۳- برآورد پارامترهای الگو
با مشخص کردن ترجیحات، سطح تکنولوژی و نحوه تعامل بخشهای مختلف امکان حل کردن الگوهای تعادل عمومی پویای تصادفی برای پیشبینی آنچه واقعاً تولید میشود یا آنچه واقعاً در بازار معامله می شود، وجود دارد. اصولاً این امکان وجود دارد که پیشبینیهایی در مورد تاثیر تغییر در چارچوبهای سازمانی هم ارائه شود. در مقابل همانطور که لوکاس(۱۹۷۶) اشاره کرده، چنین پیشبینیهایی در الگوهای سنتی اقتصاد کلان فاقد اعتبار لازماند. زیرا، آن الگوها بر مبنای مشاهده همبستگی بین فاکتورهای متغیرهای کلان اقتصادی در گذشته شکل گرفتهاند. این همبستگیها و روابط با معرفی سیاستهای تازه تغییر میکنند و باعث میشوند تا پیشبینیهایی که بر مبنای مشاهدات گذشته انجام شده اند، با خطای پیش بینی مواجه شوند.
۲-۲-۴ بسترهای الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا
استفاده از الگوهای تعادل عمومی تصادفی پویا ابتدا توسط مکتب دور تجاری حقیقی به صورت ابزاری جهت تحلیل اقتصاد کلان بهکار گرفته شدند. با رشد و افزایش طرفداران مکتب کینزی جدید دامنه کاربرد این الگوها بسط و توسعه یافت. ورود بخش پولی به الگوی پایه مکتب دور تجاری حقیقی بدون رها کردن فرضهای مربوط به رقابت کامل و انعطافپذیری کامل قیمتها و دستمزدها، تنها منجر به پیدایش الگوهایی شد که خنثی بودن سیاستهای پولی( و در پاره ای از موارد تاثیر بسیار کم سیاست پولی) را پیش بینی میکردند(کولی و هانسن،۱۹۸۹). از اینروی، اقتصاددانان سعی کردند با معرفی برخی از خصوصیات اقتصاد کینزی جدید در این الگوها، عملکرد آنها را در پیش بینی تاثیر سیاستهای پولی بهبود بخشند. برای این منظور، با اضافه کردن دو مولفه چسبندگی دستمزدها و رقابت انحصاری بجای رقابت کامل به مفروضات الگو، الگوی کینزی جدید به عنوان رقیبی برای الگوهای ادوار تجاری حقیقی مطرح شد. در حال حاضر، دو مکتب ادوار تجاری حقیقی و کینزیهای جدید بسترهای اصلی این الگوها هستند. درادامه، ویژگیهای اصلی این دو مکتب بهاختصار، شرح داده میشوند[۹].
۲-۲-۴-۱ الگوهای مکتب دور تجاری حقیقی
مکتب دور تجاری حقیقی، رفتار بهینهیابی پویای کارگزاران اقتصادی را تحت فرض رقابت کامل دنبال می کند و با فرض انعطافپذیری قیمتها، نوسانات ادوار تجاری را به تکانههای فنآوری، تغییر در ترجیحات، مالیاتبندی و سایر عوامل حقیقی نسبت میدهد. ویژگیهای اصلی این مکتب عبارتند از:
الف- در الگوهای مکتب دور تجاری حقیقی رفتار دستمزدها و قیمتهای اسمی، چندان مورد توجه نبوده و تغییرات در تولید و اشتغال به عوامل حقیقی چون تکانههای بهرهوری نسبت داده می شود.
ب- کارگزاران با توجه به محدودیت منابع خود، مطلوبیت و سود خود را حداکثر میسازند.
پ- انتظارات به صورت عقلایی شکل گرفته و عدم تقارن اطلاعاتی وجود ندارد.
ت- انعطافپذیری قیمتها، تسویه بازارها را تضمین می کند.
ث- نوسانات تولید و اشتغال از تغییرات تصادفی بزرگ در فنآوری تولید و انواع مکانیسمهای انتشار بوجود میآیند.
ج- نوسانات اشتغال بیانگر تغییرات ارادی در ساعات کار نیروی کاراند. همچنین، کار و فراغت کاملا جانشین هم هستند.
چ- سیاست پولی خنثی است. یعنی، سیاست پولی بر متغیرهای حقیقی بی اثر است.
ح- اغلب، در تحلیل روند و نوسانات اقتصادی تمایزی بین کوتاهمدت و بلندمدت در نظر گرفته نمی شود.
۲-۲-۴-۲ الگوی کینزی جدید
کینزیهای متعارف و پولگرایان اعتقاد داشتند که شواهد تجربی بیشتر از تاییدهای نظری اهمیت دارند. اما، تبیین چسبندگی قیمتها بهعنوان یک موضوع مهم در آثار و مطالعات آنها مشاهده نشد. در عوض، با ظهور و رشد مکتب کینزی جدید، الگوهای عدم تعادلی کینزی دهه ۱۹۷۰، چسبندگی قیمت و دستمزد را وارد سیستم والراس کردند (گالی، ۲۰۰۸). در اقتصاد کینزی جدید درباره نوسانات دو رویکرد کلی وجود دارد. رویکرد غالب، اهمیت چسبندگیهای اسمی را علت نوسانات میداند. رویکرد دوم، با پیروی از کینز(۱۹۳۶) و توبین(۱۹۷۵)، ریشه نوسانات را در انعطافپذیری دستمزد و قیمت را بررسی می کند. با توجه به توضیحات فوق، مهمترین ویژگیهای این مکتب عبارتند از:
الف- کینزیهای جدید میپذیرند که منشا نکانههایی که اختلالات کلی را ایجاد می کنند می تواند ناشی از تکانههای سمت تقاضا و یا سمت عرضه باشند.
