نتایج مدلسازی عددی و آزمایشگاهی ردیاب ویولت کوواسول دارای تفاوت معنیداری در خاک ریزدانه میباشند. این اختلاف در مقایسه با ردیاب پانسیو ۴-آر قابل توجه میباشد و علت این تفاوت قابل ملاحظه را میتوان در تهنشینی و رسوب ویولت کوواسول در مخزن بالادست و خاک توصیف کرد. از آنجا که مدل عددی برای شرایط بدون رسوب و زوال ناپذیر اجراء شده بود بنابراین نتوانسته است بخوبی حرکت و رفتار ردیاب را پیش بینی نماید. از آنجا که تعیین ضریب جذب از حوصله این پایان نامه خارج می باشد لذا تحقیقات آینده برای تحقیق مدلسازی عددی ضروری است.
۴-۴-۲-۲- نتایج مدلسازی ردیاب ویولت کوواسول در خاک درشتدانه
شکلهای ۴- ۵۷ الی ۴-۶۱ منحنیهای رخنه مربوط به پیزومترهای ۱ الی ۴ و مخزن پاییندست را نشان می دهند که با نمودارهای مدلسازی مقایسه شده است.
شکل ۴-۵۷: مقایسه منحنی پیزومتر ۱ در آزمایشگاه و مدلسازی Seep/wو Ctran/w در خاک درشت دانه با ردیاب ویولت کوواسول
شکل ۴-۵۸: مقایسه منحنی پیزومتر ۲ در آزمایشگاه و مدلسازی Seep/wو Ctran/w در خاک درشت دانه با ردیاب ویولت کوواسول
شکل ۴-۵۹: مقایسه منحنی پیزومتر ۳ در آزمایشگاه و مدلسازی Seep/wو Ctran/w در خاک درشت دانه با ردیاب ویولت کوواسول
شکل ۴-۶۰: مقایسه منحنی پیزومتر ۴ در آزمایشگاه و مدلسازی Seep/wو Ctran/w در خاک درشت دانه با ردیاب ویولت کوواسول
شکل ۴-۶۱: مقایسه منحنی پاییندست در آزمایشگاه و مدلسازی Seep/wو Ctran/w در خاک درشتدانه با ردیاب ویولت کوواسول
نتایج شکلهای بالا که مربوط به خاک درشتدانه و ردیاب ویولت کوواسول است در مقایسه با خاک ریزدانه جالب میباشند. اولأ اینکه بازوی پایین رونده مدل عددی بخوبی نتیجه آزمایشگاهی را پیش بینی کرده است. ثانیأ اینکه در مقایسه با خاک ریزدانه ردیاب ویولت کوواسول مقدار جذب کمتری داشته است. بنابراین انطباق بهتر نتایج خاک درشتدانه در مقایسه با خاک ریزدانه را میتوان به جذب کمتر ردیاب در خاک درشتدانه نسبت داد. با این حال مدل عددی خیلی سریعتر غلظت را به حداکثر رسانیده است و مدل آزمایشگاهی با تأخیر به غلظت حداکثر رسیده است و این بدلیل جذب ویولت کوواسول در مدل آزمایشگاهی و تأخیر در حرکت آن میباشد و خاطر نشان می شود چون در مدل عددی پارامترهای جذب برای ردیاب ویولت کوواسول تعریف و تعیین نشدهاند بنابراین این مقدار اختلاف بوجود آمده است.
۴-۴-۲-۳- نتایج مدلسازی رنگ ویولت کوواسول در خاک ترکیبی
شکلهای ۴-۶۲ الی ۴-۶۶ منحنیهای رخنه مربوط به پیزومترهای ۱ الی ۴ و مخزن پاییندست را نشان می دهند که با نمودارهای مدلسازی مقایسه شده است.
شکل ۴-۶۲: مقایسه منحنی پیزومتر ۱ در آزمایشگاه و مدلسازی Seep/wو Ctran/w در خاک ترکیبی با ردیاب ویولت کوواسول
شکل ۴-۶۳: مقایسه منحنی پیزومتر ۲ در آزمایشگاه و مدلسازی Seep/wو Ctran/w در خاک ترکیبی با ردیاب ویولت کوواسول
شکل ۴-۶۴: مقایسه منحنی پیزومتر ۳ در آزمایشگاه و مدلسازی Seep/wو Ctran/w در خاک ترکیبی با ردیاب ویولت کوواسول
شکل ۴-۶۵: مقایسه منحنی پیزومتر۴ در آزمایشگاه و مدلسازی Seep/wو Ctran/w در خاک ترکیبی با ردیاب ویولت کوواسول
شکل ۴-۶۶: مقایسه منحنی پایین دست در آزمایشگاه و مدلسازی Seep/wو Ctran/w در خاک ترکیبی با ردیاب ویولت کوواسول
منحنیهای رخنه عددی و آزمایشگاهی ردیاب ویولت کوواسول در خاک ترکیبی بیانگر این است که از نتایج خاک ریزدانه بهتر و نسبت به خاک درشت دانه دقت کمتری دارد. دلیل عمده این است که در خاک ریزدانه میزان جذب ویولت کوواسول زیاد میباشد و در خاک درشت دانه کمتر میباشد. دلیل دوم دیگر در اختلاف نتایج در خاک ترکیبی این است که مدل عددی قادر نیست اطلاعات مربوط به منحنی دانه بندی خاک ترکیبی را اخذ کند و همین سبب اختلاف در نتایج مدلسازی عددی و آزمایشگاهی شده است.
