ساختار غیررسمی ناظر بر ویژگیهای فرد و روابط کارکنان با یکدیگر در قالب گروه است. باید توجه داشت که نمی‌توان کارکنان را به منزله بازوان به استخدام در آمده تلقی کرد زیرا آنان عقاید و باورها و ارزشهای خاص خود را به همراه دارند.
دیدگاه سیستم حقیقی مشخص می‌سازد که ساختار اجتماعی سازمان مرکب از ساختار رسمی و غیررسمی است، کارکنان یک سازمان در ارتباط با یکدیگر مقررات غیررسمی و طرحهای رفتاری، شبکه‌های ارتباطات و حتی سیستمهای قدرت و مقام ایجاد می‌کنند(اسکات، ترجمه بهرنگی، ۱۳۸۰، ص ۸۳-۷۹).
در مطالعه نظریه‌های مطرح در این دیدگاه به تفاوت روابط انسانی با رفتار سازمانی هم باید توجه گردد، گرچه روابط انسانی همراه با رفتار سازمانی بطور مکمل بکار برده می‌شود اما به لحاظ معنی متفاوت هستند.
در قلمرو روابط انسانی، عواملی مورد شناسایی واقع می‌شوند که می‌توانند موجب تأثیر نامطلوب در سازمان شوند و مدیر با اتخاذ تدابیری از وقوع این تأثیرات نامطلوب پیشگیری می‌کند، اما رفتار سازمانی، رفتاری است که بروز کرده و مدیر با شناسایی عوامل و ریشه‌های رفتار بارز، سعی در رفع مشکلات و ایجاد رفتار مطلوب می‌کند و در واقع به درمان می‌پردازد(عسگریان، ۱۳۷۸، ص ۲۲-۲۱).
در دیدگاه سیستم حقیقی چهار نظریه عمده مربوط به روابط انسانی و رفتار سازمانی اجمالاً مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد:
سالها گمان می‌رفت دستمزد و شرایط فیزیکی کار، زمینه‌های اصلی انگیزش کارگران و افزایش تولید است، اما مطالعات گروه هاروارد این فرضیه‌ها را که ناشی از الگوهای حقوقی بود زیر سؤال برد زیرا کارگران به عنوان انسان اقتصادی ـ منطقی رفتار نمی‌کردند بلکه به عنوان یک انسان اجتماعی و موجودی پیچیده با انگیزه‌ها و ارزش‌های چندگانه ظاهر شده بودند و بر اساس مجموعه‌ای از حقایق، منافع و احساسات و عواطفشان عمل می‌کردند.
علیرغم تغییر شرایط فیزیکی کار و ایجاد شرایط نامطلوب برای کارگران تولید افزایش یافته بود. کارگران دلیل آن را متمایز شدن از دیگران و مورد توجه قرار گرفتن می‌دانستند، به این ترتیب ساختار غیررسمی که کشف بزرگی در مدیریت و سازمان به حساب می‌آید مورد توجه واقع شد(اسکات، ترجمه بهرنگی، ۱۳۸۰، ص ۹۰-۷۹).

بطور خلاصه نتیجه‌گیری‌های اصلی از پژوهشهای «هائورن» عبارتند از:
ـ کارکنان را باید بعنوان اعضای گروه مشاهده کرد.
ـ نیاز افراد به عضویت در گروه از پاداشهای مادی و شرایط کار اهمیت بیشتری دارد.
ـ گروه های غیررسمی تأثیر زیادی بر رفتار کارکنان دارند.
ـ مدیران باید از نیازهای گروه های غیررسمی آگاهی داشته باشند و به آنها پاسخ گویند تا همکاری آنان را در جهت اهداف سازمانی جلب نمایند(کل، ترجمه خلیلی، ۱۳۷۶، ص ۹۰).
۱ـ نظریه بارنارد
چستر بارنارد^[۶۷]، سازمانها را به مثابه سیستمهای متشکل از تشریک مساعی اعضاء می‌دانست که نوعی همکاری آگاهانه، حساب شده و هدفمند شاکله اصلی آن را می‌سازد.
او با افسانه خواندن تفویض اختیار از بالا به پائین، مفهوم تازه‌ای از اختیار را مطرح نمود که از پائین سازمان به بالا تفویض می‌شد و دلیل آن را وابسته به اعتباری دانست که از پذیرش افراد ناشی می‌شد و در پاسخ آنها نمود می‌یافت.
