۴-۱۴- دوره بحرانی کنترل علف های هرز خرفه و تاج خروس
۴-۱۴-۱- وزن خشک علف های هرز
نتایج حاصل از بررسی اثر طول دوره های کنترل و تداخل علف هرز بر مجموع وزن خشک علف های هرز تاج خروس و خرفه (نمودار ۴-۴۰)، نشان دهنده رابطه مستقیم و فزاینده مجموع وزن خشک علف های خرفه و تاج خروس با افزایش تعداد روزهای تداخل و سپری شدن دوره رشد گیاه ذرت بود. همچنین با افزایش تعداد روزهای عاری از علف هرز، مجموع وزن خشک علف های هرز، به شدت کاهش یافت. در مجموع، رابطه معکوسی میان طول دوره عاری ماندن مزرعه از علف های هرز از ابتدای کاشت، با مجموع وزن خشک علف های هرز در هنگام برداشت، برقرار بود.
با افزایش دوره های کنترل و تداخل علف های هرز، شیب منحنی های دو دوره ابتدا زیاد و هر چه به پایان دوره ها نزدیک تر می شویم شیب آن ها ملایم تر می شود، این روند تغیرات، نشان می دهد که رقابت بیشتر علف های هرز در ابتدای فصل رشد ذرت می باشد؛ بنابراین کنترل علف های هرز در ابتدای فصل رشد ذرت منطقی به نظر می رسد. با افزایش دورۀ کنترل، بوته های علف هرز در شرایطی فرصت رویش می یابند که قدرت رقابت نسبی بوته های ذرت به دلیل گسترش سطح برگ، افزایش ارتفاع و سایه اندازی بیشتر، بهبود یافته و به همین دلیل نیز وقتی کنترل تا مرحله گلدهی یا بعد از آن ادامه یافت بوته های علف هرز، قادر به رشد بهینه نبوده و در نهایت، وزن خشک علف های هرز، با کاهش مواجه گردید.
با توجه به قانون ثبات نهایی عملکرد که نشان می دهد میانگین حداکثر تولید ماده خشک از یک واحد سطح زمین مقدار تقریباً ثابتی می باشد، بدیهی است که افزایش وزن خشک علفهای هرز در اثر افزایش طول دوره تداخل به کاهش وزن گیاه زراعی ختم شده و با افزایش طول دوره کنترل علف های هرز، وزن خشک گیاه زراعی افزایش خواهد یافت (هادی زاده و رحیمیان، ۱۹۹۸).
همان طور که در نتایج حاصل از این پژوهش نیز مشاهده گردید، به تعویق افتادن زمان شروع رقابت علف های هرز، سبب گردید که با ادامه مراحل رشد و نمو گیاه ذرت، مجموع وزن خشک علف های هرز، به شدت کاهش یابد. به طور کلی، علف های هرزی که هم زمان یا مدت کوتاهی بعد از گیاه زراعی روییده شوند نیز تاثیر زیادی بر عملکرد نهایی خواهند گذاشت. علف های هرز در طول فصل رشد، به دلیل رقابت در جذب نور، آب و مواد غذایی، وزن خشک خود را به شدت افزایش خواهند داد (احتشامی و چائی چی، ۱۳۸۰). کاهش عملکرد گیاه زراعی در اثر افزایش بیوماس قسمت هوایی علف های هرز، در بسیاری از پژوهش ها، گزارش گردیده است (آدلوسی و همکاران، ۲۰۰۶ ؛ کنزوئیک و همکاران، ۲۰۰۳). بدمار و همکاران (۲۰۰۳) نیز طی سه سال آزمایش بیان کردند که اگر ذرت، ۱۰ تا ۲۰ روز اول دوره رشد، عاری از علف هرز نگاه داشته شود، بیوماس علف هرز در زمان برداشت، به شدت کاهش می یابد.
با افزایش مدت استفاده از عوامل محیطی گیاه رشد بیشتری نموده و بر وزن خشک آن افزوده می شود و هنگامی که یک گونۀ گیاهی در شرایط رقابت با گیاه دیگر قرار می گیرد توان آن گونه در تسخیر عوامل محیطی مؤثر بر رشد و بازدهی استفاده از این عوامل در میزان تولید مادۀ خشک و برتری نسبی آن در رقابت اثر خواهد گذاشت (مارتینسون و همکاران، ۲۰۰۷).
نمودار ۴-۴۰– اثر طول دوره های کنترل و تداخل علف هرز بر مجموع وزن خشک علف های هرز
جدول ۴-۳- ضرایب معادله وزن خشک علف های هرز در دوره تداخل ) Y = (A+B) / (1+Cx+Dx2) (
ضرایب | |||||
Std.E | R2 | D | C | B | A |
۲۰۷۱۸۲۱/۱ | ۹۸/۰ | ۱۶۷۴۹۸۱۹۶۶۰/۸ | ۶۸۳۴۰۶۳۴۴۰۳/۵- | ۱۵۲۹۳۸۱۹۰۶/۱ | ۰۵۳۴۷۲۴۱۷۹۴/۴- |
جدول ۴-۴- ضرایب معادله وزن خشک علف های هرز در دوره کنترل ) Y = (A+B) / (1+Cx+Dx2) (
ضرایب | |||||
Std.E | R2 | D | C | B |