دیپلم

۳۳

۱۱٫۱

۱۱٫۱

فوق دیپلم

۷

۲٫۲

۱۳٫۳

لیسانس

۱۱۳

۵۴٫۴

۶۷٫۸

فوق لیسانس و بالاتر

۴۷

۳۲٫۲

۱۰۰

کل

۲۰۰

۱۰۰

نمودار شماره(۴-۳). توزیع تحصیلات پاسخگویان
۴-۴- آمار استنباطی
آمار استنباطی مشخص می کند که آیا الگوها و فرآیندهای کشف شده در نمونه، در جامعه
آماری هم کاربرد دارد یا خیر.(دواس،۱۳۸:۱۳۷۶- ۱۳۷). بنابراین، آمار استنباطی راجع به ویژگی ها و پارامترهای مربوط به جامعه آماری تحقق و کیفیت ارتباط بین مفاهیم و متغیرها می باشد. بدین ترتیب، می توان گفت که از آمار استنباطی در تجزیه و تحلیل مقایسه ای و رابطه ای (علی- همبستگی) استفاده می شود.

به بیانی روشن تر، تفاوت اصلی یک بررسی توصیفی با یک استنباط آماری این است که نتایج اولی فقط مختصص به نمونه مورد بررسی است، در حالیکه آمار استنباطی نتایجی را در مورد جامعه بیان خواهد کرد. از این رو، آمار توصیفی همراه با عدم قطعیت و آمار استنباطی همواره با قطعیت همراه است.
۴-۴-۱ ارزیابی میزان اعتبار سئوالات پرسش نامه:
با توجه به اهمیت پایایی^[۶۵] در نتایج تحقیقات در ابتدا باید این امر مورد توجه قرار بگیرد. پایایی به دقت، اعتماد پذیری ثبات یا تکرار پذیری نتایج آزمون اشاره می کند. اگر آزمونی در هر بار اجرا برروی تعدادی آزمون شونده نتایج مختلفی به دست دهد ، آن آزمون یک آزمون پایا نخواهد بودو در واقع هیچ چیز را به درستی اندازه نخواهد گرفت و اگر یک آزمون چیزی را به درستی اندازه گیری نکند، هیچ اطلاع مفیدی به ما نخواهد داد.
اعتبار بیانگر میزان ثبات و تکرار پذیری نتایج حاصل از اجرای یک آزمون بر روی یک نمونه واحد در دفعات متعدد زمانی است.جهت تعیین پایایی ابزار از روش روش آلفای کرانباخ^[۶۶] استفاده شده است. در واقع برای برآورد ضریب اعتبار ، این روش مستلزم تنها یک بار اجرای آزمون است .این روش بستگی به همگنی کارکرد آزمودنی از یک سوال به سوال دیگر است و محاسبه آن مبتنی بر انحراف استاندارد سوالهاست.در نهایت بر اساس همبستگی درونی سوالات آزمون مقدار آلفا استخراج می شود چنانچه این مقدار بیش از ۷/۰ باشد می توان گفت ابزار دارای پایایی است.
درجداول زیر نتایج حاصل از اندازه گیری میزان اعتبار سئوالات پرسش نامه به تفکیک کل سوالات پرسش نامه، مولفه مدیریت دانش و مولفه عملکرد سازمان آمده است
جدول شماره (۴-۸). مقدار آلفای کرونباخ پرسشنامه (کل سوالات، مولفه مدیریت دانش، مولفه عملکرد سازمان)

با بهره گرفتن از روش های macro-model می توان توان را در سطح RTL تخمین زد. ساده ترین فرم معادله ماکرو مدل به صورت زیر است:

که C_eff خازن موثر و SW میانگین فعالیت سوئچینگ ورودی و f فرکانس کلاک است.
برای یک مدار با N_g گیت مقدار توان تلفاتی در یک سیکل کلاک بصورت زیر بیان می‌شود:

که V₁ و V₂ الگوهای ورودی مدار در دو سیکل کلاک متوالی می‌باشند. E_i انرژی تلفاتی در گیت i ام و T زمان سیکل کلاک است. انرژی تلفاتی در گره i تابعی مقدار گسسته از V₁ و V₂ است. چون P تابعی از متغیرهای تصادفی E_i، i=1,…,N_g است بنابراین P نیز یک متغیر تصادفی می باشد(Wu&Eta1, 1998, 523-528).
بر اساس تئوری آنالیز رگرسیون، رابطه بین توان مصرفی و جفت بردار ورودی بصورت آماری طبق معادله ۹٫۵ تعریف می‌شود.

که  خطای تصادفی توزیع نرمال با میانگین صفر و واریانس  است. X₁،…،X_n متغیرهای مشخصه جفت بردار ورودی می‌باشند.

که P توان تخمینی توسط شبیه ساز سطح مدار^[۱۶۱]می‌باشد و  ،…،  مقادیر ثابتی هستند که ضرایب رگرسیون نامیده می‌شوند و X₁،…،X_k متغیرهای استخراجی از جفت بردار ورودی می‌باشند.
شبیه سازی روی m جفت بردار بردار نمونه تصادفی انجام می‌گیرند(m جفت بردار که مجموعه آموزشی نامیده می‌شوند). بنابراین m توان تخمینی حاصل می‌شود. مدل خطی رگرسیون برای جفت بردارهای آموزشی بصورت زیر تعریف می‌شود:

یا به فرم ماتریسی می‌توان نوشت:

P_i نشانگر توان مصرفی،  ضرایب رگرسیون،  مقادیر معلوم استخراجی از جفت بردار ورودی (  ) و  متغیرهای تصادفی مستقل نشان دهنده انحراف از مقدار متوسط توان با واریانس  ،می‌باشند(Wu&Eta1, 1998, 520 – ۵۲۸).
با بهره گرفتن از روش حداقل مربعات خطا ضرایب  به صورت زیر محاسبه می‌شود:

که
می‌باشد.
تخمین توان با بهره گرفتن از روش ماکرومدل به صورت زیر انجام می‌گیرد:

و خطا به صورت تفاضل توان تخمینی و توان واقعی تعریف می‌شود:

۵-۳-۱٫ آنالیز رگرسیون
آنالیز رگرسیون فن و تحلیل آماری برای بررسی و مدل سازی ارتباط بین متغییر هاست. رگرسیون تقریبا در هر زمینه‌ایی برای برآورد و پیش بینی مورد نیاز است.
در زیر برخی عبارات مرتبط با آنالیز رگرسیون را تعربف می‌کنیم.
مجموع مربعات خطا

میانگین مربعات خطا

رگرسیون مجموع مربعات

رگرسیون میانگین مربعات

ضرایب متعدد همبستگی

کیفیت ماکرو مدل بر اساس معیارهای زیر ارزیابی می‌شود:

1. 1. فاکتور همبستگی. این ضریب با بهره گرفتن از ضریب متعدد همبستگی R محاسبه می شود.

که r تابع افزایشی خطی از R است. در بسیاری از کاربردهای رگرسیون، r معیاری از کیفیت مدل رگرسیون است زیرا خطی بودن مدل و دامنه خطا را نشان می‌دهد. مقدار r بالاتر نشانگر کیفیت بهتر مدل رگرسیون است.

1. خطا. خطا در توان متوسط(EAP) میانگین خطا ناشی از تخمین توان متوسط را می دهد.