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهادها
۵-۱- مقدمه
در این فصل نتایج کلی حاصل شده از پژوهش حاضر به همراه پیشنهاداتی برای سایر پژوهشگران ارائه میگردد.
۵-۲- نتایج کلی
بعد از ساختن مدل آزمایشگاهی و انتخاب نمونه خاکهای مورد آزمایش سه نوع خاک ریزدانه، درشت دانه و ترکیبی برای این پژوهش انتخاب گردید. برای انتخاب مادههای رنگی پانسیو ۴-آر در هر سه نوع آزمایش جذب ماده رنگی انجام گرفت و دو رنگ پانسیو ۴-آر و ویولت کوواسول برای این پژوهش انتخاب و آزمایش ردیابی انجام گرفت. مدلسازی عددی جریان و املاح نیز بوسیله مدلهای Seep/w و Ctran/w نیز انجام گردید. نتایج کلی این پژوهش عبارتند از:
-
- آزمایشهای ردیابی پانسیو ۴-آر نشان داد که درصد بازیابی این ردیاب بالا است و میزان جذب آن بسیار کم است. در مقایسه با پانسیو ۴-آر، ردیاب ویولت کوواسول درصد بازیابی کمتری را بدست داد و نشانگر این بود که میزان جذب آن در محیط زیاد است.
-
- منحنیهای رخنه هر دو ردیاب در خاکهای ریزدانه نامتقارن بودند و این در حالی است که در خاک درشت دانه تقارن خوبی مشاهده گردید. علت نامتقارن بودن منحنیهای رخنه را در خاک ریزدانه و تا حدودی خاک ترکیی میتوان به اثر ذخیره نسبت داد. به علت ذخیره شدن ردیاب در مخزن بالادست و قدرت انتقال کم آن در خاک ریزدانه، ردیاب با تأخیر زمانی از ستون خاک عبور کرده است.
-
- ردیاب ویولت کوواسول به علت جذب بیشتری که در مقایسه با پانسیو ۴-آر داشته است در بازوی پایین رونده دارای کشیدگی و چولگی بیشتری بوده است.
-
- مقایسه نتایج عددی و آزمایشگاهی ردیاب پانسیو ۴-آر نشان داد که این مدل عددی برای خاک ریزدانه و درشت دانه بخوبی توانسته رفتار ردیاب را شبیهسازی کند ولی در خاک ترکیبی مقداری اختلاف مشاهده گردید. علت اختلاف بین منحنیهای رخنه در خاک ترکیبی این است که مدل عددی قادر نیست اطلاعات منحنی دانهبندی را اخذ کند.
-
- در پایان ردیاب پانسیو ۴-آر بدلیل قابلیت آشکارسازی زیاد در غلظت کم، حساسیت کمتر نسبت به نور و میزان جذب بسیار کم آن و درصد بازیابی بالای آن بعنوان یک ردیاب مناسب معرفی می شود. ردیاب ویولت کوواسول در مرتبه دوم قرار میگیرد.
۵-۳- پیشنهادها
در ادامه پژوهش حاضر و تکمیل یافتههای آن پیشنهاد می شود که:
-
- ردیابهای پانسیو ۴-آر و ویولت کوواسول در مقیاس صحرایی ردیابی سدهای خاکی- چشمههای کارستی و غیره مورد استفاده قرار گیرند تا نقاط ضعف و قوت آنها مورد بررسی قرار گیرند.
-
- پیشنهاد می شود که از مدلهای تحلیلی حرکت جریان و ردیاب برای رفتار دو ردیاب فوق استفاده شود و نتایج آن با داده های آزمایشگاهی مقایسه گردد.
-
- مدلهای عددی پیشرفتهتری که قادر است اطلاعات بیشتری از خاک را در نظر بگیرد مورد مطالعه قرار گیرند.
