و
شکستههای دل مادرم
که
همیشه پشت نگاهش
سنگر گرفتهام
و جبههام
جز با جبروت مادرانهاش
نجوا نکرده است!
تقدیم میکنم به :
نقشبند صلح و عدالت در عالم خاک
که
تو نیستی
و انسان به طرز غریبانهای عریان میشود
و تمام لحظه های شنیدن، کر
… و عرصه بیدریغ پاییز گونهای است
که زانوان سبز آزادی را
بارها زمین میزند
طنین آمدنت مگر
به سرودی بلند بدل کند
هجای سست عدالت را
چکیده
مسئولیت حمایت، هنجاری در حال شکلگیری در عرصه حقوق و روابط بینالملل است که این هدف بزرگ را در ذهن خود می پروراند که در آینده هیچگاه اقدام برای حمایت از حقوق انسانی در برابر نقضهای گسترده، ناکام نماند. به همین منظور، اقدام به ایجاد مسئولیتها و تعهداتی برعهده کشورها و جامعه بین المللی میکند؛ بدین معنا که مسئولیت اولیه برای حمایت از مردم یک کشور در برابر شرارتهای گسترده و بیپایان علیه حقوق بشری بر عهده همان کشور خواهد بود و در صورتی که آن کشور نخواهد یا نتواند به مسئولیتش در حمایت از مردمش عمل نماید و در انجام مسئولیتش در توقف یا دفع آسیبهای غیرقابل جبران و وسیع علیه حقوق بشری شدیداً ناکام ماند یا اینکه خود موجب ایجاد چنین شرارتها و آسیبهایی باشد، جامعه بین المللی مسئول است تا مداخله نماید و از حقوق بنیادین انسانها در درون کشورها، حمایت نماید. مسئولیت حمایت از به هم پیوستن، سه مسئولیت پیشگیری، واکنش و بازسازی، قوام یافته است. در این نظریه، اقدامات نظامی، تنها در مواقع استثنایی و به عنوان آخرین راه حل برای نجات جان و زندگی انسانها، ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. نهادهای بینالملی، از جمله ملل متحد، در پی اجرایی ساختن هر چه سریعتر مسئولیت حمایت هستند؛ اما با وجود توانمندیهای مناسب منظقهای و بین المللی، هنوز سازوکار مشخصی برای اجرایی ساختن این نظریه وجود ندارد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
پیشگفتار ۱
مقدمه ۲
بخش نخست: مسئولیت حمایت؛ از یک ایده تا یک هنجار بین المللی ۶
فصل نخست: طرح ایده مسئولیت حمایت ۷
گفتار نخست: معنا و مفهوم نظریه مسئولیت حمایت ۸
مبحث نخست: چگونگی خلق اصطلاح"مسئولیت حمایت” ۹
بند نخست: اقدامات اولیه زمینهساز ظهور نظریه مسئولیت حمایت ۹
بند دوم: تلاشهای کوفی عنان برای زمینهسازی طرح ایده مسئولیت حمایت ۱۱
بند سوم: کمیسیون بین المللی مداخله و حاکمیت کشورها ۱۴
مبحث دوم: نظریه های زمینه ساز ظهور نظریه مسئولیت حمایت ۱۷
بند نخست: نظریه «وظیفه دخالت» ۱۸
بند دوم: نظریه «جامعه بین المللی» ۱۹
بند سوم: نظریه «امنیت انسانی» ۲۱
بند چهارم: نظریه «حاکمیت فردی» ۲۲
بند پنجم: نظریه «حاکمیت به مثابه مسئولیت» ۲۳
مبحث سوم: تعریف و اصول نخستین نظریه مسئولیت حمایت ۲۵
مبحث چهارم: تشریح برخی الفاظ کلیدی تعریف نظریه مسئولیت حمایت ۳۰
بند نخست: مقصود از “هنجار بینالمللیای در حال شکلگیری” در تعریف نظریه
مسئولیت حمایت ۳۱
بند دوم: معنای اصطلاح مسئولیت در نظریه مسئولیت حمایت ۳۳
بند سوم: معنای اصطلاح دولتهای ناتوان یا در حال ناتوان شدن ۳۶
بند چهارم: رابطه شدت بحران و استناد به مسئولیت حمایت ۳۸
گفتار دوم: اقدامات سایر نهادهای بین المللی در مفهوم سازی مسئولیت حمایت ۴۱
مبحث نخست: اقدامات نهادهای بین المللی پس از گزارش کمیسیون تا سند نهایی
نشست سران کشورها ۴۲
بند نخست: گزارش هیأت عالی رتبه ۴۲
بند دوم: گزارش دبیرکل در پاسخ به گزارش هیأت عالی رتبه ۴۶
پژوهش های انجام شده درباره :نظریه مسئولیت حمایت از دیدگاه حقوق بین الملل