کشور آلمان با بیش از هفتاد و دو میلیون نفر جمعیت و مساحتی حدود ۳۵۷۰۳۹ کیلومترمربع یکی از بزرگترین کشورهای اروپا است. رشد قوی اقتصاد آلمان پس از جنگ یکی از بالاترین استانداردهای سطح زندگی درجهان را برای شهروندان آلمانی مهیا کرده است (ثنارای، ۱۳۸۷).

کشور آلمان بخصوص در بخش شرقی دارای یکی از مدرنترین و پیشرفته ترین شبکه های سراسری فیبرنوری است. از آنجاییکه یکی از موارد بسیار مهم مورد نظر کشورها سرعت در انجام فعالیتها از طریق اینترنت می باشد، آلمان نیز برروی مخابره سریعتر اطلاعات کار میکند. در سال ۱۹۹۸ “وزارت آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فنآوری” به نام “وزارت آموزش و پرورش و تحقیق” تغییر نام یافت. در سال مالی ۲۰۰۰ در حدود ۲۴/۳۷ درصد بودجه این وزارتخانه صرف فعالیتهایی در زمینه فنآوری و نوآوری شده است.
سیاستهای کلی دولت فدرال آلمان از زمان های دور به مقوله توسعه جامعه اطلاعاتی در آلمان به عنوان یکی از مهمترین وظایف نگریسته است. در فوریه ۱۹۹۶ کابینه آلمان اقدام به تصویب طرحی تحت عنوان “Info 2000″ کرد. در نوامبر ۱۹۹۸، صدراعظم جدید آلمان “شودر^[۳۱]“، در اولین بیانیه خود در مقام رییس دولت اهمیت جامعه اطلاعاتی را روشن ساخت. وی ابراز نمود که مهمترین هدف خط مشی جامعه اطلاعاتی کاهش بیکاری و ایجاد فرصتهای شغلی جدید است.
Info-2000راه آلمان بسوی جامعه اطلاعاتی ۳فوریه ۱۹۹۶در فوریه ۱۹۹۶دولت فدرال براساس پیشنهادهای “شورای تحقیق، فنآوری و ابتکار” طرحی با نام “جامعه اطلاعاتی؛ فرصت ها، نوآوری ها و چالش ها"، بعنوان اولین طرح مورد نظر برای اجرای جامعه اطلاعاتی در آلمان منتشرکرد (آذری ودیگران^[۳۲]، ۲۰۱۱).
۲-۳-۵-۳ تجربه اتحادیه اروپا
اصطلاح دولت برخط در اواسط دهه ۱۹۹۰ پدیدار و بعنوان مجموعه ای ازخدمات الکترونیکی مطرح شدکه در برنامه پیشنهادی جلسه گروه ویژه گروه ۷ برای جامعه اطلاعات در ابتدای قرن حاضر که منتخبان اتحادیه اروپایی برای محک زنی دولت الکترونیکی بودندگنجانیده شده بود و شامل ۱۲ خدمت الکترونیکی برای شهروندان و ۸ خدمت الکترونیکی به مشاغل (درچارچوب برنامه اروپای الکترونیکی) می شد. ۴ سطح خدمات نیز تعریف شد (سطح پایین خدمات تنها میتواند برای ادارات حاضر در خط مقدم ایجاد شود درحالی که سطح های ۳و۴ ادارات پشتیبان و یکپارچه سازی احتمالی آنهارا هم دربر می گیرد).
در طرح فعالیت اجرایی برای اروپای الکترونیکی در سال ۲۰۰۵ موارد زیر مدنظر قرار گرفته است و سیاست گذاری ها در این طرح مبتنی بر جامعه اطلاعاتی بوده است:
۱ – سرویسهای عمومی نوین آنلاین شامل: دولت الکترونیکی – آموزش الکترونیکی و بهداشت الکترونیکی
۲ – محیط کسب و کار الکترونیکی پویا: برای رسیدن به اهداف این طرح عواملی همچون دسترسی به باند پهن با قیمتهای رقابتی و زیرساخت اطلاعاتی امن تاثیرگذارهستند. بطور خلاصه شاخصهای اروپای الکترونیکی به شرح ذیل هستند:
توسعه زیرساختها و سرویسهای جدید شامل:
سرویسها، برنامه های کاربردی ومحتوا
مدرنیزه کردن خدمات عمومی – دولت الکترونیکی – آموزش الکترونیکی و بهداشت الکترونیکی

ترویج کسب وکار الکترونیکی
بازنگری قوانین برای ازبین بردن موانع – کمک به نوآوری شرکتهای کوچک و متوسط – جلب اعتماد مشتریان.
زیرساختهای باند پهن امن
۲-۱ باند پهن: روزهای وجود باند پهن – مجموع تقاضا – استراتژی های ملی – مناطق دوردست.
۲-۲ امنیت: شبکه اروپایی و نمایندگی امنیت اطلاعات.
دسترسی برای همه
۳-۱ طبقه بندی اولویتها
۳-۲ الزامات اقتصادی و اجتماعی: در سیاست گذاری جامعه اطلاعاتی بخشهای زیر مورد توجه قرار گرفته است: توسعه اروپای الکترونیکی – چارچوب مقرراتی – نوآوری دربخش تحقیق و توسعه (معمارزاده طهران و همکاران،۱۳۹۱، ۱۴۵).
کمیسیون اتحادیه اروپا، به هفت دست آورد زیر که بدان به عنوان زمینه های بازگشت سرمایه نگریسته می شود، اشاره کرده است:
بهبود در کیفیت اطلاعات و نیز منابع اطلاعاتی
کاهش زمان پردازش اطلاعات
تقلیل فشار کار (بار وارده) بر گروه های اداری درگیر در امور مربوطه
کاهش هزینه ها
ارتقای سطح خدمات قابل ارائه
ارتقای راندمان و بازدهی کاری
ارتقای سطح رضایتمندی ارباب رجوع
بررسی روند توسعه فناوری در جهان و انجام مطالعات تطبیقی جهت کسب اطلاع از سیاست ها/ برنامه ها/ اقدامات دیگر کشورها در این حوزه نظر به اینکه اجرای برنامه های دولت الکترونیکی به هیچوجه موضوع جدیدی درجهان به حساب نمی آید، در پی بررسی وضعیت موجود کشور^[۳۳]، نیاز چندانی نسبت به تعیین وضعیت مطلوب^[۳۴] جهت تحلیل شکاف موجود^[۳۵] وجود ندارد، زیرا که وضعیت مطلوب تقریبا شناخته شده است
بر این اساس، دسترسی به مطالعات و پیمایش های صورت پذیرفته در سایر کشورها (شامل کشورهای پیشرو و نیز کشورهایی که از ویژگی هایی نسبتا مشابهی برخوردارند) در زمینه سیاست ها، راهبردها و رویکردهای به کار گرفته شده در مواجهه با هر یک از موارد هفتگانه بازگشت سرمایه (دستآوردهای مورد انتظار) که پیش از این به آن اشاره شد، مبنای مناسبی برای این کار به شمار می آید
(دنیای کامپیوتر و ارتباطات، ۱۳۹۱، ۱۳۸۹).
برنامه اجرایی دولت الکترونیکی اتحادیه اروپا بر روی بهبود حرکت در بازار داخلی کشورهای عضو در قرن ۲۱ تمرکز دارد تا به استراتژی اروپای ۲۰۲۰ برای اقتصادی پایدار، فراگیر و مبتنی بر دانش کمک کند.
۲-۳-۵-۴ تجربه مالزی
یکی از مهمترین کاربردهای فناوری اطلاعات، فراهم کردن بستر لازم جهت ارائه مناسب و موثر خدمات بخش دولتی است. به همین منظور، فعالیتهای زیادی در اغلب کشورها برای توسعه دولت الکترونیکی صورت پذیرفته است. درمیان کشورهای جهان، مالزی بعنوان یک کشور پیشرو در این زمینه شناخته میشود و تحقیق و توسعه دولت الکترونیکی در چارچوب چشم انداز ۲۰۲۰ این کشور از اولویت با لایی برخوردار است. که در این گزارش ارائه میشود.
تعاریف و کلیات
هدف اصلی دولت الکترونیکی، ارائه خدمات موثر و کارآمدبه شهروندان است به گونه ای که دولت، هرچه بیشتر و بهتر پاسخگوی نیازهای شهروندان باشد.اتوماسیون ادارات با رایانه ای کردن خدمات، تاحد زیادی تحقق یافته است، اما هدف دولت الکترونیکی فراتر از رایانه ای کردن دولت است. مسئولیتهای جدیدی برای کارمندان دولت، صاحبان مشاغل و شهروندان ایجاد شود. به گونه ای که اطلاعات از طریق یک بانک اطلاعاتی مشترک بین وزارتخانه ها وادارات جریان خواهد یافت و سیستمهای سازگار از طریق یک شبکه پرسرعت مطمئن به هم متصل خواهند شد.
چشم انداز موفقیت دولت الکترونیکی
برای موفقیت دولت الکترونیکی لازم است تحولات اساسی در طرز تفکر سیستم دولتی انجام شود
برای دستیابی به روش های بهتر ارائه خدمات، باید این روشهامورد مهندسی مجددقرار گیرند. در مدل سنتی دولت هر دونقش فراهم کننده و ارائه کننده را بعهده دارد اما در مدل جدید، سه نقش مجزا برای ارائه خدمات در نظر گرفته شده است:
۱- فراهم کننده خدمات
۲- فراهم کننده واسطه ارتباطی
۳- ارائه کننده خدمات
در این مدل دولت نقش فراهم کننده خدمات را بعهده داردکه مسئول ایجاد خدمات برای شهروندان و اطمینان از کیفیت آنها است.
نقش فراهم کننده واسطه ارتباطی بین فرایندهای دولت و یک شبکه عمومی است.