بارنارد، ترسیم یک هدف جمعی با ملاحظات اخلاقی را برای اعضای سازمان از مهمترین عناصر موفقیت دانست و در عین حال وجود فشارهایی که از طریق گروه های غیررسمی می‌توانست اعمال گردد را حتی مؤثرتر از اهداف ارزیابی کرده است(اسکات، ترجمه بهرنگی، ۱۳۸۰، ص ۹۵-۹۲).
بطور خلاصه وظایف اصلی مدیران از نظر بارنارد عبارتند از:
ایجاد شبکه ارتباطی ، جلب همکاری اعضاء ـ تعیین و تعریف هدف
توجه به نقش گروه های غیررسمی و تعامل آن با سازمان رسمی(علاقه‌بند، ۱۳۷۶، ص ۸۹- ۸۸).
۲ـ رویکرد نهادی سلزنیک ^[۶۸]
فیلیپ سلزنیک سازمانها را دارای حیات می‌دانست و اعتقاد داشت در عین اینکه سازمانها ابزارهایی برای تحقق اهداف هستند، از حیات مربوط به خود هم برخوردارند.
ساختارهای رسمی قادر نخواهند بود ابعاد غیرمنطقی رفتار سازمانی را تسخیر کنند زیرا عملکرد افراد سازمانی فقط بر اساس نقشهای رسمی نیست و علاوه بر این ساختارهای سازمانی ـ ضمن جنبه‌های رسمی ـ سیستمهای پیچیده غیررسمی را نیز که در آن روابط انسانی اعضاء شکل می‌گیرد را در بر می‌گیرند. ویژگیهای خاصی که همراه کارکنان وارد سازمان می‌شود و در قالب ساختار غیررسمی الزاماتی را بوجود می‌آورد.
اهمیت نظریه سلزنیک در تأکید او بر نهادینه سازی است. «نهادینه سازی فرآیندهایی است که سازمان با آن خصوصیت ویژه‌ای می‌یابد و به شایستگی متمایز یا شاید ناشایستگی آموخته یا درونساز دست می‌یابد» مهمترین جنبه نهادینه سازی آن است که اقدامات سازمانی با ارزشی فراتر از الزامات موجود ادغام گردد.
تعهدات نهادی زمانی ایجاد می‌شود که سازمان با مجموعه‌ای از شرایط مشخص مانند فشارهای محیط و روابط گروه های غیررسمی مواجه باشد. نهادینه شدن جریان تکاملی سازمان است و مدیریت با انتخاب مأموریتهای ارزشی و ایجاد ساختار اجتماعی در بر گیرنده ارزشها، ایفاگر نقشی حیاتی در نهادینه شدن سازمان است.اهمیت نظریه نهادی، در بقاء سازمان به حدی است که اعضای سازمان برای اینکه امنیت (شغلی) خود را افزایش دهند، هدفهایی را که مورد پذیرش محیط قرار نمی‌گیرند تعدیل می‌کنند و در واقع سازمان با هدفهای خود برای بقاء و رشد خود معامله می‌کند(اسکات، ترجمه بهرنگی، ۱۳۸۰، ص ۱۰۰- ۹۵).
۳ـ طرحواره «پارسونز»
تالکوت پارسونز الگوی سیستم اجتماعی خود را بر اساس چهار مفهوم که به اختصار «آجیل^[۶۹]» نامیده می‌شود بیان می‌دارد و معتقد است که هر سیستم اجتماعی برای دوام بقای خود ملزم به عمل به آنهاست:
سازگاری^[۷۰]: تأمین منابع ، نیل به هدف^[۷۱]: انتقال ارزشها (یا پوشش)
«پارسونز» این الگو را در سطوح بوم شناختی، ساختاری و روان شناختی سازمانها بکار می‌برد. الگوی «پارسونز» در سطح بوم شناختی اهداف سازمانها را به اهداف جامعه مادر یا سیستم بزرگتر که سازمان در آن محاط است پیوند می‌دهد.
در سطح اجتماعی، سازمانها را به مثابه زیر سیستمهای جامعه بر حسب وظایفی که بر عهده دارند دسته بندی می‌کند.در سطح تحلیل ساختاری، هر سازمان رسمی را به منزله یک سیستم اجتماعی تحلیل می‌کند. چارچوبی را که پارسونز ارائه نموده مجموعه‌ای از نیازهای وظیفه‌ای است که اعتقاد دارد همه سیستمهای اجتماعی باید برای بقاء خود آنها را تأمین کنند. چارچوب نظری پارسونز جنبه‌های رسمی و غیررسمی سازمان را متفقاً در بر می‌گیرد و به همین علت چارچوب وی در مجموع نظریات نظریه پردازان سیستم حقوقی چارچوبی کاملاً جامع است. این الگو مورد استفاده تعدادی از محققان در تحقیقات سازمانی قرار گرفته است (اسکات، ترجمه بهرنگی، ۱۳۸۰، ص ۱۰۵-۱۰۰).

