جدول (۲-۴) پیشینه تحقیقات خارجی ۷۶
جدول (۳-۱) گزینه های پرسشنامه ۸۱
جدول (۳-۲) ضریب آلفای کرونباخ برای تخمین پایایی طیف ها ۸۳

جدول(۴-۱). توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت ۸۸
جدول(۴-۲). توزیع فراوانی پاسخگویان را بر حسب سن ۸۸
جدول (۴-۳). توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سطح تحصیلات ۸۸
جدول (۴-۴). توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان سابقه کار ۸۹
جدول (۴-۵) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (بطورکلی عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا، در فرایند تهیه و تدارکات کالا را مثبت ارزیابی می کنم.) ۸۹
جدول (۴-۶) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (سیستم جامع یکنواخت کالا، فرایند تهیه و تدارکات کالا را بهبود بخشیده است.) ۹۰
جدول (۴-۷) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (بهبود فرایند تهیه و تدارک کالا، در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی بصورت مستمر پیگیری می شود.) ۹۰
جدول (۴-۸) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (سیستم جامع یکنواخت کالا، به خوبی زنجیره تامین کالا را مدیریت می کند.) ۹۱
جدول (۴-۹) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (استفاده از سیستم جامع یکنواخت کالا، حجم مکاتبات اداری را کاهش داده است.) ۹۱
جدول (۴-۱۰) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (سیستم جامع یکنواخت کالا، پاسخگوی نیازهای کاریم است.) ۹۲
جدول (۴-۱۱) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (بطور کلی از سیستم جامع یکنواخت کالا، رضایت دارم.) ۹۲
جدول (۴-۱۲) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (در سیستم جامع یکنواخت کالا، سطح دسترسی هر کاربر به درستی تعریف شده است.) ۹۳
جدول (۴-۱۳) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (قطعی ارتباط با سیستم جامع یکنواخت کالا، به ندرت اتفاق می افتد.) ۹۳
جدول (۴-۱۴) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (از محیط کاربری سیستم جامع یکنواخت کالا، رضایت دارم.) ۹۳
جدول (۴-۱۵) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه(کار کردن با سیستم جامع یکنواخت کالا، آسانتر شده است.) ۹۴
جدول (۴-۱۶) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (در سیستم جامع یکنواخت کالا، تهیه گزارش های مورد نیاز به سهولت انجام می شود.) ۹۴
جدول (۴-۱۷) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (تغذیه اطلاعات توسط کاربر، در سیستم جامع یکنواخت کالا آسان است.) ۹۴
جدول (۴-۱۸) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (دوره زمانی دریافت کد طبقه بندی کالا، کوتاهتر شده است.) ۹۵
جدول (۴-۱۹) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (سیستم جامع یکنواخت کالا، فرایند خرید را سرعت بخشیده است.) ۹۵
جدول (۴-۲۰) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (سیستم جامع یکنواخت کالا، زمان جستجو برای پیدا کردن کالا در انبار را کاهش داده است.) ۹۶
جدول (۴-۲۱) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (سیستم جامع یکنواخت کالا، زمان توزیع کالا از انبار برای متقاضی را کاهش داده است.) ۹۶
جدول (۴-۲۲) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، فرایند تهیه و تدارک کالا به موقع و سریع است.) ۹۷
جدول (۴-۲۳) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (کدگذاری و طبقه بندی کالاها، با دقت انجام می شود.) ۹۷
جدول (۴-۲۴) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (سیستم جامع یکنواخت کالا، نقطه تقاضا گذاری مجدد کالا را دقیق تعریف می کند.) ۹۷
جدول (۴-۲۵) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (پیگیری آخرین وضعیت کد گذاری کالا، آسانتر شده است.) ۹۸
جدول (۴-۲۶) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (صدور اصلاحیه تقاضا، به سهولت امکان پذیر شده است.) ۹۸
جدول (۴-۲۷) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (با بهره گرفتن از سیستم جامع یکنواخت کالا، انبار گردانی کالا آسان است.) ۹۸
جدول (۴-۲۸) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (سوابق خرید فروشندگان، در سیستم جامع یکنواخت کالا وجود دارد.) ۹۹
جدول (۴-۲۹) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (در سیستم جامع یکنواخت کالا، اطلاعات خرید هر قلم از کالا در یک مسیر مشخص متمرکز است و پراکندگی زیادی ندارد.) ۹۹
جدول (۴-۳۰) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (سیستم جامع یکنواخت کالا، حجم فضای مورد نیاز برای انبارش کالا را کاهش داده است.) ۱۰۰
جدول (۴-۳۱) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه (فرایند تهیه و تدارک کالا، در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی به خوبی تعریف شده است.) ۱۰۰
جدول(۴-۳۲). شاخص های برازش مدل ۱۰۲
جدول (۴-۳۳). تحلیل عاملی تاییدی الگوهای اندازه گیری مدل ۱۰۲
جدول (۴-۳۴). برازش مدل ۱۰۴
جدول (۴-۳۵). فرضیه های پژوهش به همراه ضریب رگرسیونی و مقادیر شاخص های جزئی ۱۰۵
فصل اول: کلیات تحقیق

 

• • مقدمه

 

• • شرح و بیان مساله

 

• • اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق

 

• • اهداف تحقیق

 

• فرضیات تحقیق

۲-۴-۱تحقیقات داخلی:

 

 

1. 1. 1. علی جهانخانی و امیر صفّاریان در سال ۱۳۸۲ مقاله ای تحت عنوان “واکنش بازار سهام نسبت به اعلان سود برآوردی هر سهم در بورس اوراق بهادار تهران” انجام دادند که این مقاله پژوهشی در مورد محتوای اطلاعاتی سود برآوردی هر سهم و تأثیر آن بر قیمت و حجم معاملات سهام در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. بدین منظور تغییرات قیمت، حجم معاملات سهام ۲۷ شرکت که برای دوره تحقیق (سال های ۱۳۷۴ الی ۱۳۷۶) سود برآوردی هر سهم اعلام نموده اند در ۴ هفته قبل و ۴ هفته بعد از هفته اعلان مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که سود برآوردی هر سهم دارای محتوای اطلاعاتی بوده، باعث تغییر قیمت، حجم معاملات سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران گردیده است.

   

 

1. 1. عبده تبریزی و دموری در سال ۱۳۸۲ به شناسایی و بررسی عوامل مؤثّر بر بازده بلندمدت سهام جدیداً پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. آنها بیان نمودند که در پنج صنعت از پانزده صنعت بورس اوراق بهادار تهران، واکنش بیش از حد مورد انتظار سرمایه گذاران مصداق داشته، لیکن در مابقی صنایع این امر صادق نیست.

 

1. 1. افشاری (۱۳۸۳) تحقیقی تحت عنوان “بررسی ساختاری قابلیت پیش بینی قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران ” انجام داده است . بر اساس یافته ها ی تحقیق، تغییرات قیمت سهام یکی از مهمترین موضوعات مورد توجّه هر سرمایه گذار است. سرمایه گذارانی که با اهداف بلند مدت سرمایه گذاری می کنند به نوعی به قیمت سهم و تغییرات آن حسّاس و از خود واکنش نشان می دهند .