هدف دیگری که فردی کردن مجازات‌ها به دنبال آن‌ است، شناخت مجموعه عواملی است که به عنوان علل ناقصه متحد شده وبا تکمیل علت تامه باعث ایجاد پدیده مجرمانه شده‌اند. یکی از رویکردهای جدید فردی کردن مجازات‌ها، مبارزه با عوامل جرم‌زا است و تا زمانی که این عوامل شناخته نشوند چگونه می‌توان با آنها مبارزه کرد؟
تمام اقداماتی که قاضی کیفری در راه فردی کردن مجازات‌ها انجام می‌دهد در صورتی که نتواند عامل سازنده جرم را بشناسد مسلماً بی‌فایده خواهد بود. عوامل جرم‌زا در هر پدیده مجرمانه مختلف هستند. هر چند شناخت همه آن عوامل امری غیرممکن می‌باشد اما با تلاشی که صورت می‌گیرد عوامل اصلی شناخته خواهند شد.
هدف اصلی از تشخیص عوامل سازنده جرم، اولاً تعیین مقدار سهم اراده آزاد مرتکب می‌باشد تا بتوان با تعیین مجازات برای وی به شکلی که مجازات مانند آیینه‌ای، عکس‌العمل فعل ارتکابی و میزان تقصیر وی در پدیده مجرمانه باشد. تا به اصلاح وی منتهی شود. ثانیاً شناخت عوامل سازنده جرم که در پدیده مجرمانه و میزان تأثیر هر کدام به رسالت دوم فردی کردن مجازات‌ها جامعه عمل خواهد پوشاند. چون، با شناخت مجموعه عواملی که باعث بوجود آمدن پدیده مجرمانه شده‌اند می‌توان با اتخاذ تدابیری اقدام به مبارزه با عوامل جرم‌زا نموده و به دنبال کاهش جرایم و جلوگیری از تکرار جرم در جامعه بود. چون تا زمانی که میکروب‌های جرم زا در جامعه وجود دارند و هر لحظه در حال تکثیر هستند مبارزه سودی نخواهد بخشید.