هجویری با اشاره به این که تونگر واقعی خداوند است و او به هیچ کس و هیچ‌چیز نیاز نیست و هرچه خواهد به میل اراده خود ایجاد می‌کند، به این آیه استناد کرده است.
مکارم شیرازی در تفسیر نمونه ذیل آیه آورده است :
« هشداری است به همه مسلمانان که قدر این نعمت بزرگ و موهبت عظیم را بدانید که خداوند شما را پاسدار آئین پاکش قرار داد تا حامیان دین و یاوران پیامبر او باشید، اگر به این نعمت بزرگ ارج ننهید و اگر روی گردان شوید، این مأموریت را به گروه دیگر می‌سپارد گروهی که همانند شما نخواهد بود.» (مکارم شیرازی، ج۲۱، ۱۳۸۸: ۵۱۶)
با اندکی تدبیر در آیه فوق آن‌چه عاید انسان می‌شود این است که : تنها خداوند کریم بی‌نیاز مطلق است، و تمامی آفریده‌های او سراسر فقر و نیازمند رب خود هستند و خداوند به دلیل بخشنده بودن به آن‌ها فیض می‌بخشد و هستی این آفریده‌ها به گونه‌ای بوده که اگر فیض پروردگار لحظه‌ای به آن‌ها نرسد، به نیستی و هلاکت می‌رسند. نکته زیبای دیگر در آیه فوق این است که انسان به دلیل وابسته بودن به سبب و اسباب حتی اگر ثروتمند هم باشد باز نیازمند خداست و «یَبْخُل» در آیه فوق به این معنا است که مسلمانان بخل نورزند و بدانند هر کس بخل ورزد خود را از ثواب و پاداش الهی محروم ساخته زیرا انفاق در راه خدا موجب کمال روحی و معنوی فرد بخشنده و رسیدن به بهشت الهی است.
« وإذتَأَذّنَ رَبُّکُمْ لَئِن شَکَرْتُمْ لأزیدَ نَکُمْ و لَئِنْ کَفَرْتُمْ إنَّ عَذَابی لَشَدیدُ، و باز به خاطر آرید وقتی که خدا اعلام فرمود که شما بندگان اگر شکر نعمت به جای آرید بر نعمت شما می‌افزائیم و اگر کفران کنید به عذاب شدید گرفتار می‌کنیم.» (قرآن کریم، ابراهیم/۷)
هجویری با اشاره به این نکته که شکر و سپاس فقیران سبب زیادی نعمت آن‌ها می‌شود و آن‌ها با شکرگذاری خود غنا را به طور مضاعف مشاهده می‌کنند به این آیه استناد جسته است.
وقتی خدا نعمتی به بندگان ضعیف خود عطا می‌کند به واسطه چنین الطافی برخود واجب می‌بیند خالق آن نعمت (خداوند) را شکر و سپاس ‌گویند. البته کمال شکر و سپاسگذاری بنده زمانی به خوبی تحقق پیدا می‌کند که به اطاعت و عبادت پروردگار مشغول شوند تا عنایت و لطف خدا در حق خود را با شکر و سپاس پاسخ داده باشند. مصداق کسانیست که در مقابل داشته‌ها و نداشته‌های خود سپاسگذار خالق خویش بوده و تسلیم قضا و قدر الهی هستند..

از این رو فقرا و کسانی که تسلیم قضا و قدر الهی هستند و در مقابل داشته‌ها و نداشته‌های خود سپاسگذار خالق خویش می‌باشند. کلینی در بهشت کافی آورده است :
« امام صادق فرمود : هر که به خدا گمان نیک برد خداوند نیز با همان گمان با او رفتار کند و هر که به روزی اندک خدا خشنود باشد خدا نیز عمل اندک او را بپذیرد و هرکس به روزی حلال اندک قانع باشد هزینه او سبک است و خانواده‌اش در نعمت باشند و خدا او را به درد دنیا و درمان آن بینا سازد و او را سالم از آن برون برد و به دارالسلام رساند.» (کلینی، ۱۳۸۱: ۳۹۸-۳۹۷)
مجلسی در بحارالانوار آورده است :
« ابوحمزه ثمالی گوید : امام باقر (ع) فرموده بنده خدا بین سه چیز قرار دارد : گرفتاری، قضاء و نعمت، در هنگام گرفتاری باید صبر کند، در هنگام قضاء باید تسلیم گردد و در هنگام نعمت باید سپاسگذار باشد.» (مجلسی، ۱۳۷۸: ۱۰۶).