 

1. 1. ثقفی و کردستانی (۱۳۸۴) در زمینه “واکنش بازار به تغییرات سود نقدی” مطالعه ای انجام دادند. هدف اصلی این تحقیق، بررسی و تبیین رابطه بین کیفیت سود و بازده غیر عادی انباشته سهام در شرکت هایی است که سود نقدی آنها افزایش (کاهش) داشته است. کیفیت سود بر مبنای پایداری سود ، قابلیت پیش بینی سود و رابطه سود و جریان های نقدی عملیاتی اندازه گیری شده است. واکنش بازار به تغییرات سود نقدی و تغییرات سود غیرمنتظره مثبت و از نظر آماری معنی دار است. بنابراین می توان گفت سود نقدی، اطلاعاتی درباره ارزش شرکت فراهم می کند.

 

1. 1. نیکبخت و مرادی در سال ۱۳۸۴ با ارزیابی بیش واکنش سهامداران عادی در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی سالهای ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۲، مشاهده نمودند که علیرغم بیش واکنش سرمایه گذاران در دوره های مورد بررسی تحقیق، بکارگیری راهبرد سرمایه گذاری معکوس در دوره اول (۷۶-۱۳۷۱) مؤفّقیت آمیز و بکارگیری این راهبرد در دوره دوّم تحقیق ۸۲-۱۳۷۷ نامؤفّق خواهد بود. بدین ترتیب نتایج این تحقیق به صورتی قوی از فرضیه بیش واکنش سهامداران عادی در بورس اوراق بهادار تهران حمایت کرد.

 

1. 1. سعیدی در سال ۱۳۸۵ با اثبات وجود عکس العمل احساسی در بازار سرمایه، شیوه اندازه گیری آن را در مدلی توصیفی تشریح نمود و مدلی رفتاری را برای ارزشگذاری سهام از دیدگاه سرمایه گذاران در مقایسه با دیدگاه عقلایی ارائه داد. وی در مدل توصیفی خود به آزمون علّیت شاخص تأثیرات احساسی و شاخص بازدهی و آزمون سنجش اعتبار این شاخص پرداخت. او برای ارزشگذاری رفتاری اوراق بهادار از دو شاخص رفتاری برای ریسک و بازدهی بهره برده و مدل سنّتی قیمت گذاری داراییهای مالی را توسعه داد.

 

1. 1. قالیباف و نادری در سال ۱۳۸۵ با اشاره به متفاوت بودن واکنش افراد نسبت به اطلاعات جدید منتشره در بازار سهام ایران و غیرعقلائی بودن رفتار آنان، به بررسی بیش واکنش سرمایه گذاران نسبت به اطلاعات و اخبار منتشره در شرایط رکود و رونق داخلی پرداختند. آنها نتیجه گرفتند که سرمایه گذاران در کوتاه مدت نسبت به اطلاعات و اخبار منتشره در شرایط رکود و رونق، واکنش بیش از حد نشان نداده اند.

 

1. 1. اسلامی بیدگلی و شهریاری در سال ۱۳۸۶ به بررسی رفتار توده وار ۱۲ سرمایه گذار در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. یافته های این تحقیق که بر اساس انحرافات بازده سهام از ۱۳۸۰ انجام شده است، حاکی از فقدان رفتار توده واری - بازده کل بازار طی سالهای ۸۴ در دوران رونق بازار در بورس اوراق بهادار تهران بود، لیکن شواهدی از رفتار توده وار در زمان رکود بازار با بهره گرفتن از داده های روزانه بازده یافت شد.

 

1. 1. مهرانی و نونهال نهر در سال ۱۳۸۶ به بررسی امکان افزایش بازده سرمایه گذاریها و کسب بازده های غیرعادی از طریق به کارگیری راهبرد معاملاتی معکوس در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. نتایج تحقیق آنها بیش واکنش سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران را تأیید نمود.

 

1. 1. طالبی در پایان نامه کارشناسی ارشد خود در سال ۱۳۸۶، بر اساس مدل تالر و دیبونت (۱۹۸۵) عوامل مؤثّر بر بیشواکنش سهامداران عادی در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار داد. وی نتیجه گرفت که بیشواکنش در بلندمدت در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد، لیکن این سوگیری رفتاری در کوتاه مدت تأیید نمی گردد.

 

1. 1. دموری، سعیدی و فلاحزاده در پژوهشی در سال ۱۳۸۷ به بررسی عکس العمل بیش از اندازه سرمایه گذاران به الگوهای عملکرد گذشته شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. شواهد بدست آمده نشان داد که سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران نسبت به سه متغیر فروش، سود قبل از اقلام غیر مترقبه و بازده سهام شرکت ها بیش واکنش نشان داده اند ولی نسبت به جریان نقدی شرکتها، بیش واکنش نداشته اند.

 

1. 1. مرادی، تهرانی و جوانمرد در سال ۱۳۸۹ واکنش بازار سهام تهران به انتشار اطلاعات شرکتها را مورد بررسی قرار دادند که در این تحقیق نیز با انتخاب رویدادهایی شامل برگزاری مجامع، گزارشات میاندوره ای، پیش بینی سود و اعلام سود واقعی سالانه و با بهره گرفتن از داده های روزانه مربوط به ۳۰ روز اطراف وقوع رویداد در بازه زمانی ۸۶-۱۳۸۲ به بررسی نحوه واکنش بازار سهام به این رویدادها و نیز مقایسه آن با الگوی بازار کارآ با بهره گرفتن از روش مقایسه زوجی پرداختند . نتایج نشان می دهد که بازار سهام نسبت به این اطلاعات واکنش معناداری نشان می دهد و نیز اینکه رفتار بازار در قبال رویدادهای فوق غیر کاراست.

 

1. 1. هیبتی و زندیه در سال ۱۳۹۰ در مقاله ای تحت عنوان “بیش واکنش سرمایه گذاران بازار سهام ایران به اخبار بحران مالی جهانی” انجام دادند که بر اساس دو فرضیه بیش واکنش و عدم قطعیت اطلاعات، به ارزیابی و تبیین رفتار سرمایه گذاران در بازار سهام ایران در دوره زمانی دو ساله اردیبشهت ۱۳۸۷ تا اردیبهشت ۱۳۸۹ پرداختند. یافته های پژوهش حاضر سازگاری بازدهی سهامداران با دو فرضیه فوق الذّکر و در نتیجه افزایش عدم قطعیت بازار در برخی سهام و همچنین بیش واکنش سهامداران را در بعضی از صنایع بورسی مورد بررسی در هنگام انتشار اخبار بروز و یا خروج بحران مالی جهانی به اثبات رساندند.