د ـ تهیه و تدوین مقررات جزائی مناسب
یکی از اهدافی که هر تحولی یا عاملان هر تحولی در هر جامعه‌ای دنبال آن هستند تغییر موانع موجود در راه رسیدن به هدفشان است. فردی کردن مجازات‌ها نیز که در واقع تغییر رویکرد اِعمال مجازات‌ها علیه مجرم است برای رسیدن به اهداف خود به ناچار باید موانع خود را از سر راه بردارد. چون این تحول نیز به تغییرات اساسی در قوانین کیفری و قوانین دادرسی و قوانین اجرای مجازات‌ها دارد.
خوشبختانه تغییر این رویکرد که از زمان لمبروزو مکتب تحققی حقوق جزا آغاز شد مورد استقبال اکثر کشورها و اندیشمندان جهان واقع شد به طوری که در مدت اندکی کتاب کوچک «انسان جنایتکار» به ده‌ها زبان ترجـمه شد و باعث ایجاد انقلابی در کشـورهای اروپایی گردید.
تغییراتی در سیستم قوانین کیفری و دادرسی و اجرایی بوجود آمد به طوری که بتواند اهداف این رویکرد جدید را تأمین نماید. و با ظهور گراماتیکاومارک آنسل این تغییرات سرعت بیشتری به خود گرفت چون دیگر کسی اعتقادی به کارکردهای قدیمی مجازات نداشت و همه چیز در حال تحول بود. یکی از مهمترین چیزهایی که فردی کردن مجازات و حامیان آن سخت دنبال آن هستند این است که مقررات کیفری تغییر کند تا مجازات‌ها بتوانند به کارکرد جدید حقوق کیفری که همان اصلاح مجرم و مبارزه با عوامل جرم‌زا است جامع عمل بپوشانند.
تلاش در جهت فردی کردن مجازات‌ها بدون تغییر قوانین، حرکت در دو جهت متضاد است. چون قوانین گذشته همه در جهت تشدید مجازات‌ها و انتقام کیفری از بزهکاری هستند و فردی کردن مجازات‌ها خواهان تخفیف مجازات‌ها و جرم‌زدایی می‌باشد که مسیر آنها در جهت مخالف هـم می باشد فردی کردن مجازات‌ها بدون تغییر در قـوانین ممکن نخواهد بـود.
دراین فصل نیز در خصوص شناخت اصل فردی کردن مجازات ها و اهداف این اصل در خصوص حاکم به مجازت های یکی از اهداف این اصل شناخت بزهکاری می باشد شناخت بزهکار که خطر مقدم مراحل عملی کردن مجازات ها می باشد ویژگی خاصی برخوردار است دراین خصایص قاضی پرونده با تشکیل پرونده شخصیت واستعلام ازمراجع مختلف اعم ازروانشناسی و … به شخصیت واقعی مجرم نائل خواهد آمد و در این فصل هدف دیگری از فردی کردن مجازات ها به دنبال آن است که شناخت مجموعه عواملی است که به عنوان علل ناقصه متحد شده و باتکمیل علت نامه باعث ایجاد پدیده مجرمانه شده اندیکی از رویکردهای جدید فردی کردن مجازات مبارزه با عوامل جرم زا است در اصل دیگری که بر فردی کردن مجازات حاکم می باشد اصل واصول اهداف اجتماعی است که ارزشهاوهنجارهای جدید آفریده و برخی ارزشهای سنتی را زا گردونه خارج نموده است پدیده شهرنشینی نسبت به گذشته تغییر زیاد یافته و رشد نرخ جمعیت و بسط محیط های جذب جمعیتی و … مشکلات نو ، و پیچیده ای را فراهم نموده است و از اهدف دیگر فردی کردن مجازات ها پیشیگی فردی می باشدبه شکلی که مجرم بعد از تحمل کیف تنبیه شده و دیگر سراغ جرم نرود اما متاسفانه اعمال کیفرها در طول تاریخ حقوق کیفری خلاف این کار کرد کیفر را نشان داده است و از اهداف دیگر اصل فردی کردن مجازات ها اهداف شخصی است و در آن رعایت عدالت است که جایگاه منبع عدالت و علاقه وافر انسان ها به استقرار آن بر هیچ کس پوشیده نیست که از نظر حکیم و فیلسوف فرزانه افلاطون معنای عدالت و حق چیست ؟ و قرآن کریم نیز فلسفه ارسال را به قیام به قسط و اجرای عدالت دانسته است .
فصل سوم:
مراحل عملی فردی کردن مجازات‌ها
بخش اول: تشکیل پرونده شخصیت برای مجرمین
تشکیل پرونده شخصیت یکی از مهمترین مراحل فردی کردن مجازات‌ها می‌باشد. این پرونده همراه با پرونده کیفری و جهت انجام یک قضاوت عادلانه از طرف دادرس تشکیل می‌شود. در ابتدا به بررسی کلیات مربوط به شخصیت و تعاریف و محتویات این پرونده می‌پردازیم. سپس لزوم تشکیل این پرونده را در مراحل مختلف دادرسی و آثار اجرایی آن را پس از پایان مجازات مورد بررسی قرار دهیم. پس از آن نیز به شیوه‌های فردی کردن وآثار و تبعات آن می‌پردازیم و سپس به شرح و توضیح مفاهیم مهمی که لازمه فردی کردن می‌باشد؛ خواهیم پـرداخت. در نهایت به بررس مدرن‌ترین روش‌های فردی کننده‌ی مجازات‌ها خواهیم پرداخت.
گفتار اول: کلیات
شخصیت و عوامل مختلف آن درموارد بسیار زیادی مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است و همچنین سازمان شخصیت هر انسان وعوامل گوناگون سازنده رفتار هر فرد مورد بررسی قررا می گیرد که در عنوان های زیر توضیحاتی را در این مورد بیان شده است که عبارتنداز :
یک- شخصیت و سازمان آن از نظر روان‌شناسی
معنای واژه شخصیت در لغت‌نامه دهخدا نقل گردیده است. این کلمه ماخوذ از زبان عربی بوده که به معنای شرافت و رفعت و بزرگواری و مرتبه و درجه است.( دهخدا، ۱۳۸۱،۲۵۴) ولی این واژه در معنای علم روان‌شناسی در فرهنگ معین به بحیه مختصِّ هر شخصّیت تعبیر شده است. ( طریقتی ، ۱۳۸۲،۳۹)
واژه شخصیت در فارسی معادل کلمات Personality انگلیسی و Personalite فرانسه می‌باشد که ریشه لاتین آن person به معنی از میان چیزی صحبت کردن است. چون در یونان باستان بازیگران تئاتر هنگام اجرای نقش از ماسک‌های مختلف‌الشکل در صورت خود استفاده می‌کرددند و از پشت ماسک صحبت می‌کردند. در تشبیه شخصیت آدمی، روانشناسان بازیگران نمایش را مثال آورده‌اند.
همانگونه که بازیگر در تمام مدت روی صحنه ماسک به صورت دارد و هویت واقعی خود را از دید تماشاچیان پنهان می‌کند انسان نیز در صحنه زندی ماسکی به صورت می‌کشد و چهره واقعی خود را می‌پوشاند. (سیاسی، ۱۳۷۵، ۳۹) شخصیت، سازمان با تحرک بدنی و روانی خود آدمی است که چگونگی سازگاری اختصاص آن فرد با محیط را تعیین می‌کند. البته عقیده آلپورت از سازمان با تحریک این است که شخصیت با اینکه همه عناصر تشکیل دهنده‌اش با هم ارتباط و پیوستگی دارند پیوسته در رشد و تحوّل نیز هست. ( سیاسی ،۱۳۸۲،۳۹)
ریموند کاتل، دانشمند انگلیسی، در تعریف شخصیت می‌نویسد: «شخصیت سازمانی است که اجازه می‌دهد پیش‌بینی کنیم آدمی در اوضاع و احوال معین، چه رفتاری خواهد داشت. (سیاسی ۱۳۷۵،۳۱۸) ». و تعریفی که آقای دکتر طریقتی از شخصیت کرده است چنین است «مجموعه و ترکیب خاص و غیر قابل تفکیک کلیه خصوصیات جسمانی و کرداری و تمایلات هوشی و عاطفی و روانی هر فرد که او را به صورت یک واحد در اجتماع مشخص می‌سازد؛ شخصیت اوست.»( طریقتی، شکرال۱۳۸۲، ۱۱۷)
پس به طور خلاصه می‌توان گفت که شخصیت یعنی؛ مجموعه‌ای از رفتارها و شیوه‌های تفکر و هیجانی شخص در زندگی روزمره که با ویژگی‌های بی‌همتا بودن، ثبات، پایداری و قابلیت پیش‌بینی مشخص می‌شود.
دو- سازمان شخصیت