« یا ایها الذینَ آمنوا اْستَعینُوا بِالصَّبرِ و الصَّلَوه إنَّ الله مَعَ الصَّابرینَ. ای اهل ایمان صبر و مقاومت پیشه کنید و به ذکر خدا و نماز توسل جوئید که خدا یاور صابران است.» (قرآن کریم، البقره /۱۵۳)
هجویری این آیه را ذیل مبحث صبر بر فقر، آورده است، ضمن اشاره به این نکته که صبر بر درویشی سبب زیاد شدن قربت فرد به حق تعالی می‌شود

وقتی انسان در میان مشکلات متعدد و حوادث ناگوار محاصره می‌شود اگر به قدرت الهی متصل شده سرکوب نمی‌شود، دراین صورت خدا به یاد شماست و بهترین همراه در همه مراحل زندگی خواهد بود، خطاب به فقرای مهاجرین این گونه آمده است، که هیچ‌گاه از یاد خدا غافل نباشید، و در برابر فقر صبر پیشه کنید در این صورت به خدا نزدیک‌تر می‌شوید.
« انسان مرتبط با خدا در حوادث و سختی‌ها خود را نمی‌بازد و مشکلات در نظرش کوچک جلوه می‌کند و به دو اصل مهم اشاره می‌کند. الف) اتکای به خدا که مظهر آن نماز است و دیگر اتکای به نفس که مظهر آن صبر است.» (رضایی اصفهانی، جلد اول، ۱۳۸۹: ۳۹۴)
نکته زیبا در این آیه اشاره به صبر در برابر سختیها، اقامه نماز، و اینکه اگر کسی تمایل به همراهی، یاری، محبت خدا را داشته باشد همیشه و همه مراحل زندگی در برابر مشکلات صبور و شکیبا است، و هیچ‌گاه یاد خدا (نماز) را فراموش نمی‌کند، مع‌هذا انسانی که با خداوند ارتباط داشته باشد در هنگام گرفتاریها تحت هیچ شرایطی روحیه خود را از دست نمی‌دهد.
« و خُذْ بِیَدِکَ ضِغْثاًفَاْ ضْرِب بِهِ ولا تَحْنَثْ إنّا وَجَدْنَهُ صَابِراً نِعْمَ اَلْعَبدُ إنَّهُ أوَّابُ، و ایوب را گفتم دسته‌ای از چوبهای باریک خرما به دستگیر تا عهد و قسمت را نشکنی و ما ایوب را بنده صابری یافتیم چه نیکو بنده‌ای بود که دائم رجوع و توجهش به درگاه ما بود.» (قرآن کریم، الص/۴۴)
هجویری با اشاره به این نکته که اگر کسی نامش از حق فقیر باشد هرچه امیر باشد فقیر است ضمن اشاره به فقر سلیمان به این آیه استناد کرده است.
مکارم شیرازی در تفسیر نمونه آورده است که :
« از ماجرای حضرت ایوب به خوبی بعضی از فلسفه‌های بلاها و حوادث سخت زندگی روش می‌شود، و به آن‌ها که وجود آفات و بلاها را ماده نقضی بر ضد برهان نظم در بحث توحید می‌شمرند پاسخ می‌دهد که وجود این حوادث سخت، گاه در زندگی انسان‌ها از پیامبران بزرگ خدا گرفته تا افراد عادی، یک ضرورت است، ضرورت امتحان و آزمایش و شکوفا شدن استعدادهای نهفته و بالاخره تکامل وجود انسان.» (مکارم شیرازی، ج۱۹، ۱۳۸۷: ۳۲۱-۳۲۰)
نکته زیبا در آیه فوق به تصویر کشیدن زندگی ایوب (ع) بوده، که در همه احوال سپاسگذار خالق خویش بود و سبب شد ابلیس نسبت به ایوب حسادت کند ولی خداوند به ابلیس ثابت کرد که ایوب حتی در هنگام سختیها هم به سپاس خالق خویش مشغول می‌شود. لذا با فرود آوردن انواع مصیبتها، حوادث وحشتناک ایوب را مورد آزمایش خود قرار داد ولی ذره‌ای از ایمان ایوب کم نشد و همچنان شاکر خداوند بود. داستان زندگی ایوب درس عبرتی است برای انسان‌ها تا در همه احوال سپاسگذار خداوند باشند، و با وجود فقر و نداری هیچ‌گاه گله و شکایت به درگاه الهی نکنند و به رفأت خداوند ایمان داشته باشند.