 

 

۲-۴-۲تحقیقات خارجی

 

 

1. 1. ریچاردسن^[۷۷] و همکاران در سال ۱۹۸۶ ، عکس العمل بازار و حجم معاملات سهام نسبت به تغییرات سود نقدی در بازار آمریکا برای یک نمونه شامل ۱۹۲ شرکت عضو بورس را مورد بررسی قرار داد. در این بررسی تعداد معاملات انجام شده سهام در روز اعلام سود نقدی به عنوان حجم معاملات سهام در نظر گرفته شد و تفاضل حجم معاملات مورد انتظار از حجم معاملات انجام شده، حجم معاملات غیرعادی سهام را بدست میدهد. یافته های بدست آمده افزایش در حجم و قیمت سهام در روز اعلام افزایش سود نقدی را تأیید کردند.

 

1. 1. فانگ در سال ۱۹۹۹ به بررسی موضوع واکنش بیش از اندازه سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار هنگ کنگ پرداخت. وی دریافت که در مقایسه با بازده بازار، متوسط بازده پرتفوی بازنده (برنده) برای یک سال پس از تشکیل پرتفوی بیشتر (کمتر) از بازده بازار بوده است.

 

1. 1. در بررسی بیش واکنش سرمایه گذاران در بازار سهام، دانیل و تیتمن در سال ۲۰۰۱ مدلی را ارائه کردند که بیان می کرد قیمت های سهام به اطلاعات غیرمحسوس (نامشهود) نسبت به اطلاعات محسوس (مشهود) به معنای اطلاعاتی که از صورتهای مالی قابل استخراج است واکنش بیش از حد انتظاری از خود نشان می دهد.

 

1. 1. گورگول^[۷۸] و دیگران در سال ۲۰۰۳ به بررسی تغییرات قیمت و حجم معاملات سهام نسبت به تغییرات سود تقسیمی در بازاز بورس سهام اتریش پرداخت. یافته های این بررسی محتوای اطلاعاتی سود تقسیمی را مورد تأیید قرار داد.

 

1. 1. سنجای دشموخ^[۷۹]، علی فاطمی و ایرج فولادی طی بررسی که در سال ۲۰۰۸ در مورد عکس العمل قیمت سهام عادی و سهام ممتاز نسبت به افزایش سود نقدی پرداختند، یافتند که تفاوت سیستماتیک بین این دو گروه از سهامداران وجود دارد، دارندگان سهام عادی در مقایسه با سهامداران ممتاز، نسبت به افزایش سود نقدی عکس العمل سریعتری نشان می دهند.

 

1. 1. وائل در سال ۲۰۰۴ رفتار بازار سهام فرانسه را پیرامون رسیدن زمان آگهی های سالانه شرکتها در بورس پاریس مورد بررسی قرار داد. تحلیل نتایج وی بیش واکنش EPS سرمایه گذاران در این بازار را نشان داد.

 

1. 1. دانشفر، ساعی و زیگال^[۸۰] (۲۰۰۵) تحقیقی در زمینه “اثر چرخه های بازار سهام بر واکنش سرمایه گذاران نسبت به تغییرات غیرمنتظره اقلام تعّهدی” انجام دادند. در این تحقیق بازار سهام نیویورک از ا بتدای ژوئیه ۱۹۹۷ تا ۲۹ ژانویه ۲۰۰۱ به سه چرخه خوش بینانه، ثبات و بدبینانه تقسیم شده است . نتایج بدست آمده نشان می دهد در دوره خو ش بینانه (یعنی دوره ای که قیمت سهام شرکت های مورد بررسی افزایش داشته است ) افزایش اقلام تعّهدی ارتباط مثبتی با افزایش بازده غیرمنتظره دارد . این ارتباط در دوره بدبینانه (یعنی دوره ای که قیمت سهام شرکت ها کاهش داشته است ) بصورت منفی و در دوره ثبات قیمت ها ارتباط معنی داری بین افزایش اقلام تعّهدی و افزایش بازده غیرمنتظره مشاهده نشده است.

 

1. 1. هیو لیان^[۸۱]، لورامورآ^[۸۲] و جانگ چول پارک^[۸۳] در سال ۲۰۱۰ در مقالهای تحت عنوان “فرصت های سرمایه گذاری و حذف سود نقدی” واکنش بازار را نسبت به حذف سود نقدی بررسی کردند. آنها به این نتیجه رسیدند که اگر شرکتها سود نقدی تقسیمی را با هدف سرمایهگذاری در پروژه های سودآور حذف کنند، سهامداران این خبر را به عنوان یک خبر بد تلقی نمیکنند.

 

همچنین رابطه مثبت بین فرصتهای سرمایهگذاری و بازدهیهای غیرعادی سهام، پیرامون روزهای اعلام سود نقدی در صورتی که عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیریت و بقّیۀ سهامداران پایین باشد، قویتر خواهد بود. به طور کلّی ، نتایج نشان می دهد که بازارهای مالی تفسیر متفاوتی از اطلاعات منتقل شده در اطلاعیه حذف سود سهام با توجّه به چشم انداز آینده شرکت ها می کنند.

 

1. 1. جرالد ر .جنسن ، لونارد ل . لاندوم ، رابرت ای . میلر^[۸۴] (۲۰۱۰) مقاله ای تحت عنوان “نشانه کاهش سود سهام چیست؟” انجام دادند که مطالعات نشان می دهد که جهش درآمد قابل توجّهی به دنبال کاهش سود سهام به وجود می آید در عین حال واکنش سرمایه گذاران به اعلام سود سهام منفی است. ما در حال حاضر توضیحی برای رفتار غیر عادی از در آمد و بازده در سراسر زمان افت سود سهام نداریم . شواهد حاکی از آن است که کاهش سهام شرکت ها همزمان با کاهش ارزش گزینه های واقعی شرکت است. سود دوباره به دنبال کاهش سود سهام با توجّه به پس اندازها است که در نتیجه به شرکت اجازه می دهد تا گزینه های رشد به پایان برسد، با این حال، بازده اطلاعیه دوره نشان می دهد که تشخیص ارزش از دست رفته سرمایه گذاری همراه با ازدست رفتن آینده از گزینه های رشد است.

 

1. 1. خمیس الیحیی^[۸۵] و دیگران در سال ۲۰۱۱ در مقاله ای تحت عنوان” عکس العمل بازار سهام عمان نسبت به اعلامیههای سود نقدی “، به بررسی تغییرات قیمت سهام معامله شده در بورس سهام عمان پرداختند. در بورس سهام عمان اوّلاً مالیاتی روی سود نقدی و درآمد سرمایهای وجود ندارد، ثانیاً شفّافیت شرکتی پایین است و ثالثاً شرکتها به صورت متناوب تقسیم سود انجام میدهند. نتایج این تحقیق نشان داد که اعلامیه افزایش سود نقدی باعث افزایش قیمت سهام و کاهش سود نقدی سبب کاهش قیمت سهام میشود. همچنین در شرکتهایی که سود تقسیمی را تغییر نمی دهند، تغییر قابل ملاحظه ای دیده نمیشود.