زیگموند فروید معتقد است در سازمان شخصیتی اولیه مفاهیم خودآگاه، ناخودآگاه و ضمیر آگاه اهمیت داشته است. فروید ضمیر بشر را به قطعه حجیمی از یخ تشبیه می‌کند که در آب شناور است. بخش کوچک ظاهری آن را ضمیر خودآگاه می‌خواند که در همه حال در دسترس افراد بشر بوده است و در تماس با محیط خارج است و شامل مسائلی می‌گردد که شخص را با محیط خارج ارتباط می‌دهد. در مقابل بخش عظیمی که ظهور ندارد، بخش ناخوآگاه است که از حدود آگاهی و دسترس افراد به دور بوده و خزینه خاطرات و حوادث زندگی اوست. و بخش نیمه آگاه او نیز کیفیتی مشابه به هر دو بخش دارد که شامل افکار و اندیشه‌هایی است که در ظاهر از وضوح بخش خودآگاه برخوردار نبوده ولی با کمی توجه و کوشش جنبه آگاهی به خود می‌گیرد. در بین دو بخش خودآگاه و ناخودآگاه در حالت طبیعی و عادی پرده یا حجابی وجود دارد که از تردد افکار و خاطرات دردناک، از قسمت ناخودآگاه به خودآگاه جلوگیری می‌کند. این پرده در موقع خواب یا مستی کار طبیعی نداشته و خاصیت ارتباطی پیدا می‌کند که افکار و خاطرات مربوط به ناخودآگاه به بخش خودآگاه تردد پیدا می‌کند. این نظریه در اواخر قرن نوزدهم از طرف همین دانشمند مورد تجدید نظر واقع گردید. این نظریه که به سازمان شخصیتی ثانویه فروید موسوم گردید. مفاهیم نماد یا ایده و خود یا من و فراخود یا من برتر، معرفی و بیان گردیده است. دانشمندان دیگر نیز، هر یک به نوعی سازمان شخصیت را مورد بررسی قرار داده‌اند و دست به تقسیم‌بندی‌های مختلفی زده‌اند که اکثراً یک روش را در تقسیم‌بندی‌های خود مد نظر قرار داده‌اند.
در نظریات مختلف هم مطرح شده است و از نظر اینجانب نیز شخصیت هر انسانی باتوجه به عوامل شکل گیری آن در جامعه بوجودمی آیدوانسان نیز توسط جامعه واجتماع خودعوامل گوناگون را تشکیل می دهد.
سه- عوامل سازنده شخصیت
سازمان شخصیتی انسان بسیار پیچیده است و عوامل مختلفی از همان ابتدای خلقت انسان در شکل‌دهی آن مؤثر هستند. برشمردن و بررسی تک‌تک آنها در این مقاله برای ما امری ناممکن است و خود پژوهشی جداگانه می‌طلبد. ولی ما در اینجا فقط به عواملی که تا حدی مهمتر هستند می‌پردازیم. افلاطون در کتاب هشتم جمهوریت به نحوی قابل تحسین، ارتباط شخصیت را با انواع حکومت مورد بررسی قرار داده است و نشان می‌دهد که چگونه نوع حکومت سبب می‌شود که در اعضای جامعه، شخصیت ویژه‌ای به وجود آید. به همین ترتیب در سده نوزدهم از دیدگاه خاص، رابطه حیات اجتماعی مخصوصاً سازمان اقتصادی، با انواع شخصیت اعضای جامعه بررسی می‌شود. (صانعی، ۱۳۷۶ ، ۱۱۴)پس ما در اینجا به بررسی مهمترین عواملی که از همان ابتدا خمیر وجود انسان را تشکیل می‌دهند می‌پردازیم.
چهار- عوامل موثر بر شخصیت
الف ـ محیط قبل از تولد
از بررسی تحقیقات انجام شده در این زمینه به این نتیجه می‌رسیم که تمام عواملی که از همان ابتدای خلقت انسان، هر کدام به نوعی با آن در ارتباط هستند در شکل‌پذیری آن موثر هستند. تا جایی که پیامبر (ص) می‌فرماید: (الشقی شقی فی بطن امه و السعید سعید فی بطن امه) تحقیقات علمی نشان می‌دهند که بسیاری از شخصیت‌های نابهنجار امروزه به علت نابهنجاری‌های کروموزومی که به صورت ارثی به آنها رسیده است به وضعیت فعلی دچار شده‌اند. بسیاری از این نابهنجاری‌ها در شکل‌دهی شخصیت نابهنجار اجتماعی تا حدی اثر دارند که تلاش‌های تربیتی و تلاش خود فرد را برای جامعه‌پذیری ناممکن می‌سازند. در دوران بارداری مادر نیز، شیوه‌های نگهداری و نوع تغذیه و هزاران عامل دیگر می‌توانند در فرایند شکل‌دهی شخصیت نوزاد موثر باشند.
ب ـ تجربیات نخستین
همان گونه که در بسیاری از مواقع محیط اجتماعی، خانواده و عوامل تربیتی نمی‌توانند عوامل وراثتی قبل از تولد را که باعث شکل‌دهی شخصیت نابهنجار شده‌اند در موارد حاد خنثی نمایند و تلاششان بی‌ثمر است. در بسیاری از مواقع نیز، محیط اجتماعی که کودک بعد از تولد در آن قرار می‌گیرد آن قدر جرم‌زا است که در صورتی که شرایط قبل از تولد باعث شکل‌دهی شخصیت مثبت در طفل شده باشد؛ همچون سدی مانع رشد شخصیت بهنجار طفل شده و از طفل شخصیتی نابهنجار به وجود می‌آورد.
تحقیقاتی که پروفسور هانت در ایران انجام داده حاکی از آن است که هرگاه کودکی در سنین اولیه زندگی خود دچار کمبودهای عاطفی گردد به هنگام بزرگی در برابر محبّت و عواطف، بی‌تفاوت خواهد بود. در برخی از موارد نوزادان به خاطر همین کمبودهای عاطفی از بین رفتند. (افتخاری ، ۱۳۸۲، ۱۳۷)
محیط خانوادگی نامناسب مانع رشد شخصیت انسانی در کودکان می‌شود. محیط خانوادگی در رشد شخصیت انسان آن قدر مهم است که می‌تواند در تمام مراحل شکل‌پذیری شخصیت انسان موثر باشد. چون در نخستین سال‌های زندگی انسان شخصیت انسان همچون مومی نرم می‌باشد و بیشترین تأثیرات را از این دوره می‌پذیرد. عوامل تاثیرگذار بعد از تولد فراوانند که می‌توان از عواملی چون محیط زندگی، مدرسه، محیط دوستان، رسانه‌های گروهی و ده‌ها عامل دیگر نام برد که هر یک به نوعی در شکل‌دهی شخصیت انسان موثر هستند. به وسیله محیط اجتماعی مناسب می‌توان حتی شخصیتی ناتوان و عقب مانده را تا حدودی بهبود بخشید.( اریان پور، ۱۳۷۵، ۱۳۴)
دراین خصوص می توان اظهار نظر کرد که می توان با کتاب ونظریات مختلف شخصیت در انسان اشاره کرد که در این مورد نیز نظر اینجانب این است که شخصیت هر انسان بسته به عوامل محیط ومکانی دارد که توسط این نوع امکانات تشکیل می یابد.
پنج- شخصیت و رفتارهای غیر عادی
آقای دکتر طریقتی در کتاب مقدمه بر روانپزشکی کیفری ذکر می‌کند که رفتار غیر عادی یعنی رفتاری که خلاف عرف بودن آن بین اکثر مردم مشخص می‌گردد.( طریقتی،۱۳۸۲، ۱۸۲) رفتار غیر عادی، رفتار شخصی می‌تواند باشد که مبتلا به یکی از بیماری‌های شناخته شده شخصیتی شده است و تحت تاثیر همین سازمان شخصیتی، دارای رفتاری نامتعادل و نابهنجار باشد. و در غیر اینصورت علت نابهنجاری علتی غیر روانی خواهد بود. پس به طور خلاصه می‌توان گفت اختلالات شخصیتی گروهی از حالات روانی می‌باشند که بیماری نبوده بلکه شیوه‌های رفتاری هستند. خصوصیات این اختلالات عبارتند از:
ـ الگوهای رفتاری نسبتاً ثابت، انعطاف‌ناپذیر، ناسازگار، که به بروز مشکلاتی در ارتباط برقرار کردن با دیگران و مشکلات شغلی و قانونی منجر می‌گردد.
ـ افراد دچار این حالات تصور می‌کنند که الگوهای رفتاری‌شان طبیعی و صحیح است.
ـ شخصیت این افراد در برخورد با موقعیت‌هایی که واکنش به آنها مستلزم تغییرات و تصمیمات جدید است ناسازگار می‌باشد. یعنی؛ تفکر و رفتار انعطاف‌ناپذیری از خود بروز می‌دهند.
بنابراین اختلال شخصیت، رفتارهای ناسازگار و انعطاف‌ناپذیر در برخورد با محیط و موقعیت‌ها می‌باشد.
شش- اختلالات شخصیت (بیماری‌های شخصیتی)
در هر جامعه‌ای افرادی هستند که بدون آنکه بخواهند نمی‌توانند با هنجارهای اجتماعی سازگاری پیدا کنند. عملکرد آنها به خودشان و اجتماع ضرر وارد می‌کند. این افراد بیشترین مجرمین اجتماعی می‌باشند. این افراد شخصیتی بیمار دارند و نمی‌توانند با اجتماع انطباق پیدا نمایند. به نوعی در مقابل خود احساس درد می‌نمایند و با افکار و رفتارشان برای خود و دیگران ایجاد تشویش خاطر می‌نمایند. شخصیت نابهنجار همان اختلالات شخصیتی است که به ذکر چند مورد در اینجا می‌پردازیم:
(۱) بدبین (پارانویید)
این افراد دارای شک و بی‌اعتمادی غیر منطقی هستند و حالت تدافعی و حساسیت بیش از حدی نسبت به دیگران دارند.
(۲) منزوی (اسکیزویید)
از نظر هیجانی سرد هستند. در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارند. گوشه‌گیر، خجالتی، خرافاتی و از نظر اجتماعی منزوی هستند.
(۳) وسواس
کمال‌گرا و دارای عادت خشک و مرد بوده و نیازهای طبیعی خود را مهار می‌کنند.
(۴) نمایشی (هیستریک)
وابسته، فاقد بلوغ فکری، زود رنج، عاطل و باطل و دائم خواستار تشویق و توجه دیگران بوده و با ظاهر یا رفتار خود با دیگران ارتباط برقرار می‌کند.