« وَ وَهَبنا لِدَاودَ سُلیمانَ نِعْمَ اَلْعَبْدَ إنَّهُ أوابٌ، داود فرزند سلیمان را عطا کردیم او بسیار نیکوبنده‌ای بود زیرا بسیار به درگاه خدا رجوع می‌کرد.» (قرآن کریم، الص/۳۰)
هجویری ضمن اشاره به این مطلب که چون رضای خدا حاصل شود فقر سلیمان را به غنای سلیمان مبدل می‌کند به این آیه استناد جسته است.

رضایی اصفهانی در تفسیر قرآن مهرآورده است :
« در این آیه به دو ویژگی‌ سلیمان اشاره شده است ؛ یکی اینکه او بنده خوب خدا بود و کاملاً از دستورات الهی اطاعت می‌کرد. بسیار توبه کار بود و از غفلت‌ها و ترک اولی‌ها به اطاعت فرمان خدا و حق و عدالت باز می‌گشت.» (رضایی اصفهانی، ۱۳۸۹: ۱۵۳)
سلیمان بنده خوب و مخلص خداوند بود، او توبه کار و با توبه، راز و نیاز، و ذکر پروردگار به سوی او رجوع می‌کرد، خداوند به همین دلیل در قرآن صفت زیبای «نعم» را برای سلیمان به کار برده است. پیامبرانی مانند داود و سلیمان را خدایشان مقام قضاوت، داوری، و دانش داده بود داود (ع) به چنان مرتبه‌ای رسید که هنگام تسبیح پروردگار، کوهها و پرنده‌گان با او هم صدا می‌شدند و با هم به نیایش خداوند مشغول می‌شدند، پرندگان هم به دلیل داشتن صوت خوش داود هنگامی که به تلاوت قرآن مشغول بود با او همراهی می‌کردند. احادیث مورد استناد هجویری به شرح زیر می‌باشد :
رسول خدا (ص) فرموده است : « الهُمَ اَحْینی مسکیناً و أمتنی مِسکیناً و أحْشُرنی فی زمُرَهِ المَساکینَ، خدایا مرا مسکین زنده دار و مسکین بمیران و در جمع مسکینان محشور گردان، هجویری فقر اختیاری و زهد نسبت به دنیا را نوعی فقر اختیاری دانسته است.

فنل‌ها از شکسته‌شدن پروتئین‌ها و یا اسیدهای آروماتیک حاصل می‌شوند. فنل‌های موجود در اسانس‌ها دو دسته‌اند. دسته‌ای که به طور طبیعی وجود دارند ودسته دیگر به علت اثر شدید و مخرب تقطیر برروی بعضی از ترکیب‌ها موجود گیاهان حاصل می‌شود. گیاهانی مانند آویشن و میخک دارای مقادیر زیادی فنل می‌باشند. تیمول و کارواکرول از مهمترین اسانس‌های فنلی هستند (۲۱).
۲-۹-۸. اترهای فنلی
از اترهای فنلی می‌توان به میرسیتی سین و سافرول اشاره نمود که به وفور در گیاهانی نظیر انیس و رازیانه موجودند، از دیگر اترهای فنلی می‌توان به آنتول اشاره نمود (۲۱).
۲-۹-۹. اسیدها
از تجزیه پروتئین‌ها یا از اکسید‌اسیون کربوهیدراتها به‌وجود می‌آیند (۴۸). مثل ترکیب اسیدسینامیک در گیاه بالسام پرو (۱۲).
۲-۹-۱۰. اسانس‌های حاوی ترکیب‌های ازتی و گوگرد
مثل اسیدهیدروسیانیک، اندول،بنزیل سیانید و هیدروژن سولفاید نیز وجود دارد (۲).

۲-۱۰. راه های مختلف مصرف اسانس ها

۱-راه خوراکی: این راه آسانترین راه مصرف اسانس می باشد. ۲تا ۳ قطره از اسانس را بر روی قند، عسل یا روی نان قرار می دهند و آن را قبل از غذا مصرف می کنند. می توان اسانس را به کمک الکل رقیق کرد به طوری که حاوی ۱۰% اسانس شود و این باعث کاهش طعم گس اسانس می شود (۴۲).
۲-بخور: استنشاق بخارات اسانس در ناراحتی های تنفسی و نیز برای شادابی پوست مفید است و به دو صورت انجام می شود:

الف: روش Diffussion: افشانه ها، اسانس های روغنی را به دو صورت ذرات بسیار ریز پراکنده می کنند. این ذرات معمولا چند ساعتی در فضا معلق مانده و باعث کاهش تعداد باکتری ها، قارچ ها، کپک ها و ویروس ها می شود.