 

1. 1. در سال ۲۰۱۰ لوئیس چنگ^[۸۶] و دیگران ، به بررسی سیگنالهای سود تقسیمی و بازدهیهای فعّالیتهای معاملاتی درون سازمانی پرداختند. این بررسی نشان داد که فعّالیتهای معاملاتی داخل شرکتی و سودهای تقسیمی دربردارنده محتوای اطلاعاتی هستند و سیگنالهایی را برای ارزش شرکتی به همراه دارند.

 

اگر بازدهی درونی به عنوان نمایندهای برای عدم تقارن اطلاعاتی در نظر گرفته شود، باید توقع داشت که رابطه مثبت بین سودهای تقسیمی و بازدهی های داخلی وجود داشته باشد.
با بهره گرفتن از نمونه ای از اعلامیه های سود نقدی تقسیمی و سود هر سهم بهعنوان اخبار خوب و بد در بازار سهام هنگ کنگ، نشان داده شد که عدم تقارن اطلاعاتی برای اخبار بد (خبر فروش سهام توسط سهامداران درون شرکت) نسبت به اخبار خوب(خبر خرید سهام توسط افراد درون سازمان) قوی تر است.

 

1. 1. مارنی، شوهانگ و تقوی نیز در سال ۲۰۰۵ ، واکنش سرمایه گذاران بورسی به آگهی های سالانه درآمدی شرکتها در دو بازار سهام چین را بررسی کردند. نتایج پژوهش آنها در هر دو بازار سهام مذکور بیش واکنش سرمایه گذاران را نشان می داد.

 

1. 1. داسیلاس^[۸۷] و لونتیس^[۸۸] در سال ۲۰۱۱ به بررسی عکس العمل بازار سهام نسبت به اعلامیه های سود نقدی در بورس اوراق بهادار یونان پرداختند. این تحقیق واکنش قیمت و حجم معاملات انجام شده در روزهای پیرامون اعلام سود نقدی طی سالهای ۲۰۰۴-۲۰۰۰ در بورس آتن را مورد بررسی قرار می دهد. در بورس سهام یونان بر خلاف بازار سهام بسیاری از کششورهای توسعه یافته مفروضاتی به شرح ذیل برقرار است: اوّل اینکه به جای تقسیم سود فصلی یا شش ماه آنها سود نقدی را به صورت سالانه تقسیم می کنند، دوّم اینکه بر روی سود تقسیمی و درآمد سرمایه ای مالیات وجود ندارد، سوّم اینکه شرکت های عضو بورس یونان دارای تمرکز مالکیت بالایی هستند یعنی صاحبان سهام در مالکیت شرکت دخیل هستند. نتایج این تحقیق عکس العمل مثبت قیمت و حجم معاملات سهام را نست به اعلامیه افزایش سود تقسیمی تأیید می کنند.

 

1. 1. طبق مطالعه ای که توسط آقای مایرینگ در سال ۲۰۰۶ صورت گرفته، این مطالعه به بررسی رابطه بین بازدهی و درآمد های غیرمنتظره توسط روش های حسابداری می پردازد. این تحقیق واکنش بازار را به درآمدهای غیرمنتظره که توسط تغییر در سود هر سهم و خطاهای پیش بینی تحلیل گر تعیین می شود، بررسی می کند. مطالعات زیادی از رابطه بین درآمد و بازده ثبت شده است. اما، تلاش های کمی برای بررسی واکنش بازار نسبت به درآمدهای حاصل از بازده صورت گرفته است. این مقاله واکنش بازار را نسبت به درآمدهای غیرمنتظره که از طریق تغییر در سود هر سهم و خطاهای پیش بینی تحلیل گر تعیین می شود نشان می دهد. در ابتدا، از طریق استفاده از یک نمونه ای از شرکت ها از ۳۲ کشور که به روش های حسابداری گروه بندی شده اند وجود رابطه درآمد- بازدهی بررسی می شود. روش های حسابداری گروه هایی از کشورهایی را که شباهت هایی در استاندارد های حسابداری، خصوصیات بازار سهام، مکانیزم حاکمیت شرکتی و شرایط اقتصادی دارند، نمایش می دهد. بنابراین، واکنش های مشابه نسبت به درآمد با این روش ها مورد انتظار می باشد. در مرحله بعد، محتوای اطلاعاتی افزایشی از پیش بینی های تحلیل گر، بررسی می شود. درنهایت، تغییرات در طی زمان در ساختار رابطه درآمد- بازده بررسی می شود. نتایج وجود یک رابطه بین درآمد و بازدهی را در همه روش های حسابداری تایید می کند. به علاوه، به نظر می رسد خطاهای پیش بینی تحلیلگران در بیشتر کشورهای توسعه یافته به انتظارات درآمدی مربوط باشد. درنهایت، شواهد اشاره به این دارد که قدرت محسوس و روشنگری در رابطه بین درآمد های غیرمنتظره و بازدهی در سال های اخیر افزایش یافته است.

 

1. 1. کمپل و اوچا^[۸۹] در سال ۲۰۱۱ مقاله ای تحت عنوان “واکنش سود بازار سهام به سود سهام در نیجریه و مضمون اطلاعات آنها” انجام دادند که هدف این مقاله، امتحان کردن این که آیا آگهی سود سهام، برای شرکت‌هایی که در بازار سهام نیجریه تجارت می‌کنند، ارزش ایجاد می‌کند یا خیر و این که آیا ماهیت اطلاعاتی مثل نقل آگهی را معلوم می‌کند یا خیر؟ یافته‌ها پشنهاد می‌کنند که شرکت‌هایی که تاریخ آگهی‌شان را خارج از ویترین آگهی تبادل سهام نیجریه انتخاب می‌کنند، اگر که سهامشان به تناوب بیشتری تجارت شود، برگشت مثبت غیر نرمالی را تجربه خواهند کرد و اگر سهامشان کمتر تجارت شود، برگشت منفی غیر نرمالی را تجربه خواهند کرد. علاوه بر این،‌ پشتیبانی برای هر دو فرضیه جانشینی نقدی و فرضیه سیگنال به عنوان توضیحی برای اطلاعات نقل سود سهام به سهامداران، یافت می‌شود.