ماده  L134-4 قانون تجارت فرانسه^[۱۵] نیز این تکلیف را بدین نحو بیان داشته­است: «روابط بین عامل و آمر در تعهد به صداقت و حسن نیت و تکلیف دو جانبه اطلاع رسانی تنظیم شده­است…»
د: اجرای موضوع نمایندگی
اصلی ترین وظیفه نماینده انجام موضوع نمایندگی است. وی موظف به رعایت مفاد قرارداد و مصلحت آمر بوده و باید بر اساس تعالیم و دستورات وی و در حدود اذن و اختیار اعمال محول شده را انجام دهد. بر اساس ماده ۲۲۰ ق.م عقود متعاملین را علاوه بر اجرای چیزی که در آن تصریح شده بلکه به نتایجی هم که به موجب عرف و عادت از عقد حاصل می­ شود ملزم می­نماید.
بند دوم: تعهدات قراردادی
طرفین می­توانند به استناد ماده ۱۰ ق.م موارد حائز اهمیت را در قالب شرط وارد قلمرو الزامات قرارداد بنمایند. اما به استناد مواد ۶۵۴ و ۹۷۵ ق.م توافقات خلاف قوانین آمره و شرع غیر قابل اجرا خواهد بود. در راستای شناخت تعهدات قراردادی نماینده ابتدا تعهد به منع رقابت تجاری با آمر (الف) سپس شرط ضمانت نماینده از مشتریان (ب)، شرط تعهد نماینده مبنی بر فروش یا ارائه مقدار معین از کالا (ج)، شرط حسن اجرا و خاتمه تعهد (د) و در پایان شرط نمایندگی انحصاری مورد بررسی قرار خواهد گرفت (ه).
الف: منع رقابت نماینده تجاری با آمر
نماینده باید آمر را در رسیدن به اهداف تجاری یاری دهد و تمامی امور را در جهت منافع آمر به انجام برساند. نماینده حق ندارد در تقابل و رقابت با آمر باشد زیرا اگر آمر تمایل به رقابت با نماینده داشت هرگز وی را به عنوان امین و نماینده خویش برنمی­گزید. در نمایندگی تجارتی نیز به مانند نمایندگی مدنی قاعده منع معامله با خود نماینده وجود دارد با این تفاوت که معامله با خود نماینده تجاری زمانی ممنوع است که به قصد رقابت تجاری با آمر باشد. به علاوه نماینده تجاری پس از ختم رابطه نمایندگی می ­تواند نماینده رقیب آمر سابق شود و یا خود با آمر رقابت نماید مگر در صورت شرط خلاف. همچنین نماینده نمی­تواند از آموزش­ها و تعالیمی که از آمر سابق خود آموخته­است در مقام رقابت با وی استفاده نماید. (حاجیانی، ۱۳۸۶، ص ۱۹۶) نماینده نمی­تواند نمایندگی شخصی را بپذیرد که با آمر در رقابت است. شرط عدم رقابت می ­تواند صرفا برای دوران نمایندگی و یا حتی پس از آن باشد.