ب: روشی ساده و سریع است که چند قطره اسانس را بر روی کف دست ریخته و نزدیک دهان و بینی برده و استنشاق می شود. چون ریه ها، سطح تماس بالایی دارند، اسانس به آسانی وارد جریان خون می گردد.
۳-راه مقعدی: می توان شستشوهایی به کمک اسانس خیلی رقیق تجویز کرد.جذب فرم شیاف دارو در ناحیه سیاهرگ های فوقانی هموروئیدی صورت می گیرد.
۴-راه واژینال: الف:تحت فرم : ovule راهی مناسب برای درمان عفونتهای مکرر نظیر سیستیت است.
ب: از طریق تزریق داخل واژن: در این روش کمپلکسی از اسانس را با حداکثر غلظت ۱۵% که داخل روغن گیاهی رقیق شده است مصرف می کنند (۴۲).
۵-مصرف از طریق خارجی
روش اصلی مصرف از طریق خارجی اسانس ها به شرح زیر است:
۱-کمپرس کردن: برای برطرف کردن سردرد، احتقان ریه ها، دردهای شکمی،دردهای پشت و کمر و نیز درد های مفصلی بسیار مفید است.
۲-حمام ها آروماتیک: روشی برای تسکین ذهن، جسم و روح است و نیز در بهبود اختلالات پوستی بسیار مفید است.
۳-از راه گوش: در درمان گوش درد می توان یک قطره اسانس را روی حوله پنبه ای قرار داد. اما هرگز قطرات اسانس را نباید مستقیما در مجرای گوش ریخت.
۴-اسپری کردن:۱۰ تا ۲۰ قطره اسانس را با آب مقطر رقیق کرده و در نواحی مورد نظر اسپری می شود.. مصرف اسانس های خانواده سیتروس به علت اثر تحریکی بر روی پوست به روش اسپری کردن توصیه نمی شود.
۵-روش ماساژ
۶-موضعی: از آنجایی که اسانس ها به راحتی در چربی پوست قابل حل هستند، بنابراین درمان موضعی اسانس ها به مراتب از مصرف داخلی آنها ﻣﺆثرتر است. اسانس از راه موضعی سریعا به پوست نفوذ کرده و وارد جریان خون می شود (۴۲).
۲-۱۱. عوارض جانبی ناشی از مصرف اسانس ها
۱-اثرات آلرژیک: معمولا اسانس های روغنی از ترپن های هیدروکربنی در اثر تماس موضعی، بیشتر تولید آلرژی می کنند. گرچه Hausen(دانشمند آلمانی) معتقد است که ترپن های هیدروکربنی سبب آلرژی نیستند، بلکه هیدرو پراکسیدهایی که به مرور زمان در اثر ذخیره سازی تولید می شوند، عامل آلرژی می باشند.
۲-تحریک دستگاه گوارش: مصرف بیش از حد اسانس ها باعث تحریک دستگاه گوارش شده و ممکن است سبب تهوع، اهال و استفراغ گردد.
۳-اثر فتوتوکسیک و حساسیت به نور: برخی از اسانس های حاوی فورانوکومارین ها پس از یک واکنش اولیه، ایجاد حساسیت به نور می نمایند که به صورت التهاب پوست و تشکیل تاول مشاهده می شود.
۴-اثرات نکروز دهندگی یا نکروتیک: مصرف طولانی مدت و یا بیش از حد اسانس Juniperus sabina می تواند باعث قانقاریای استخوان شود.
۵-اثرات بی حس کنندگی و بیهوش کنندگی: تعداد کمی از اسانس ها، در دزهای بالای خود سبب بیهوشی و فلج و سکته ناقص شده اند که این واکنش ها برگشت ناپذیر بوده و ضایعات عمده ای در بافت باقی می گذارند.
۶-اثرات منجر به سقط جنین: برخی از اسانس ا به دلیل تحریکات رحم جهت سقط جنین مورد سوء استفاده قرار می گیرند.
۷-اثرات سمی بر روی کلیه ها: اسانس های حاوی درصد بالایی از مونوترپن های هیدروکربنی سبب تحریک کلیه ها و صدمه به آن می شوند.ترپن های الکلی هیچ اثر تحریکی بر روی کلیه ها ندارند.
۸-اثرات سمی بر روی کبد: مصرف بیش از حد اسانس ها به صورت خوراکی، سبب تحریک کبد شده و باعث صدمه به آن می شوند.