 

 

فصل سوم: روش تحقیق

فصل سوّم:

“روش اجرای تحقیق”

۳-۱مقّدمه

تحقیق را میتوان تلاشی منظم و سازمان یافته برای بررسی مساله ای خاص که به یک راه حل نیاز دارد توصیف کرد و شامل گامهایی است که طراحی و پیگیری می شوند تا پاسخهایی برای مساله مورد علاقه محقق در محیط کاری بدست آید .( سکاران، ترجمه صائبی - شیرازی ،۱۳۸۴)
هدف تمام علوم، شناخت و درک دنیای پیرامون است. به منظور آگاهی از مسایل و مشکلات دنیای اجتماعی، روش های علمی، تغییرات قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده‌اند. این روندها و حرکت‌ها سبب شده است که برای بررسی رشته‌های مختلف بشری، از روش علمی استفاده شود (ایران نژاد پاریزی، ۱۳۷۸). از جمله ویژگی های مطالعه علمی که هدفش حقیقت‌یابی است استفاده از یک روش تحقیق مناسب می‌باشد و انتخاب روش تحقیق مناسب به هدف ها، ماهیت و موضوع مورد تحقیق و امکانات اجرایی بستگی دارد و هدف از تحقیق دسترسی دقیق و آسان به پاسخ پرسش‌های تحقیق است (خاکی ،۱۳۷۹ ). تحقیق را به دو منظور متفاوت انجام می‌دهند. نخست حل مشکلاتی که در حال حاضر در محل کار وجود دارد و دوّم، افزودن به مجموعه‌ی دانش بشری در زمینه‌ی خاصی که مورد علاقه‌ی محقق است. هنگامی که با هدف برخورداری از نتایج یافته‌ها برای حل مسائل موجود در سازمان به تحقیق پرداخته می شود آن را تحقیق کاربردی ^[۹۰] می‌نامند. اما وقتی اساساً برای بهبود درک خود مسائل بخصوصی که به طور معمول در محیط‌های سازمانی روی می‌دهند و نیز چگونگی حل آنها تحقیق می شود آن را تحقیق بنیادی یا پایه‌ای^[۹۱] می‌خوانند که تحقیق محض نیز نامیده می شود. یافته‌های چنین تحقیقی به افزایش دانش در زمینه‌های مختلف مدیریت کمک می‌کند. (سکاران ، ترجمه صائبی - شیرازی ،۱۳۸۴)
در این فصل کلّیۀ مراحل روش شناسی تحقیق شامل: روش تحقیق، جامعه آماری مورد مطالعه، نمونه آماری، ابزار جمع آوری اطلاعات، اعتبار یابی ابزار پژوهش، روش تجزیه و تحلیل داده ها و آزمونهای آماری استفاده شده، مورد بررسی قرار گرفته است.

۳-۲روش تحقیق

۳-۱ مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۳۷
۳-۲ روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۳۸
۳-۲-۱ قلمروی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۳۸
۳-۳ فرضیه ­های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۳۹
۳-۴ متغییرهای تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۳۹
۳-۵ جامعه پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۴۰
۳-۶ روش نمونه گیری و حجم نمونه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۴۰
۳-۷ روش­ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ­ها………………………………………………………………………………………………………………………………………۴۱
۳-۷-۱ روش­های تحلیل داده ­ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۴۱
۳-۷-۱-۱ آمار استنباطی و آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………………………………………….۴۲
۳-۷-۱-۲ آزمون اسمیرنوف-کلموگروف……………………………………………………………………………………………………………………………………………۴۴
۳-۷-۱-۳ تجزیه وتحلیل همبستگی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۴۵
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های پژوهش
۴-۱ مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۴۸
۴-۲ آمارتوصیفی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۴۸
۴-۳ آمار استنباطی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۵۷
۴-۳-۱ آزمون آلفای کرونباخ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۷
۴-۳-۲ آزمون اسمیرنوف-کلموگروف……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۵۸
۴-۳-۳ فرضیه پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۵۹
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادهای پژوهش
۵-۱ مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۶۲
۵-۲ نتیجه گیری تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۶۲
۵-۳ پیشنهادهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۶۴
۵-۳-۱ پیشنهادهای کاربردی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۶۴
۵-۳-۲ پیشنهادها برای پژوهش های آتی ………………………………………………………………………………………………………………………………………….۶۴

۵-۴ محدودیت­های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۶۴
منابع و ماخذ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۶۷
فهرست جداول
عنوان صفحه
(۴-۱)آمارتوصیفی متغیرهای جمعیت شناختی………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۴۹
(۴-۲)توزیع فراوانی جنسیت……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۰
(۴-۳)توزیع فراوانی سن افراد……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۵۲
(۴-۴)وزیع فراوانی سطح تحصیلات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………….۵۴
(۴-۵) توزیع فراوانی سابقه شغلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۶
(۴-۶) آزمون پایایی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۸
(۴-۷)آزمون سنجش نرمالیتی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۹
(۴-۸) آزمون همبستگی پیرسون…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۶۰
فهرست نمودار
عنوان صفحه
(۱-۱)مدلمفهومیمطالعه رابطه بین ارتباطات تجاری، مسئولیت اجتماعی و مدیران …………………………………………………………………………………………………۹
(۴-۱)نمودار جنسیت مدیران حاضر در نمونه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۵۱
(۴-۲)نمودار سن افراد حاضر در نمونه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۵۳
(۴-۳)نمودار سطح تحصیلات افراد ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۵۵
(۴-۴)نمودار سایقه شغلی افراد ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۵۷
چکیده
در محیط رقابتی امروز ، مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان­ها عامل اساسی بقای هر سازمانی است.مسئولیت­ پذیری اجتماعی یک موضوع حائز اهمیت ویژه در مدیریت جدید است چرا که عدم توجه مدیران به مسئولیت اجتماعی مانع از خدمت موثر آنها به جامعه و توسعه و اعتبار سازمان خواهد شد .امروزه همه مدیران باید برای رسیدن به اهداف سازمان به اقداماتی دست بزنند که مورد قبول جامعه و عامه مردم باشد.پژوهش حاضر به جهت بررسی رابطه بین مسئولیت پذیری اجتماعی مدیران شرکت­های فهرست شده در بورس اوراق بهادار تهران و ارتباطات تجاری انجام گرفته­است. جامعه­ آماری پژوهش شامل کلیه شرکت ­های فهرست شده در بورس اوراق بهادار تهران می­باشد . پژوهش حاضر از نوع توصیفی - پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه­ محقق­ساخته و با ضریب پایایی ۸۷%، پرسشنامه شامل ۱۸ سوال می­باشد که در زمینه­ بررسی متغییرهای مسئولیت پذیری اجتماعی مدیران و ارتباطات تجاری مورد آزمون قرارگرفته­است. دراین تحقیق از روش همبستگی پیرسون استفاده شده­است. به این منظور از نرم افزارspss19 برای تجزیه و تحلیل آماری داده ­ها استفاده شده­است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می­دهد که بین مسئولیت­ پذیری اجتماعی مدیران و ارتباطات تجاری رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
واژگان کلیدی: مسئولیت پذیری اجتماعی، ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی، ارتباطات تجاری
فصل اول
کلیات پژوهش

 

•  

مقدار ۲ برای این آماره نشانگر عدم وجود خود همبستگی میباشد که حالت مطلوب در فرضیات اصلی مربوط به باقیمانده ها در تحلیل رگرسیون می باشد. اصلا مقدار کمتر از ۲ همبستگی پیاپی مثبت (نوعی همبستگی پیاپی می باشد که در آن مقدار باقیمانده مثبت برای یک مشاهده شانس مثبت بودن باقیمانده مشاهده دیگر را افزایش میدهد و بالعکس )و مقدار بیشتر از ۲ این آماره همبستگی پیاپی منفی را در بین باقیمانده نشان میدهد. لازم به ذکر است مقدار آماره آزمون اگر کمتر از ۱.۵ یا بیشتر از ۲٫۵ باشد زنگ هشدار برای وجود خود همبستگی مثبت یا منفی بین باقیمانده می باشد.