ماده  L134-14 قانون تجارت فرانسه ^[۱۶]در رابطه با شرط عدم رقابت پس از خاتمه قرارداد نمایندگی بیان داشته ­است که نماینده پس از پایان قرارداد از فعالیتهای متضمن رقابت با آمر اجتناب نماید. البته این شرط مطلق نبوده و دارای شروطی می­باشد:

1. 1. محدودیت راجع به نوع فعالیت: در این شرط باید نوع اموال و خدماتی که عامل ممنوع از فعالیت در آن زمینه است تعیین شود.

1. 1. محدودیت مکانی: باید محدوده جغرافیایی و مشتریانی که عامل ممنوع از فعالیت در آنجا و با آنان است تعیین شود.

1. 1. محدودیت زمانی: این شرط حداکثر تا دو سال پس از خاتمه قرارداد معتبر می­باشد.

ماده ۶۲ ل.ت. نیز شرط عدم رقابت پس از خاتمه قرارداد را مقرر داشته­است. به موجب این ماده: « قرارداد نمایندگی ممکن است متضمن شرط عدم رقابت پس از خاتمه قرارداد باشد. این شرط باید به منطقه جغرافیایی مشخص، نوع کالاها و خدماتی که موضوع قرارداد نمایندگی است و گروه اشخاصی که فعالیت نماینده تجاری به آنها مربوط می­ شود، محدود باشد. شرط عدم رقابت، حداکثر تا دو سال پس از خاتمه قرارداد معتبر است».
همچنین قانون تعهدات سوئیس در بند ۲ ماده D418 ^[۱۷]ممنوعیت رقابت را به عنوان یکی از تعهدات عامل بیان داشته­است. بر اساس این ماده: «… در صورتی که منع از رقابت در قرارداد پیش بینی شده باشد، عامل در پایان قرارداد حق غرامت مخصوص منصفانه­ای خواهد داشت که نمی­ توان آن را با توافق حذف کرد.» این ماده عامل را در صورت وجود شرط رقابت مستحق غرامت منصفانه می­داند. این مقرره در قانون فرانسه و ایران مطرح نگردیده­است. (آخوندی،۱۳۸۴، ص ۱۴۱)
ب: شرط ضمانت نماینده از مشتریان
از آنجایی که در رابطه نمایندگی آمر با مشتریان در ارتباط نمی ­باشد و نسبت به آنان شناختی ندارد، نماینده جهت جلب اعتماد آمر، اعتبار مشتریان را تضمین می­نماید. در واقع بر اساس این شرط نماینده تادیه تمام یا بخشی از کالاهای مورد معامله یا خدمات ارائه شده را در مقابل آمر تضمین می­ کند. به عبارت دیگر در صورتی که مشتریان در پرداخت کالاهای فروخته شده یا خدمات ارائه شده کوتاهی نمایند، نماینده در مقابل آمر تعهد به پرداخت خواهد داشت.
همچنین بند ۳ ماده c 418 قانون تعهدات سوئیس^[۱۸] مقرر داشته است که: «عامل نمی­تواند تعهد جوابگویی پرداخت و یا اجرای تعهدات دیگر مشتریان و یا تعهد پرداخت هزینه­ های وصول مطالبات را بر عهده گیرد مگر به وسیله قرارداد کتبی…». در این قانون حق دریافت اجرت منصفانه­ای نیز برای عامل به علت پذیرفتن چنین مسئولیت ویژه­ای در نظر گرفته شده­است. (آخوندی، ۱۳۸۴، صص۸۰-۷۹)
ج: شرط تعهد نماینده مبنی بر فروش یا ارائه مقدار معین از کالا و خدمات
از جمله شروط دیگری که در قرارداد نمایندگی در جهت منافع آمر می­توان پیش بینی نمود، شرط تعهد نماینده مبنی بر فروش یا ارائه مقدار معین از کالا و خدمات، می­باشد. به موجب این شرط نماینده متعهد می­ شود در طول دوران نمایندگی خویش میزان مشخصی از فروش یا ارائه خدمات را داشته باشد. البته این شرط مربوط به شرایط عادی است و در صورتی که نماینده به علت فورس ماژور از انجام وظایف خویش بازماند، مسئولیتی نخواهد داشت. (آخوندی، ۱۳۸۴، ص ۸۰)
د: شرط حسن اجرا و خاتمه تعهد
به موجب بند ۳ ماده G 418 قانون تعهدات سوئیس^[۱۹]: «جز در موارد وجود قرارداد کتبی مخالف، درصد فروش متعلقه به عامل در زمان به نتیجه رسیدن صحیح قرارداد منعقده با مشتری، قابل مطالبه است.» (واحدی، ۱۳۷۸، ص ۱۷۵) بر اساس این شرط نماینده در صورت حسن اجرای قرارداد و خاتمه آن، مستحق اجرت می­گردد. اثبات اهمال و سستی نماینده در انجام امور نمایندگی و خاتمه نامطلوب قرارداد بر عهده آمر است.
ه: شرط نمایندگی انحصاری
بر اساس ماده ۵۸ ل.ت. اعطاء کننده نمایندگی می ­تواند در محدوده جغرافیایی مشخص به اشخاص متعدد نمایندگی تجاری اعطاء و یا خود به عرضه کالا و خدمات اقدام کند، مگر اینکه با نماینده تجارتی به نحو دیگری توافق کرده­باشد.
به موجب این ماده اصل بر این است که آمر نمایندگی را به نمایندگان متعدد اعطا نماید و نمایندگی انحصاری نیاز به تصریح در قرارداد دارد. بر خلاف حقوق ایران در بند ۳ ماده F 418 قانون تعهدات سوئیس^[۲۰] اصل بر انحصاری بودن عاملیت است. ماده مذکور مقرر می­نماید که: «جز در صورت وجود قرارداد کتبی مخالف، عاملی که به امر مشتریان خاصی و یا در قلمرو معینی تفویض شده، انحصار آن را خواهد داشت.»
پس از توافق بر اعطای نمایندگی انحصاری، آمر تعهد می­ کند که جهت خرید و فروش کالاهای معین و ارائه خدمات تعیین شده در منطقه خاص اقدام به اعطاء نمایندگی به دیگری ننماید و خود نیز مغایر با نمایندگی انحصاری اقدامی صورت ندهد. در صورت تخلف آمر ملزم به جبران خسارات نماینده خواهد بود.
در نوع دیگری از عاملیت انحصاری که عاملیت مجرد نامیده می­ شود، آمر متعهد می­ شود که عامل دیگری را برنگزیند اما حق دارد خود در آن منطقه محصولات تولیدیش را به فروش برساند. (آخوندی، ۱۳۸۴، ص ۸۱)
بر اساس ماده L134-6 قانون تجارت ^[۲۱] در نمایندگی انحصاری اگر خود آمر یا عامل دیگر به طور اتفاقی اقدام به معاملاتی در حوزه نمایندگی انحصاری بنماید، عامل انحصاری مستحق کمیسیون خواهد بود هرچند که معامله به واسطه او صورت نگرفته باشد. این مطلب در بند دو ماده G 418 قانون تعهدات سوئیس^[۲۲] نیز بیان گردیده­است.
گفتار دوم: ضمانت اجرا
نماینده پس از انعقاد قرارداد نسبت به آمر تکالیفی خواهد داشت که نقض این تکالیف موجب مسئولیت وی خواهد شد. مبنای مسئولیت نماینده می ­تواند قرارداد یا قانون باشد. جهت شناخت ضمانت اجرا نقض تعهدات نماینده ابتدا به بررسی مسئولیت قراردادی وی (بند نخست) و سپس مسئولیت خارج از قرارداد نماینده خواهیم پرداخت(بند دوم).
بند نخست: مسئولیت قراردادی
نماینده بر اساس قرارداد در دوران نمایندگی باید اموری را با در نظر گرفتن منافع آمر و در حدود اختیارات به انجام برساند. ممکن است در این مسیر نماینده نسبت به وظایف خود کوتاهی کرده و خساراتی را به آمر وارد نماید. بر اساس ماده ۶ ل.ت. ۱۳۹۳: «در صورت عدم ایفای تعهدات قراردادی از سوی هریک از طرفین نمایندگی تجاری، متخلف مسئول جبران زیان­های وارد شده به طرف مقابل است. چنانچه رابطه نمایندگی قطع شود زیان دیده باید ظرف یکسال از تاریخ قطع رابطه، برای مطالبه خسارات وارد شده به طرف مقابل مراجعه کند».
