفهوم اکنون گستره وسیعی از جنبههای مختلف تجاری و اقتصادی را دربر گرفته است. به سادگی میتوان هرگونه فعالیت تجاری و مالی بین مؤسسات و افراد مختلف را در حیطه تجارت الکترونیک گنجاند.
تجارت الکترونیک روش دیگری برای تبادلات الکترونیکی اطلاعات و انجام مبادلات تجاری است که یک پل الکترونیکی را بین مراکز تجاری ایجاد کرده است. تجارت الکترونیک با حجم کمتری از اطلاعات که لزوماً در قالب یکسانی نبوده و بین مردم عادی رد و بدل میشود، سر و کار دارد. تجارت الکترونیک در ابتدای پیدایش خود، چیزی بیش از یک اطلاعرسانی ساده تجاری نبود و هرکس میتوانست محصولات خود را با بهره گرفتن از صفحات وب بر روی اینترنت تبلیغ نماید. آمار منتشره از ۵۰۰ شرکت نشان میدهد که حدود ۳۴ درصد از آنها در سال ۱۹۹۵ و حدود ۸۰ درصد در سال ۱۹۹۶ از روش فوق برای تبلیغ محصولات خود استفاده کردهاند.تا پایان سال ۲۰۰۱ بیش از ۲۲۰ بیلیون دلار معاملات مالی توسط صدها سایت تجاری بر روی اینترنت انجام پذیرفت.
سازمانها و مؤسسات علمی و تحقیقاتی و مراکز تجاری معتبر جهانی و پژوهشگران فعال در زمینه تجارت الکترونیک چندین تعریف از تجارت الکترونیک ارائه کردهاند(سعیدی،۱۳۸۳ :۶)
تعریف لینچ و لیندکوئیست: تجارت الکترونیک به معنای مبادله محصولات و خدمات در مقابل پول با استفاده از تواناییهای اینترنت است.
کالاکوتا و وینسون دو پژوهشگر مشهور تجارت الکترونیک در کتاب خود به نام <مرزهای تجارت الکترونیک> آن را اینطور تعریف میکنند: تجارت الکترونیک واژه معادلی است برای خریدوفروش محصولات، خدمات و اطلاعات به وسیله زیر ساختارهای شبکهای. (صادقیان،۱۳۸۴:۴۷)
گروه کاری فناوری زیر ساختارهای اطلاعاتی و کاربرد آن[۴] یک تعریف کارکردی از تجارت الکترونیک ارائه میکند: تجارت الکترونیک ارتباطات، مدیریت دادهها و خدمات ایمنی را یکپارچه میسازد تا کاربران تجاری در سازمانهای گوناگون بتوانند به صورت خودکار اطلاعات را مبادله کند.
ولادیمیر زواس در مقاله خود به نام ساختار و آثار کلان تجارت الکترونیک بیان میدارد: تجارت الکترونیک به معنی سهیم شدن در اطلاعات، حفظ ارتباطات تجاری و هدایت مبادلات بازرگانی به وسیله شبکههای ارتباطی است.
با توجه به تعاریف فوق شاید بتوان تجارت الکترونیک را اینطور تعریف کرد که: <تجارت الکترونیک به معنی اطلاعرسانی، تبلیغات و خریدوفروش کالاها و خدمات و حفظ و برقراری روابط تجاری از طریق سیستمهای مخابراتی و ابزارهای پردازش دادهها است.
ویژگی اصلی همه این فعالیتها تسهیل فرایندهای تجاری، حذف فرایندهای غیرضروری در انجام امور بازرگانی و کاهش هزینهها از طریق بهبود و افزایش هماهنگی، کاهش هزینههای اداری به ویژه هزینه مکاتبات و کاغذبازی و بهبود دسترسی به بازار و افزایش تنوع برای مشتریان به معنای عام است.
مهمترین ویژگی تجارت الکترونیک از دیدگاه بازاریابی، برقراری ارتباط سازمان یا فرد با کل مخاطبان و سازگار ساختن محصولات و خدمات با نیازهای فرد - فرد آنهاست. برآیند این عمل رقابت شدید، تنوع عرضهکنندگان و محصولات و خدمات آنها و در نتیجه کاهش هزینهها و افزایش رضایتمندی مشتریان است.نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که موضوع تجارت الکترونیک، موضوع فناوری و دانش فنی نیست. در بحث تجارت الکترونیک بیشتر هدف شناخت الگوهای جدید تجارت و ارتباطات موجود در محیط الکترونیکی است. همچنین باید توجه داشت که تجارت الکترونیک مجموعهای است از فناوریهای مخابراتی، پردازش و ذخیره دادهها در ارتباط با بازارها، سازمانها، مشتریان، واسطهها و سیستمهای پرداخت الکترونیکی. از طرف دیگر استراتژی جهش صادراتی در حال حاضر مهمترین استراتژی تجاری و اقتصادی است که در کشور ما باهدف حضور فعال در صحنه تجارت بینالملل دنبال میشود. شاید در حال حاضر مهمترین مسئلهای که میتواند در تحقق این دو مهم، جامعه سیاستگذاری کشور را راهنما باشد، تأثیر است که توسعه تجارت الکترونیکی میتواند بر صادرات داشته باشد. در تحلیل که در مورد توسعه صادرات میشود، با توجه به اینکه جمعیت ایران چیزی حدود یک درصد جمعیت جهانی است، اگر این کشور بخواهد به اندازه سهم جمعیتی خود از تجارت جهانی سهم ببرد، با یک محاسبه سرانگشتی لازم است چیزی حدود ۱۸۰ میلیارد تا سال ۱۴۰۰ داشته باشد. دستیابی به این رقم مستلزم توسعه همهجانبه عوامل موثر بر توسعه صادرات خواهد بود (فتحی و عزیزی، ۱۳۸۶ :۲۰).