فصل چهارم
تخمین و یافته­های پژوهش
۴-۱- مقدمه
در فصل چهارم به بررسی الگوهای ارائه شده و تفسیر نتایج پرداخته می­ شود. در این مطالعه مدل­های برآورد شده براساس داده ­های ترکیبی است، از این رو ابتدا بایستی از مانا بودن متغیرها از طریق آزمون­های مانایی مختص داده ­های تلفیقی اطمینان حاصل کرد. پس از حصول اطمینان از مانا بودن داده ­ها، مدل­ها برآورد و تفسیر می­شوند. در برآورد مدل­ها براساس رویکرد داده ­های تلفیقی ابتدا به منظور تعیین Pool یا Panel بودن مدل از آزمون F لیمر استفاده می­ شود و در مرحله بعد آزمون هاسمن به منظور تعیین روش اثرات ثابت و یا روش اثرات تصادفی انجام می­ شود و در نهایت به منظور بررسی رابطه بلندمدت بین متغیرهای مدل، از آزمون هم­جمعی کاو استفاده می­ شود.
۴-۲-آمار توصیفی
در تجزیه و تحلیل توصیفی^[۵۷]، با بهره گرفتن از جداول و شاخص­ های آمار توصیفی نظیر شاخص­ های مرکزی^[۵۸] و پراکندگی^[۵۹] به توصیف داده ­های جمع­آوری شده پژوهش ­پرداخته می­ شود. این امر به شفافیت و توضیح داده ­های پژوهش کمک بسیاری می­ کند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل توصیفی داده ­ها در جداول (۴-۱) و (۴-۲) ارائه شده است.
تعداد مشاهدات پژوهش حاضر ۵۶۰ سال- شرکت است. این مشاهدات حاصل از ترکیب داده‌های ۱۱۲ شرکت پذیرفته شده در بورس به­عنوان داده ­های مقطعی در طول ۶ سال(۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲)، بعنوان دوره مورد مطالعه می­باشد.
اصلی­ترین شاخص مرکزی، میانگین است که نشان­دهنده نقطه تعادل و مرکز ثقل توزیع است. میانه نشان می­دهد که نیمی از داده ­ها کمتر از این مقدار و نیمی دیگر بیشتر از این مقدار هستند. به طور کلی پارامترهای پراکندگی، معیاری برای تعیین میزان پراکندگی داده ­ها از یکدیگر یا میزان پراکندگی آن­ها نسبت به میانگین است. از مهم­ترین پارامترهای پراکندگی، انحراف معیار است. میزان عدم تقارن منحنی فراوانی را چولگی می­نامند. اگر ضریب چولگی صفر باشد، جامعه کاملا متقارن است و چنانچه این ضریب مثبت باشد چولگی به راست و اگر ضریب منفی باشد چولگی به چپ دارد. ضریب کشیدگی میزان کشیدگی منحنی فراوانی را نسبت به منحنی نرمال استاندارد نشان می­دهد.اگر کشیدگی حدود سه باشد، یعنی منحنی فراوانی از لحاظ کشیدگی وضع متعادل و نرمالی دارد، اگر این مقدار بزرگتر از عدد ۳ باشد منحنی برجسته و اگر کمتر از عدد ۳ باشد منحنی پهن می­باشد. آماره جارک­برا و سطح احتمال مربوط به آن، نرمال یا غیرنرمال بودن توزیع داده ­ها را نشان ­می­دهد. چنانچه سطح احتمال مربوط به آماره جارک-­برا برای مشاهدات مربوط به یک متغیر، بیشتر از ۰۵/۰ یا به عبارتی (p-value>0.05) باشد، این نتیجه نشان دهنده نرمال بودن توزیع متغیر موردنظر می­باشد.
برای مثال با توجه به جدول (۴-۱)، متوسط تغییرات حسابهای دریافتنی شرکت­های نمونه برابر با ۰۹۴۷۹۳/۰ است. میانه برای این متغیر برابر با ۰۷۶۱۵۵/۰ شده است. کمترین و بیشترین میزان این متغیر نیز در کل بازه زمانی مورد مطالعه به ترتیب برابر با ۵۶۲۴/۰ و ۰۰۰۰/۰ می باشد. انحراف معیار که معیاری برای تعیین میزان پراکندگی داده­هاست، معادل ۰۷۴۳/۰ شده است. با توجه به ضریب کشیدگی (۹۴۴۳۴/۱۰)، منحنی برجسته­تر از توزیع نرمال و با توجه به ضریب چولگی (۳۱۸۸۱۹/۲)، منحنی چوله به راست می­باشد. آماره جارک­برا و سطح احتمال مربوط به آن نشان دهنده نرمال یا غیرنرمال بودن توزیع داده­هاست، که با توجه به نتایج حاصل از این آماره و سطح احتمال (prob<0.05) در جداول ذیل، تمامی متغیرهای مدل دارای توزیع غیرنرمال می­باشند، اما با توجه به قضیه حد مرکزی اگر یک نمونه تصادفی n تایی از یک جامعه غیرنرمال با میانگین و انحراف معیار انتخاب شود توزیع نمونه، تقریبا به صورت نرمال توزیع میل خواهد کرد. وقتی n بزرگ شود غیرنرمال به نرمال تبدیل می­ شود .به عبارتی در قضیه حد مرکزی هر گاه اندازه نمونه به قدر کافی بزرگ شود انتظار می­رود که تخمین­زننده دارای یک توزیع نرمال (البته به طور تقریبی) در نمونه گیری­های مکرر باشد. اهمیت قضیه حد مرکزی در این است که این احساس عمومی را که بسیاری از متغیرهای تصادفی در حالت طبیعی خود دارای توزیعی همانند توزیع نرمال است را قوت می­بخشد(درخشان، ۱۳۸۶). با توجه به اینکه در این تحقیق حجم نمونه ۱۱۲ شرکت و بیشتر از حداقل حجم نمونه موردنیاز برای برقراری قضیه حد مرکزی یعنی حداقل ۳۰ نمونه می­­باشد و از طرفی تعداد مشاهدات در این مطالعه تقریبا زیاد و ۵۶۰ مشاهده(سال- شرکت) برای هر متغیر می­باشد، بنابراین می­توان گفت که توزیع تمامی متغیرها به سمت توزیع نرمال میل می­ کنند.
جدول(۴-۱) تحلیل توصیفی متغیرهای مدل

 

متغیرهای مدل			متغیر آمار توصیفی
تغییرات در موجودی کالا DGS) ) (میلیون ریال)	تغییرات حسابهای پرداختنی (DAP) (میلیون ریال)	تغییرات حسابهای دریافتنی (DAR) (میلیون ریال)
۳۰۵۳/۰	۰۸۱۱/۰	۰۹۴۲۹/۰	میانگین
۰۲۸۰/۰	۰۵۴۶/۰	۰۷۶۲/۰	میانه
۰۵۵۴/۴۳	۴۹۸۹/۰	۵۶۲۴/۰	حداکثر مقدار سری