۹-اثرات سرطان زایی: مصرف بی رویه تعداد محدودی از اسانس ها از جمله زعفران ، باعث ایجاد سرطان کبد می شود. به همین علت بعضی کشور ها مصرف زعفران در غذا را غیر مجاز دانسته اند. همچنین اسانس Calmus سبب تولید تومورهایی در ناحیه زخم های دئودنال در موش می شود که این اثر بعد از ۶۰هفته قابل رﺅیت است. این اسانس حاوی بتا-آزادون است (۴).
۲-۱۲. نگهداری اسانس ها
معمولا واکنش های شیمیایی که بعد از استخراج اسانس در آن به وقوع می پیوندد سبب کاهشش کیفیت و یا فاسد شدن اسانس می گردد. ترکیبات شیمیایی اجزاء تشکیل دهنده اسانس متفاوت است و در اثر عوامل مختلفی تجزیه می گردد. مثلا هیدروکربن های ترپن دار تحت ﺗﺄثیر هوا به سرعت اکسیده و پلیمریزه می شوند. یون فلزات سنگین مخصوصا مس در درجه حرارت بالا حتی در مقادیر بسیار کم به سرعت سبب تجزیه شدن اسانس می شود. وجود مقادیر بسیار کم آب در اسانس سبب تجزیه استرهای موجود در اسانس ها به میزان ده برابر مقدار آب موجود در آن می شود و در این حال مقدار اسیدهای چرب به نحو چشم گیری افزایش می یابد و همین امر خود سبب واکنش های نامطلوب دیگری در اسانس می گردد. برخی اسانس ها در اثر نور تجزیه می شوند لذا برای نگهداری این گونه مواد باید از ظروف شیشه ای رنگی استفاده کرد (۸).
۲-۱۳. روش های تهیه و استخراج اسانس ها
انتخاب روش استخراج با توجه به نوع و حالت گیاه ، مواد موثره و سرانجام درجه خلوص محصول نهایی در نظر گرفته می شود. روش های زیر جهت تهیه و استخراج اسانسها به کار می روند.
۲-۱۳-۱. روش تقطیر با آب (Hydro Distillation )
این روش در مورد گیاهانی به کار برده می شود که خشک باشند و در اثر جوشاندن با آب مواد موجود در اسانس آن ها خراب نشوند. در این روش گیاه به طور مستقیم در داخل آب حرارت داده می شود. بخارهای حاصل پس از عبور از لوله های سرد کننده و در ظرف گیرنده جمع آوری می شوند. دستگاه Clevenger برای این روش استفاده می شود (۹۷).
۲-۱۳-۲. روش تقطیر با آب و بخارآب (Water & Steam Distillation )
تقطیر با آب و بخار آب در مورد گیاهانی به کار می رود (خشک یا تازه) که ممکن است در اثر مجاورت با آب جوش برخی ترکیبات مفید آنها تجزیه و یا هیدرولیز شوند. در این روش از محفظه جداگانه ای برای نگه داشتن گیاه استفاده می شود که در بالای ظرف محتوی آب قرار می گیرد. به طوری که آب با گیاه در تماس نیست. بلکه در مجاورت بخار آب اشباع شده قرار می گیرد. در این روش برگشت قطرات آب مشاهده می شود. دستگاه شیشه ای Kaiser & lang بر همین اساس طراحی شده است (۹۷).
۲-۱۳-۳. روش تقطیر با بخارآب مستقیم ( Direct Steam Distillation )
این روش در مورد گیاهان تازه به کار می رود. در این روش محفظه جداگانه ای برای گیاهان استفاده می شود. بخار در ظرف دیگری تولید و به صورت داغ از میان گیاه عبور می کند. طی تقطیر با بخار آب بعضی از ترکیبات اسانس ها هیدرولیز می شوند و برخی دیگر در اثر حرارت بالا تجزیه می گردند. بنابراین تقطیر مطلوب برای جمع آوری اسانس ها باید طوری باشد که با شدت زیاد به داخل بافت ها و سلول های گیاهی نفوذ کند، تا تجزیه مواد اسانس به حداقل ممکن برسد (۹۷).
۲-۱۳-۴. استخراج به وسیله آنزیم ها
اسانس های گلیکوزیدی مانند اسانس بادام تلخ و اسانس خردل را به وسیله هیدرولیز آنزیمی گلیکوزید های مربوطه به دست می آورند. در مغز بادام تلخ در اثر آنزیم امولسین بر روی آمیگدالین اجسام مختلفی حاصل می گردند که از بین آنها می توان اسانس را به روش تقطیر مجزا نمود. در دانه های خردل سیاه گلیکوزید سینگرین به وسیلع آنزیم میروزین هیرولیز می شود و اسانس فرار خردل را تولید می کند (۳۲).