۲-۳- تاریخچه تجارت الکترونیک
ارتباط بین تجارت و تکنولوژی دیر زمانی است که وجود داشته و ادامه دارد. در واقع, یک پیشرفت تکنیکی باعث رونق تجارت شد و آن هم ساخت کشتی بود.در حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد, فینیقیان تکنیک ساخت کشتی را بکار بردند تا از دریا بگذرند و به سرزمینهای دوردست یابند. با این پیشرفت, برای اولین بار مرزهای جغرافیایی برای تجارت باز شد و تجارت با سرزمینهای دیگر آغاز گردید. یکی از محبوبترین در دنیای وب خرید اینترنتی است . ما میتوانیم در زمانهای پرت، در هرزمان و مکان حتی با لباس خواب میتوانید این کار را بکنید . به معنای واقعی هر کسی میتواند صفحه اینترنتی خود را بسازد و کالاهای مورد نیازش را در ان ارائه دهد . البته تاریخچه تجارت الکترونیک با تاریخچه اختراعات قدیمی مثل کابل، مودم، الکترونیک، کامپیوتر و اینترنت گره خورده است . تجارت الکترونیک به شکل کنونی در سال ۱۹۹۱ محقق شد . از آن زمان هزاران هزار کسبوکار و تجار وارد این دنیا شدهاند . در ابتدا تجارت الکترونیک به معنای پروسه انجام اعمال تراکنش الکترونیکی مورد نظر را انجام دادن بود . در واقع تجارت الکترونیک برای آسانسازی معاملات اقتصادی به صورت الکترونیک تعریف شد . استفاده از این فناوری مانند تبادل الکترونیکی اطلاعات[۵] و انتقال الکترونیکی سرمایه[۶]، که هر دو در اواخر ۱۹۷۰ معرفیشدهاند. و به شرکتها و سازمانها اجازه ارسال اسناد الکترونیکی را داد . و اجازه تجارت کردن با ارسال اسناد تجاری مثل سفارشهای خرید یا فاکتورها را به صورت الکترونیکی، میدهد . با رشد و پذیرش کارت اعتباری[۷] ، ماشین تحویلدار خودکار و تلفنبانک در دهه ۱۹۸۰ باعث فرم گیری تجارت الکترونیک شد . نوع دیگر تجارت الکترونیک سیستم رزرواسیون هواپیمایی به وسیله سبر[۸] در امریکا و تراویکوم[۹] در بریتانیا، ارائه شده است . از دهه ۱۹۹۰ به بعد تجارت الکترونیک شامل اضافاتی مثل سیستم برنامه ریزی منابع سرمایه[۱۰] ، داده کاوی[۱۱] ، انبار داده [۱۲]شده است . در ۱۹۹۰ ، تیم برمرس لی[۱۳] مرورگر وب جهان گسترده را اختراع کرد و شبکه ارتباطی اکادمیک را به سیستم ارتباطی هرروز و برای هر شخص در جهان وسیع دگرگون ساخت که اینترنت یا www خوانده میشود . سرمایهگذاری تجاری بروی اینترنت به خاطر کافی نبودن سرمایهگذاری کاملاً محدود شده بود . اگر چه اینترنت محبوبیت جهانی گستردهای در حدود ۱۹۹۴ با بهره گرفتن از مرورگر وب موسیک[۱۴] پیدا کرده بود . معرفی پروتکلهای امنیتی و (اشتراک خط دیجیتال[۱۵] ) که ارتباط مستمر را با اینترنت را اجازه میداد حدود ۵ سال طول کشید . . البته در سال ۲۰۰۰ بحران The dot-com bust باعث بر شکستگی خیلی از شرکتهای تجاری بزرگ و نتایج ناگواری را به وجود آورد، باعث بازبینی قوانین و افزایش مزایا و امکانات تجارت الکترونیک کردند و تا انتهای سال ۲۰۰۰، خیلی از شرکتهای تجاری آمریکایی و اروپایی سرویس هایشان را از طریق اینترنت ارائه دادند .از آن موقع مردم به کلمهای به عنوان تجارت الکترونیک با توانایی خرید کالاهای گوناگون از طریق اینترنت با بهره گرفتن از پروتکلهای امنیتی و سر ویسهای پرداخت الکترونیکی که در آن مشارکت کردند، آشنا شدند . و از این زمان رقابت شدید بین شرکتها و سازمانها شدت گرفت و با گذشت زمان هم این رقابت تنگتر شده است . جالب این که تا پایان سال ۲۰۰۱ بیش از ۲۲۰ بیلیون دلار معاملات مالی توسط صدها سایت تجاری بر روی اینترنت انجام پذیرفته است و در همین سال مدل تجارت الکترونیک B2B دارای در حدود ۷۰۰ میلیارد تراکنش بود . و در سال ۲۰۰۷ سهم تجارت الکترونیک در خردهفروشی کل دنیا ۳٫۴ % بوده است که انرا در سال ۲۰۱۰ ، ۵٫۱ % اعلام نمودند که این آمار رشد سریع این شیوه تجارت کردن را میرساند .(حسینی،۱۳۸۴ :۲۵)