۱ـ ابعاد مختلف انسان. ۲ـ رفتار فردی انسان. ۳ـ رفتار گروهی انسان. ۴ ـ نیازهای کارکنان سازمان.
۵ـ شخصیت انسان ۶ـ رابطه کار و کارکنان ۷ـ نقاط ضعف و قوت خود ۸ـ کار گروهی (سیدعباس‌زاده، ۱۳۷۴، ص ۳۳).
یکی از نویسندگان، پایه‌های اساسی مهارت انسانی را متشکل از دو مقوله «انسان» و «ارتباط» می‌داند. مدیران مدارس هم باید از انسان با ویژگیهای جسمانی، روانی و اجتماعی شناخت داشته باشند و هم الگوها و عناصر ارتباطی را بشناسند و با هماهنگ سازی این دو جنبه شناخت، مهارت انسانی را غنی و پرمعنی کنند و بعبارتی برای کار در مدارس مورد استفاده قرار دهند.

شکل ۲-۱ پایه‌های اساسی مهارت انسانی را نشان می‌دهد(سلطانی، ۱۳۷۷، ص ۳۰).
شکل ۲-۱: پایه‌های اساسی مهارت روابط انسانی
یکی دیگر از صاحبنظران، شاخصها یا عوامل بوجود آورنده مهارت انسانی در سازمانها و بویژه سازمانهای آموزشی و مدارس را بشرح زیر دسته‌بندی نموده و در عین حال یادآوری می‌کند که ذکر همه شاخصهای مهارت انسانی به علت فراوانی و تعدد زیاد، مقدور نیست.
درک نیازها و استعدادها، پذیرش تفاوتها ،درک مشکلات و مشکل شناسی، احترام به شخصیت دیگران درک موقعیت فرد،دوست داشتن دیگران، ارسال درست پیام و خودبیانی، انتخاب رسانه یا مجرای درست، گوش دادن، بیان عواطف و احساسات، پیدا کردن نکات مثبت در دیگران، خودشناسی و دیگرشناسی،خود کنترلی، جو سازمانی ،فرهنگ سازمانی، بهداشت روانی (میرکمالی، ۱۳۷۹، ص ۵۱).
با توجه به آنچه گفته شد می‌توان جمع‌بندی نظرات صاحبنظران را در پنج مقوله زیر بعنوان شاخصهای مهارت انسانی ذکر کرد:
درک نیازهای کارکنان، شناخت و احترام به شخصیت دیگران، دوست داشتن دیگران، توان برقراری ارتباط با دیگران، گوش دادن به دیگران.
هر مدیری با همکاری دیگران کار می‌کند و بدون وجود عوامل انسانی سازمان، موفقیت او ممکن نیست. مدیریت یعنی کار کردن با انسانها، میان انسانها و برای انسانها. شکل شماره ۲-۲ این رابطه را نشان می‌دهد(میرکمال، ۱۳۷۸، ص ۱۸-۱۶).
شکل ۲-۲ جریان سازمانی و انسانی
صاحبنظران، توانایی‌های ایجاد ارتباط مطلوب با دیگران و چگونگی این ارتباط را مهمتر از تمام دانش‌ها و مهارتهای آدمی می‌دانند و معتقدند که اگر مدیری قادر باشد روابط مناسب و مؤثری با همکاران برقرار نماید این ارتباط مؤثر موجب درک متقابل و پیدایش همدلی و ایجاد لذت و رضایت خاطر در محیط کار خواهد شد.
بنابراین موفقیت مدیر که کار را بوسیله دیگران انجام می‌دهد به برقراری رابطه مناسب با دیگران بستگی دارد. با برقراری رابطه مطلوب، مناسب و مؤثر است که مدیر مورد پذیرش گروه همکاران قرار گرفته و او را متعلق به خود خواهند دانست.
۲-۹- اجمالی از مفاهیم و نظریه‌های «دیدگاه سیستم حقیقی»
دیدگاه سیستم حقیقی با تأکید بر ساختار غیررسمی، بر بعد انسانی سازمان توجه دارد، این نظریه‌پردازان، سازمان را متشکل از جماعات انسانی می‌دانند و اعتقاد دارند ساختارهای رسمی درون سازمان که عموماً تنظیم رفتار افراد را برای هدایت در جهت اهداف بر عهده دارند، تحت تأثیر ساختار غیررسمی تکمیل می‌شوند، تحریف می‌گردند یا تغییر شکل می‌یابند.
ساختار غیررسمی ناظر بر ویژگیهای فرد و روابط کارکنان با یکدیگر در قالب گروه است. باید توجه داشت که نمی‌توان کارکنان را به منزله بازوان به استخدام در آمده تلقی کرد زیرا آنان عقاید و باورها و ارزشهای خاص خود را به همراه دارند.
دیدگاه سیستم حقیقی مشخص می‌سازد که ساختار اجتماعی سازمان مرکب از ساختار رسمی و غیررسمی است، کارکنان یک سازمان در ارتباط با یکدیگر مقررات غیررسمی و طرحهای رفتاری، شبکه‌های ارتباطات و حتی سیستمهای قدرت و مقام ایجاد می‌کنند(اسکات، ترجمه بهرنگی، ۱۳۸۰، ص ۸۳-۷۹).
در مطالعه نظریه‌های مطرح در این دیدگاه به تفاوت روابط انسانی با رفتار سازمانی هم باید توجه گردد، گرچه روابط انسانی همراه با رفتار سازمانی بطور مکمل بکار برده می‌شود اما به لحاظ معنی متفاوت هستند.
در قلمرو روابط انسانی، عواملی مورد شناسایی واقع می‌شوند که می‌توانند موجب تأثیر نامطلوب در سازمان شوند و مدیر با اتخاذ تدابیری از وقوع این تأثیرات نامطلوب پیشگیری می‌کند، اما رفتار سازمانی، رفتاری است که بروز کرده و مدیر با شناسایی عوامل و ریشه‌های رفتار بارز، سعی در رفع مشکلات و ایجاد رفتار مطلوب می‌کند و در واقع به درمان می‌پردازد(عسگریان، ۱۳۷۸، ص ۲۲-۲۱).
در دیدگاه سیستم حقیقی چهار نظریه عمده مربوط به روابط انسانی و رفتار سازمانی اجمالاً مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد:
سالها گمان می‌رفت دستمزد و شرایط فیزیکی کار، زمینه‌های اصلی انگیزش کارگران و افزایش تولید است، اما مطالعات گروه هاروارد این فرضیه‌ها را که ناشی از الگوهای حقوقی بود زیر سؤال برد زیرا کارگران به عنوان انسان اقتصادی ـ منطقی رفتار نمی‌کردند بلکه به عنوان یک انسان اجتماعی و موجودی پیچیده با انگیزه‌ها و ارزش‌های چندگانه ظاهر شده بودند و بر اساس مجموعه‌ای از حقایق، منافع و احساسات و عواطفشان عمل می‌کردند.