-
- نتایج مریوط به ردیابهای پژوهش حاضر با نتایج دیگر ردیابها از جمله ردیابهای معدنی مورد مقایسه قرار گیرند.
فهرست منابع
-
- اجل لوئیان، م. ۱۳۹۱ . بررسی خصوصیات آبخوانهای چند لایه توسط آزمایش نمک سنجی. اولین همایش ملی جریان و آلودگی آب، موسسه آب، دانشگاه تهران.
-
- بینام . ۱۳۸۸. راهنمای کاربرد ردیابها در بررسی نشت و فرار آب از مخزن و تکیه گاههای سد، معاونت نظارت راهبردی دفتر نظام فنی اجرایی، دفتر مهندسی و معیارهای فنی آب و آبفا وزارت نیرو .
-
- خانلری، غ.، م. حیدری، و م.ص. موسوند. ۱۳۵۸. ارزیابی هیدرولوژیکی سد گرین نهاوند با بهره گرفتن از ردیاب های رنگی. بیست و پنجمین گردهمایی علوم زمین، تهران، وزارت صنایع و معادن، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
-
- رجایی بایگی، م. و ج. علوی ۱۳۹۰. اثر زهکشها در افزایش پایداری دیوارهای شیب دار. ششمین کنگره ملی مهندسی عمران، دانشگاه سمنان.
-
- رضایی، م. و ف. بوستانی ۱۳۸۸. بررسی ویژگی های ردیابها به هدف گزینش ردیاب مناسب استفاده در چشمه آبشار یاسوج. دومین کنفرانس سراسری آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان.
-
- زارع، ع.، ع. ارومیهای، ح. شفاعت طلب، و م. رفیعی ۱۳۸۹. ارزیابی میزان نشت در تکیه گاه راست سد غازان خوی و پیشنهاد طرح آب بندی با توجه به خصوصیات زمین شناسی مهندسی. نخستین گردهمایی و همایش ملی بررسی دستاوردهای پژوهشگران علوم زمین ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
-
- زارع، م.، ا. بذرگر، و ع. رئیسی ۱۳۸۱. بررسی تأثیر پدیده های انتشار، پخش، همرفت و نفوذ در شوری آب چشمه های کارستی تاقدیس رحمت. ششمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، دانشگاه باهنر کرمان.
-
- زارع، م.، ع. رئیسی، و م. جان پرور ۱۳۸۰. بررسی خصوصیات لایه آبدار حوضه آبگیر چشمه سراب با بهره گرفتن از ردیابی ماده رنگین. پنجمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، دانشگاه تهران.
-
- صدقی اصل، م.، ا. هارتمن، م. حسنی زاده، ا. کاسیک مورالس و د. هانسن. ۱۳۸۹. مطالعه مشخصههای جریان درون زهکشهای سنگریزهای با بهره گرفتن از تکنیک ردیابی نهمین کنفرانس هیدرولیک ایران، دانشگاه تربیت مدرس.
-
- طلائی اردکانی، ح.، م. زارع، و ع. رئیسی. ۱۳۷۹. بررسی مسیر حرکت آب در چشمه کارستی تنگاب فیروزآباد توسط ماده رنگی رودامین B ، چهارمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، دانشگاه تبریز.
-
- عفیفی، س. ۱۳۸۵. اثر دیوار آب بند بر نشت از زیر سدهای خاکی در محیط ناهمگن، دومین همایش زمین شناسی کاربردی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر.
-
- کریمی، ح.، ج. اشجاری، و م. توکلی. ۱۳۸۶. یررسی مسئله آبگذری از آهک های تکیه گاه راست سد پاتاق کرمانشاه، پنجمین همایش زمین شناسی مهندسی و محیط زیست ایران، تهران، پژوهشکده سوانح طبیعی.
-
- کمالی، م.، س. محمودی سیوند، و ا. افراسیابان.۱۳۸۹. بررسی حوضه آبگیر و شهاع حفاظتی چشمه آبشار مارگون شیراز با بهره گرفتن از تکنیک ردیابی، نخستین کنفرانس پژوهش های کاربردی منابع آبی ایرا، دانشگاه صنعتی کرمانشاه.
-
- میرانی مقدم، ح و ر. اسپندار. ۱۳۸۸. آنالیز نشت آب از پی سد بیدواز اسفراین، ششمین همایش زمین شناسی و محیط زیست ایران، دانشگاه تربیت مدرس.
- نقوی، ه.، ع. حاج عباسی، و م. افیونی.۱۳۸۴. تأثیر کود گاوی بر برخی خصوصیات فیزیکی و ضرایب هیدرولیکی و انتقال برماید در یک خاک لوم شنی در کرمان، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال نهم، شماره سوم، ص ص ۹۳-۱۰۲.