در کتابهای مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی تا چه میزان به مؤلفههای اقتصادی کارآفرینی توجه شده است؟
در کتابهای مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی تا چه میزان به مؤلفههای اجتماعی کارآفرینی توجه شده است؟
در کتابهای مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی تا چه میزان به مؤلفههای عاطفی کارآفرینی توجه شده است؟
در کتابهای مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی تا چه میزان به مؤلفههای عقلانی کارآفرینی توجه شده است؟
در کتابهای مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی تا چه میزان به مؤلفههای سازمانی کارآفرینی توجه شده است؟
در متن، تصاویر و فعالیتهای کتب مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی تا چه اندازه به روش فعال ارائهشدهاند؟
۱-۶ قلمرو پژوهش
۱-۶-۱ قلمرو موضوعی این پژوهش عبارت است از تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی در زمینهی آموزش مهارتهای کارآفرینی و نحوه ارائه فعال یا غیرفعال بودن این کتب با بهره گرفتن از تکنیک ویلیام رومی است.
۱-۶-۲ قلمرومانی: این پژوهش از لحاظ زمانی در محدوده زمانی سال تحصیلی ۹۳-۹۴ انجامگرفته است.
۱-۷ تعاریف اصطلاحات و واژگان
۱-۷-۱ تعریف مفهومی
۱-۷-۱-۱ مؤلفه اقتصادی کارآفرینی:
منظور مجموعه عواملی است که فرد را به سمت فعالیتهای در بازار و خلق ثروت هدایت میکند (دهقان پور و همکاران،۱۳۸۹).
۱-۷-۱-۲ مؤلفه اجتماعی کارآفرینی:
مؤلفههای اجتماعی کارآفرینی شامل ویژگیهای فردی است که دارای ایده و فکر جدید که از طریق ایجاد کسبوکار اجتماعی (شامل بخشهای عمومی و خصوصی و داوطلبانه) با بسیج منابع گوناگون و مخاطرات مالی و اجتماعی، با خلق ارزشهای اجتماعی و اقتصادی خدمات جدید اجتماعی به جامعه ارائه میدهند (داریانی، عزیزی،۱۳۸۹).
۱-۷-۱-۳ مؤلفه عقلانی کارآفرینی:
مجموعه تواناییهای ذهنی و شناختی فرد میباشد که او را در تفکر عمیقتر و تصمیمگیری آگاهانهتر کمک میکند (سهرابی، ناصری،۱۳۸۸).
۱-۷-۱-۴ مؤلفه سازمانی کارآفرینی:
ورنر[۸] و گاتچی[۹] (۱۹۸۷) افرادی که در محیطهای انگیزشی و حمایتی فعالیت میکنند و کلید اصلی بازاریابی و توسعه محصول در یک شرکت میباشند.(احمدی، درویش،۱۳۸۶)
۱-۷-۱-۵ مؤلفه عاطفی کارآفرینی:
زیرمجموعهای از هوش اجتماعی شامل توانایی درک عواطف و احساسات خود و دیگران، تمایز قائل شدن بین آنها و استفاده از این اطلاعات برای هدایت تفکر و اعمال.(مایر، سالووی،۱۹۹۰ به نقل از بازوند و همکاران،۱۳۹۲)
۱-۷-۱-۶ ارائه فعال:
شیوهای که دانشآموز خود در یادگیری فعالیت مستقیم دارد (رضا پور،۱۳۷۸).
۱-۷-۲ تعاریف عملیاتی
۱-۷-۲-۱ مؤلفه اقتصادی کارآفرینی:
برای سنجش میزان اشاره به مؤلفه اقتصادی با بهره گرفتن از ۱۳ نشانگر[۱۰] شامل مؤلفههای ثروتگرایی – سودگرایی – افزایش درآمد – توزیع ثروت – اهل کار و عمل بودن – فرصت جویی – انرژی و پشتکار- تلاش و کوشش – پیشرفت گرایی – رشد گرایی – پیش قدم بودن – تحمل ابهام – نتیجهگیری. که بر اساس یک طیف دو ارزشی مبنی بر توجه به مؤلفه مذکور یا عدم توجه به آن اندازه گیری شد و در این راه از نظرات ۳ داور و بر اساس میانگین نظرات داوران اندازهگیری به عمل آمد.
۱-۷-۲-۲ مؤلفه اجتماعی کارآفرینی:
برای سنجش میزان اشاره به مؤلفه اجتماعی با بهره گرفتن از ۹ نشانگر شامل مؤلفههای قدرتطلبی – همکاری – انعطافپذیری – سازگاری با دیگران – رهبری و پویایی – توانایی نفوذ بر دیگران – پاسخ به پیشنهادات و انتقادات – بلوغ و تعادل. که بر اساس یک طیف دو ارزشی مبنی بر توجه به مؤلفه مذکور یا عدم توجه به آن اندازه گیری شد و در این راه از نظرات ۳ داور و بر اساس میانگین نظرات داوران اندازهگیری به عمل آمد.