علیرغم تغییر شرایط فیزیکی کار و ایجاد شرایط نامطلوب برای کارگران تولید افزایش یافته بود. کارگران دلیل آن را متمایز شدن از دیگران و مورد توجه قرار گرفتن می‌دانستند، به این ترتیب ساختار غیررسمی که کشف بزرگی در مدیریت و سازمان به حساب می‌آید مورد توجه واقع شد(اسکات، ترجمه بهرنگی، ۱۳۸۰، ص ۹۰-۷۹).
بطور خلاصه نتیجه‌گیری‌های اصلی از پژوهشهای «هائورن» عبارتند از:
ـ کارکنان را باید بعنوان اعضای گروه مشاهده کرد.
ـ نیاز افراد به عضویت در گروه از پاداشهای مادی و شرایط کار اهمیت بیشتری دارد.
ـ گروه های غیررسمی تأثیر زیادی بر رفتار کارکنان دارند.
ـ مدیران باید از نیازهای گروه های غیررسمی آگاهی داشته باشند و به آنها پاسخ گویند تا همکاری آنان را در جهت اهداف سازمانی جلب نمایند(کل، ترجمه خلیلی، ۱۳۷۶، ص ۹۰).
۱ـ نظریه بارنارد
چستر بارنارد^[۶۷]، سازمانها را به مثابه سیستمهای متشکل از تشریک مساعی اعضاء می‌دانست که نوعی همکاری آگاهانه، حساب شده و هدفمند شاکله اصلی آن را می‌سازد.
او با افسانه خواندن تفویض اختیار از بالا به پائین، مفهوم تازه‌ای از اختیار را مطرح نمود که از پائین سازمان به بالا تفویض می‌شد و دلیل آن را وابسته به اعتباری دانست که از پذیرش افراد ناشی می‌شد و در پاسخ آنها نمود می‌یافت.
بارنارد، ترسیم یک هدف جمعی با ملاحظات اخلاقی را برای اعضای سازمان از مهمترین عناصر موفقیت دانست و در عین حال وجود فشارهایی که از طریق گروه های غیررسمی می‌توانست اعمال گردد را حتی مؤثرتر از اهداف ارزیابی کرده است(اسکات، ترجمه بهرنگی، ۱۳۸۰، ص ۹۵-۹۲).
بطور خلاصه وظایف اصلی مدیران از نظر بارنارد عبارتند از:
ایجاد شبکه ارتباطی ، جلب همکاری اعضاء ـ تعیین و تعریف هدف
توجه به نقش گروه های غیررسمی و تعامل آن با سازمان رسمی(علاقه‌بند، ۱۳۷۶، ص ۸۹- ۸۸).
۲ـ رویکرد نهادی سلزنیک ^[۶۸]
فیلیپ سلزنیک سازمانها را دارای حیات می‌دانست و اعتقاد داشت در عین اینکه سازمانها ابزارهایی برای تحقق اهداف هستند، از حیات مربوط به خود هم برخوردارند.
ساختارهای رسمی قادر نخواهند بود ابعاد غیرمنطقی رفتار سازمانی را تسخیر کنند زیرا عملکرد افراد سازمانی فقط بر اساس نقشهای رسمی نیست و علاوه بر این ساختارهای سازمانی ـ ضمن جنبه‌های رسمی ـ سیستمهای پیچیده غیررسمی را نیز که در آن روابط انسانی اعضاء شکل می‌گیرد را در بر می‌گیرند. ویژگیهای خاصی که همراه کارکنان وارد سازمان می‌شود و در قالب ساختار غیررسمی الزاماتی را بوجود می‌آورد.
اهمیت نظریه سلزنیک در تأکید او بر نهادینه سازی است. «نهادینه سازی فرآیندهایی است که سازمان با آن خصوصیت ویژه‌ای می‌یابد و به شایستگی متمایز یا شاید ناشایستگی آموخته یا درونساز دست می‌یابد» مهمترین جنبه نهادینه سازی آن است که اقدامات سازمانی با ارزشی فراتر از الزامات موجود ادغام گردد.
تعهدات نهادی زمانی ایجاد می‌شود که سازمان با مجموعه‌ای از شرایط مشخص مانند فشارهای محیط و روابط گروه های غیررسمی مواجه باشد. نهادینه شدن جریان تکاملی سازمان است و مدیریت با انتخاب مأموریتهای ارزشی و ایجاد ساختار اجتماعی در بر گیرنده ارزشها، ایفاگر نقشی حیاتی در نهادینه شدن سازمان است.اهمیت نظریه نهادی، در بقاء سازمان به حدی است که اعضای سازمان برای اینکه امنیت (شغلی) خود را افزایش دهند، هدفهایی را که مورد پذیرش محیط قرار نمی‌گیرند تعدیل می‌کنند و در واقع سازمان با هدفهای خود برای بقاء و رشد خود معامله می‌کند(اسکات، ترجمه بهرنگی، ۱۳۸۰، ص ۱۰۰- ۹۵).
۳ـ طرحواره «پارسونز»
تالکوت پارسونز الگوی سیستم اجتماعی خود را بر اساس چهار مفهوم که به اختصار «آجیل^[۶۹]» نامیده می‌شود بیان می‌دارد و معتقد است که هر سیستم اجتماعی برای دوام بقای خود ملزم به عمل به آنهاست:
سازگاری^[۷۰]: تأمین منابع ، نیل به هدف^[۷۱]: انتقال ارزشها (یا پوشش)
«پارسونز» این الگو را در سطوح بوم شناختی، ساختاری و روان شناختی سازمانها بکار می‌برد. الگوی «پارسونز» در سطح بوم شناختی اهداف سازمانها را به اهداف جامعه مادر یا سیستم بزرگتر که سازمان در آن محاط است پیوند می‌دهد.
در سطح اجتماعی، سازمانها را به مثابه زیر سیستمهای جامعه بر حسب وظایفی که بر عهده دارند دسته بندی می‌کند.در سطح تحلیل ساختاری، هر سازمان رسمی را به منزله یک سیستم اجتماعی تحلیل می‌کند. چارچوبی را که پارسونز ارائه نموده مجموعه‌ای از نیازهای وظیفه‌ای است که اعتقاد دارد همه سیستمهای اجتماعی باید برای بقاء خود آنها را تأمین کنند. چارچوب نظری پارسونز جنبه‌های رسمی و غیررسمی سازمان را متفقاً در بر می‌گیرد و به همین علت چارچوب وی در مجموع نظریات نظریه پردازان سیستم حقوقی چارچوبی کاملاً جامع است. این الگو مورد استفاده تعدادی از محققان در تحقیقات سازمانی قرار گرفته است (اسکات، ترجمه بهرنگی، ۱۳۸۰، ص ۱۰۵-۱۰۰).

 

دیدگاه

نظریه پرداز

نظریه

مفاهیم اساسی