اگر نماینده به طور مثال شرط عدم رقابت با آمر را نقض کند و یا نتواند مقدار معین از کالا­ها را به فروش رساند و یا در نمایندگی انحصاری منافع آمر را به خوبی تامین ننماید، آمر می ­تواند پس از اثبات تخلفات نماینده خسارات و سود از دست رفته خویش را مطالبه نماید. (آخوندی،۱۳۸۴، ص ۸۴)
همچنین از دیگر راه­های جبران خسارات آمر می ­تواند نقض قرارداد و سلب اختیارات اعطایی به نماینده باشد، این عمل فسخ یا خاتمه قرارداد نام می­گیرد. در مواردی که اموالی از آمر نیز در نزد نماینده است وی می ­تواند با توقیف اموال مزبور و اخذ قرار منع تصرف نماینده، از گسترش خسارات جلوگیری نماید. همچنین در صورتی که ایفا تعهد قائم به شخص باشد و نماینده از انجام آن خودداری نماید آمر می ­تواند الزام وی را به انجام تعهد از دادگاه درخواست کند. (امیر معزی، ۱۳۸۸، صص۲۴۵-۲۴۴)
بند دوم: مسئولیت خارج از قرارداد
نماینده موظف است در قبال اجرتی که می­گیرد تکالیف خویش را بی عیب و نقص انجام دهد. مسامحه، قصور و بی احتیاطی منجر به مسئولیت مدنی نماینده می­گردد. بر اساس ماده یک ق.م.م هرکس بدون مجوز قانونی عمدا یا در نتیجه بی احتیاطی به دیگری لطمه­ای وارد نماید که منجر به خسارت مادی یا معنوی برای وی گردد ملزم به جبران خسارت می­باشد.
در صورتی که نماینده از حدود اذن و اختیار خویش فراتر رود ، در نگه داری اموال آمر قصور ورزد، اسرار وی را فاش نموده در اختیار رقبا قرار دهد و به طور کلی رعایت اصل امانت و مصلحت آمر را نکند، مسئولیت مدنی خواهد داشت و مکلف به جبران زیان وارده به آمر است. زیان وارده به آمر یا مادی است و یا معنوی. زیان مادی بدین صورت است که نماینده در نگه داری اموال آمر مرتکب تقصیر شود و یا با وجود قید فروش نقدی کالاها را به نسیه به مشتریان واگذار نماید. در صورتی که نماینده اعتبار آمر را خدشه دار سازد، به وی ضرر معنوی وارد کرده­است. (آخوندی، ۱۳۸۴، ص ۸۵)
در خصوص تکلیف نماینده در تحویل اموال آمر، اگر نماینده اموالی را که از آمر در نزد وی می­باشد، مسترد نکند و یا در حفظ آنان تعدی و تفریط ورزد در مقابل آمر مسئول می­باشد. بر اساس ماده ۶۰ ل.ت. ۱۳۹۳: «نماینده مسئول تلف یا نقصان کالاهایی است که به حساب اعطاء کننده نمایندگی در تصرف دارد، مگر اینکه ثابت کند تلف یا نقص، مستند به او نبوده است». همچنین نماینده موظف است اموال آمر را همانگونه که تحویل گرفته به وی برگرداند. این مقرره در ماده ۶۱۹ ^[۲۳] ق.م. ذکر گردیده است. ضمن آنکه به موجب ماده ۶۱۶ ق.م: «هرگاه رد مال ودیعه مطالبه شود و امین از رد آن امتناع کند از تاریخ امتناع احکام امین به او مترتب شده و ضامن تلف و هر نقص و عیبی است که در حال ودیعه حادث شود، اگرچه آن عیب و نقص مستند به فعل او نباشد».
بر اساس ماده ۶۷۳ ق.م: «در صورتی که وکیل وکالت در توکیل نداشته باشد و انجام امر را به دیگری واگذار کند هریک از وکیل و شخص ثالث در مقابل موکل نسبت به خساراتی که مسئول محسوب شوند مسئول خواهند بود». به موجب این ماده اگر نماینده اقدام به واگذاری نمایندگی کند، اقدامات وی فضولی قلمداد شده و همراه با ثالث در مقابل آمر مسئول خواهند بود. تفویض نمایندگی به دیگری بدون اذن آمر علاوه بر ایجاد مسئولیت برای نماینده، قرارداد­های منعقده توسط نماینده فرعی برای آمر ایجاد تعهد نمی­کند. در واقع آمر هیچ گونه تعهدی نسبت به انجام این معاملات نخواهد داشت و نماینده مکلف به جبران کلیه خسارات خواهد بود. (آخوندی، ۱۳۸۴، صص ۷۱-۷۰)
از دیگر وظایف نماینده عمل بر اساس تعالیم و دستورات آمر می­باشد. قانونگذار ضمانت اجرای اقدامات خارج از اختیارات نماینده را در ماده ۶۷۴ ق.م اینگونه بیان داشته­است: «در مورد آنچه که وکیل خارج از حدود وکالت انجام داده­است موکل هیچ گونه تعهدی نخواهد داشت مگر اینکه اعمال فضولی وکیل را صراحتا یا ضمنا اجازه کند.»
همانگونه که بیان گردید از مهمترین وظایف نماینده اجرای موضوع نمایندگی است. به موجب ماده ۲۲۰ق.م: « اگر کسی تعهد اقدام به امری را بکند یا تعهد نماید که از انجام امری خودداری کند در صورت تخلف مسئول خسارت طرف مقابل است…..». از دیگر پیامدهای عدم اجرای قرارداد عدم استحقاق اجرت به نماینده است. بر اساس مفهوم مخالف مواد ۳۴۸ و ۳۶۹ ق.ت دلال و حق العملکار در صورت عدم انجام موضوع قرارداد دلالی و حق العلکاری، مستحق اجرت نخواهند بود.
مبحث دوم: تعهدات آمر و ضمانت اجرای آن
جهت شناخت تعهدات آمر و ضمانت اجرای آن ابتدا به بررسی تعهدات (گفتار نخست) و سپس ضمانت اجراهای تخلف از این تعهدات خواهیم پرداخت(گفتار دوم).
گفتار نخست: تعهدات
با توجه به معاوضی بودن قرارداد نمایندگی طبیعی است آمر نیز در برابر نماینده تعهداتی دارد. جهت بررسی تعهدات آمر شایسته است ابتدا تعهدات قانونی (بند نخست) و سپس تعهدات قراردادی وی مورد بررسی قرار گیرد (بند دوم).
بند نخست: تعهدات قانونی
آمر موظف است به عهد و پیمانی که با نماینده بسته است عمل نماید. در واقع همانگونه که نماینده موظف به عمل به دستورات و تعالیم آمر می­باشد، آمر نیز باید شرایط و امکانات مناسب را برای نماینده جهت انجام امور نمایندگی فراهم نماید (الف). به طور مثال اگر نماینده در قبال انجام هر معامله برای آمر مستحق اجرت گردد، این امر به وی انگیزه می­دهد که با انجام معاملات بیشتر اجرت بیشتری کسب نماید. حال اگر آمر این امکان را برای وی فراهم نکند نماینده می ­تواند از انجام اعمال نمایندگی خودداری نموده و مسئولیتی نیز در قبال آن بر وی تحمیل نمی­گردد. (امیر معزی، ۱۳۸۸، صص۲۵۷-۲۵۴) همچنین آمر باید اطلاعات مربوط به حسابها را نگه داری و در اختیار نماینده بگذارد (ب). ضمن آنکه آمر باید رعایت شهرت و اعتبار نماینده را بنماید (ج).
الف: همکاری در اجرای قرارداد و فراهم نمودن امکان خدمت برای عامل
نماینده در طول دوران نمایندگی در خدمت آمر بوده و بابت انجام اعمال نمایندگی از وی اجرت می­گیرد لذا آمر جهت حفظ منافع خود باید امکان انجام دستورات خویش را برای نماینده فراهم نماید. در واقع آمر نباید اقدامی نماید که نماینده قادر به انجام تکالیف خویش نباشد وی باید موجبات تسهیل در انجام موضوع قرارداد را فراهم نماید.