۱-۷-۲-۳ مؤلفه عاطفی کارآفرینی:
برای سنجش میزان اشاره به مؤلفه عاطفی با بهره گرفتن از ۱۷ نشانگر شامل عشق – وقف – خوش بینی – صداقت – آرزومندی – مرکز کنترل درونی – پافشاری – اعتماد به نفس –عزم و اراده –خود محوری – آرمان گرایی – همدلی – توفیقطلبی – جرئت ورزی – خود مختاری – تحمل شکست. و بر اساس یک طیف دو ارزشی مبنی بر توجه به مؤلفه مذکور یا عدم توجه به آن اندازه گیری شد و در این راه از نظرات ۳ داور و بر اساس میانگین نظرات داوران اندازهگیری به عمل آمد.
۱-۷-۲-۴ مؤلفه عقلانی کارآفرینی:
برای سنجش میزان اشاره به مؤلفه عقلانی با بهره گرفتن از ۲۶ نشانگر شامل مؤلفههای بصیرت – توجه به جزئیات – آینده نگری – استعداد – هوش هیجانی – ابداع – قدرت تخیل - -دور اندیشی – دقت و کمال جویی – کنترل سرنوشت – استقلال طلبی – هدفگرایی – عملگرایی – قاطعیت – ابتکار و نوآوری – دانش – توانایی تصمیمگیری – مدیریت زمان – نظمجویی – حل مسئله – واقعگرایی – کنجکاوی – تفکرواگرا – انگیزش – عکس العمل مثبت نسبت به مشکلات و موانع؛ و بر اساس یک طیف دو ارزشی مبنی بر توجه به مؤلفه مذکور یا عدم توجه به آن اندازه گیری شد و در این راه از نظرات ۳ داور و بر اساس میانگین نظرات داوران اندازهگیری به عمل آمد.
۱-۷-۲-۵ مؤلفه سازمانی کارآفرینی:
برای سنجش میزان اشاره به مؤلفه سازمانی با بهره گرفتن از ۱۰ نشانگر شامل مؤلفههای نیاز به موفقیت – تعهد و مسئولیتپذیری – کارآمد بودن – مخاطره پذیری- سیاست – تعرض و تهاجمی بودن – دانش فنی – مهارت طلب – تازگی؛ و بر اساس یک طیف دو ارزشی مبنی بر توجه به مؤلفه مذکور یا عدم توجه به آن اندازه گیری شد و در این راه از نظرات ۳ داور و بر اساس میانگین نظرات داوران اندازهگیری به عمل آمد.
۱-۷-۲-۶ روش فعال:
در این پژوهش بر اساس روش ویلیام رومی هر یک از واحدهای تحلیل شده جملات متن، در طبقههای ذیل قرار میگیرد.و بر اساس آن فعال یا غیر فعال بودن محتوا مشخص می گردد.
مقوله a- بیان حقایق – بیان ساده اطلاعات یا مشاهداتی است که به وسیله فردی غیر از دانشآموز عرضه میشود.
مقوله b- بیان نتایج یا تعمیمها (اصول کلی) عبارت است از اظهار نظر مؤلف درباره معنی یا ارتباط موضوعها در مجموعهای از حقایق.
مقوله c- تعاریف.
مقوله d- سؤالاتی که جواب آنها بلافاصله به وسیله مؤلف داده شده است.
مقوله e- سؤالهای که لازم است دانش آموزان پس از تجزیهوتحلیل اطلاعات داده شده پاسخ بدهند.
مقوله f-از دانشآموز میخواهد نتایجی را که خود دست یافته بیان کند.
مقوله g- از دانشآموز میخواهد آزمایش یا فعالیتی را انجام دهد و سپس نتایج آن را تجزیهوتحلیل کند یا مسائل مطرح شده را حل کند.
مقولهی h- سؤالهایی که به منظور جلب توجه دانش آموزان مطرح می شود اما بلافاصله به وسیلهی متن پاسخ داده نمیشود.
مقوله i- جملهای که خواننده را راهنمایی میکند تا یک شکل یا مراحل آموزش یک آزمایش را ملاحظه کند یا جمله ای که در هیچ یک از طبقهبندیهای فوق قرار نمیگیرد.
مقوله j- سؤالات مربوط به معانی بیان.
از مقولههای دهگانه فوق، مقولههای a و b و c و d جزء مقولههای غیرفعال به حساب میآیند و مقولههای e و f و g و h جزء مقولههای فعال قلمداد میگردند. دو مقوله آخر یعنی i و j از مقولههای خنثی هستند و میتوان از آنها در امر ارزشیابی و تحلیل، صرفنظر کرد.
سوالات و فعالیتها
مقولهی a- جواب این سؤال را میتوان مستقیم از کتاب به دست آورد.
تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی در زمینهی آموزش مهارتهای کارآفرینی- فایل ۴