ب- برای کینزیهای جدید، منشا تکانهها چندان مهم نیستند. بلکه، اینکه اقتصاد چگونه به تکانهها واکنش نشان میدهد، مهم است.
پ- کینزیهای جدید بیان میدارند در بازارهای کالا و نهاده، رقابت انحصاری وجود دارد. یعنی، قیمت کالا یا نهاده توسط کارگزاران اقتصادی بهعلت بیشینهسازی اهدافشان صورت میگیرد. این موضوع، درست در تضاد با حالتی است که قیمت کالا یا نهاده توسط یک متصدی حراج -یا حراجگر- تعیین شود که هدف وی تسویه بازار رقابتی به صورت یکدفعه و همزمان است.
ت- انتظارات در اقتصاد به صورت عقلایی شکل میگیرند. پس، سیاستهای پیش بینی شده حتی در کوتاهمدت بر بخش حقیقی اقتصاد بیاثر میباشند.
ث- بنگاهها اگرچه قادرند تا حدودی قیمت کالاهای خود را تعدیل کنند، ولی بهعلت وجود هزینه های مربوط به تعدیل قیمت کالا نمی توانند به صورت کامل تعدیل را انجام دهند. از اینروی، چنین اصطکاکهایی سبب بروز چسبندگی قیمتی در کنار چسبندگی دستمزد می شود.
ج- در کوتاهمدت، بخاطر وجود انعطاف ناپذیریهای اسمی، تغییر نرخ بهره اسمی منجر به تغییر برابر در تورم انتظاری نمی شود. لذا، منجر به نوسانات نرخ بهره حقیقی میشوند. این نوسانات باعث تغییر مصرف و سرمایه گذاری در اقتصاد شده و از اینروی، سیاست پولی در کوتاهمدت خنثی نیست. وجود قیمتهای چسبنده علاوه بر وجود عامل عدم خنثایی پولی می تواند برای واکنش اقتصاد به تکانههای غیر پولی دلالتهای قوی ارائه دهد.
چ- در بلند مدت، قیمتها و دستمزدها تعدیل میشوند و اقتصاد به تعادل طبیعی خود باز میگردد.
۲-۲-۵ روش حل الگو
اغلب در حل الگو از روش خطیسازی بهره برده می شود. اما، خطیسازی الگو به محدود کردن نتایج و کاهش اطلاعات الگو منجر می شود. همچنین، برخی از اقتصاددانان اعتقاد دارند فیلتر کردن داده های مورد استفاده، با برخی از نظریه های اقتصادی سازگار نیست. در واقع، با فیلتر کردن داده ها پیش بینی و تحلیل پویای داده های واقعی با خطا مواجه خواهد شد. این موضوع ممکناست نیاز سیاستگذاران اقتصادی را فراهم نکند. با اینحال، با توجه به کاربرد زیاد این رهیافت در سیاستگذاریها، سالهای اخیر اقتصاد نوین شاهد گسترش الگو و کاربردهای آن و کاهش محدودیتها یا رفع انتقادهای وارد بر الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا بوده است. بهعنوان مثال، در سالهای قبل ضعف الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا در فرموله کردن رفتار بازار نیروی کار، بازارهای تامین مالی و بخش تجارت خارجی، مهمترین انتقادهایی بودند که بر پیکره الگو و پژوهشگرانی که از این رویکرد استفاده میکردند، وارد میشد. اما، از ابتدای سال ۲۰۰۰ میلادی که استفاده از این الگوها گسترش و توسعه چشمگیری پیدا کردهاست، این انتقادها بسیار کمرنگ شدند. از سوی دیگر، روشهای غیر خطی نیز برای حل الگو مطرح میباشند. با حل غیرخطی الگو نگرانی برای کاهش یا از دستدادن اطلاعات الگو وجود ندارد. در روش حل خطی الگو سعی می شود تا مراتب دو یا سه بسط تیلور بجای مرتبه اول بسط تیلور مورد استفاده قرار گیرد. این فرایند تا حدودی به استخراج نتایج دقیقتر منجر می شود. در پاسخ انتقاد فیلتر کردن داده ها و جداسازی جزء روند زمانی و ادواری متغیرها باید گفت هدف اصلی الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا تبیین چارچوبی برای درک و تبیین ادوار و نوسانات اقتصادی است. بههمین علت، اساسا جهت برآورد پارامترها از جزء ادواری متغیرها استفاده می شود. در مواردی که برای یک پارامتر، داده و اطلاعات کافی وجود ندارد، پژوهشگر می تواند با در نظر گرفتن یک دامنه برای پارامتر مقدار مناسب آن پارامتر را پیدا کند. این کار با شبیهسازی الگو و مقایسه گشتاورهای تولید شده با گشتاورهای واقعی، صورت میپذیرد. به طور کلی برای طراحی و تجزیه و تحلیل الگوهای تعادل عمومی تصادفی پویا نه مرحله در نظر گرفته میشوند. این مراحل در جدول (۲-۲) توصیف شده اند.
جدول (۲-۲) مراحل طراحی و حل الگوهای تعادل عمومی تصادفی پویا
مرحله اول: تعریف توابع هدف | |
مرجله دوم: تعریف قیود مساله | |
مرحله سوم: تشکیل مساله بهینهسازی | |
مرحله چهارم: استخراج شروط مرتبه اول و اضافه کردن معادلات ساختاری به الگو | |
مرحله پنجم: تعیین روش حل | |
حل به روش خطی |