روش شیمیایی خود به روشهای زیر تقسیمبندی میشود:
-
- الکتروشیمیایی
-
- سوزاندن
-
- کلرزنی
-
- ازن دهی
-
- تعویض یون
-
- لخته سازی
-
- اکسیداسیون و…
۲-۱-۳-۲- روش فیزیکی
برای حذف مواد از آب روشهای فیزیکی زیادی به کار میرود که تعدادی از آنها عبارتاند از:
روشهای پرتودهی، جذب سطحی، غشایی و…
۲-۱-۳-۳- روش بیولوژیکی
ازجمله روشهای بیولوژیکی بهکاررفته جهت تصفیه آب عبارتاند از: روشهای مبتنی بر تولید آنزیم از میکروارگانسیم، بهکارگیری میکروارگانسیم، استفاده از جلبکها، قارچها و…[۱۴،۴،۱۷،۴۳،۴۴،۶۶،۸۲].
۲-۱-۳-۴- انواع روش جهت حذف رنگ از پساب
روشهای گوناگونی برای تصفیه پسابهای حاوی رنگزاها بررسیشده است. برخی از این روشها عبارتاند از:
۲-۱-۳-۴-۱- روش بیولوژیکی
فرآیندهای رنگزدایی زیستی بهعنوان یک روش پاکسازی کامل و مؤثر اقتصادی با توجه به تجزیه کامل تـرکـیبات رنـگی به کـربن دیاکسید و آمـونیـاک و آب بهجای محصـولات فرعـی سـمی، محسـوب میشوند[۷۶،۹۲].
مزایا و معایب این روش شامل موارد زیر میباشد:
مزایای این روش عبارتاند از:
-
- کنترل ساده فرایند تصفیه
-
- عدم تولید لجن
-
- امکان تبدیل راحت به مقیاس صنعتی
-
- امکان انجام واکنش در مقیاس کموزیاد آلایندهها
و معایب این روش عبارتاند از:
-
- فرایند آرام
-
- حساسیت میکروارگانیسمها و آنزیمهای حاصل از آن در شرایط غیر بهینه
-
- هزینه خالصسازی و جداسازی بالا
-
- ناپایداری ساختار آنزیمها
-
- الزام ایجاد یک محیط مطلوب
-
- نیاز به تغذیه و نگهداری [۵۶،۸۶].
لازم به ذکر است که این روش دارای راندمان پایین در حذف رنگ با توجه به سمیت زیاد رنگها، برای میکروارگانیسمهای موجود در فرایند تصفیه و مقاوم بودن بسیاری از رنگها در برابر تجزیه بیولوژیکی، میباشد و قابل کاربرد جهت رنگبری از فاضلاب صنایع نساجی نمیباشد[۲۶،۵۳].
رنگهای مستقیم به دلیل دارا بودن وزن مولکولی بالا و حلقههای آروماتیک، برای میکروارگانیسمها سمی میباشند، به همین دلیل تجزیه بیولوژیکی آنها بسیار مشکل است.
۲-۱-۳-۴-۲- روشهای شیمیایی
۲-۱-۳-۴-۲-۱- روش الکتروشیمیایی
فرایند الکتروشیمیایی ازنظر هزینه قابلرقابت با دیگر روشهای تصفیه میباشد. این امر به دلیل سازگاری این فرایند با محیطزیست است. روش الکتروشیمیایی یک روش تصفیه مناسب باراندمان بالا جهت تصفیه فاضلاب نساجی میباشد. مزایای این روش عبارتاند از: زمانماند کوتاه جهت حذف آلایندهها، نیاز کم به مصرف مواد شیمیایی، نیاز به تجهیزات ساده، سرعتبالا و راهبری آسان میباشد[۱۱۱،۹۰،۵۲،۲۵،۱۵].
۲-۱-۳-۴-۲-۲- روش انعقاد و لخته سازی
شاخصترین مزایای این روش مقرونبهصرفه بودن ازنظر اقتصادی، ساده بودن این روش و عدم تولید محصولات میانی سمی و مضر (به دلیل تجزیه نشدن ترکیبات رنگی) است. از مضرات این روش هم میتوان به تولید مقدار زیاد لجن و مشکلات جابجایی و دفع نام برد[۸۶].
۲-۱-۳-۴-۲-۳- روش اکسیداسیون
۲-۱-۳-۴-۲-۳-۱- اکسیداسیون با ازن
طبقهبندی واکنشهای ازن در آب به دودسته مستقیم و غیرمستقیم میباشد.
-
- واکنش مستقیم: واکنش مستقیم مولکولهای ازن با نمونههای شیمیایی.
-
- واکنش غیرمستقیم: واکنش رادیکالهای ثانویه هیدروکسیل حاصل از تجزیه ازن با آلایندههای پساب.
با توجه به توضیحات واکنشهای فوق، میتوان گفت که واکنش مستقیم مرحله آغازی برای واکنش غیرمستقیم است[۹۴،۵۸].