۲-۱۳-۵. روش فشردن در حرارت معمولی (Exprssion)
در این روش بخشی از گیاه که مورد نظر می باشد را به قطعات کوچک تقسیم می کنند، سپس این قطعات را تحت فشار قرار داده و له میکنند. عصاره یا شیرابه ای حاصل می شود که آن را به ظروفی هدایت می کنند که این شیرابه را در دستگاه سانتریفوژ قرار داده و اسانس و عصاره را از هم جدا میکنند (۳۱).
۲-۱۳-۶. روش اکوله (Ecuelle)
در این روش میوه را در صفحات دارای تیغه های تیز مالش می دهند (اسانس مرکبات) تیغه به اندازه ای است که فقط به داخل لایه اپیدرم نفوذ می کند. با این ترتیب غده های حاوی اسانس متلاشی شده و قطرات اسانس به داخل ظرف می ریزند و بعد آن را جمع آوری می کنند (۳۲).
۲-۱۳-۷. استخراج بوسیله حلال های آلی فرار
در صنایع عطرسازی قسمت اعظم اسانس ها را به روش استخراج و با بهره گرفتن از حلال های آلی فرار مانند اتردوپترول یا بنزن بدست می آورند (۴۴).
۲-۱۳-۸. استخراج بوسیله حلال های غیر فرار:
استخراج بوسیله حلال های غیر فرار به دو روش زیر انجام می گیرد:
۲-۱۳-۸-۱. استخراج با چربی سرد (Enfleurange)
این روش برای تهیه اسانس از مواد گیاهی تازه ای که مقدار اسانس در آن ها خیلی کم است (مانند گلبرگ ها) استفاده می شود؛ زیرا در این مورد استخراج اسانس با سایر روش های دیگر مقرون به صرفه نیست.در این روش چربی با روغن بی بو را در بشقاب شیشه ای، به ضخامت کم قرار می دهند و گلبرگ ها را در داخل بشقاب می گذارند. بعد از چند ساعت گیاه قبلی را برداشته و گیاه تازه اضافه می کنند. با این کار اسانس گیاه در چربی حل می شود. بعد از چند بار تکرار چربی از اسانس اشباع می شود. ( در این حالت این چربی را پماد ointent می نامند.
پس از اشباع چربی از مواد اسانسی می توان اسانس را از چربی به کمک الکل استخراج نمود. این عمل استخراج را در سه نوبت با الکل انجام می دهند. برای بدست آوردن اسانس خالص، الکل را در حرارت صفر درجه در خلاء تقطیر می کنند و یا عصاره الکلی را با آب رقیق کرده و مقداری کلرور سدیم در حد اشباع به آن اضافه کرده و اسانس را با دکانتور از آب و الکل جدا می کنند (۳۲).
۲-۱۳-۸-۲. استخراج با چربی داغ (Maceration)
برای این کار گیاه را در چربی ذوب شده ای دم می کنند و سپس آن را صاف می کنند . روغنی را که بدین ترتیب حاصل می شود در الکل می ریزند، اسانس در آن حل می گردد. این روش برای گیاهانی که ذخیره های آنها در یاخته های ویژه ای قرار دارد مانند: گل محمدی و بهارنارنج به کار برده می شود (۳۲).

و  (سرعت محوری) را به یک تابع تشابهی تبدیل کرده و معادلات دیفرانسیل جزئی ناویراستوکس را به یک معادله دیفرانسیل دقیق تبدیل می کند و با حل عددی این معادله، تابع تشابهی فوق را بدست آورده و بر اساس آن میدانهای سرعت  و  را بدست می‌آورد و نتایج را برای اعداد رینولدز مختلف در جدولی ارائه می کند. وانگ در تحقیقات خود معادلات ناویر‌استوکس غیر قابل تراکم را در شرایط آرام مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.

گورلا^[۱۸] ]۸[ در سال ۱۹۷۶حل دقیقی از معادله انرژی برای جریان سکون متقارن محوری بر روی استوانه نامحدود در شرایط پایا ارائه داد. حل‌های فوق برای شرایط مرزی دمای دیواره ثابت و شار حرارتی دیواره ثابت می‌باشند. گورلا نیز فرض کرده است که جریان آرام و غیر قابل تراکم بوده و با اختیار کردن یک متغیر مناسب برای معادله انرژی نوشته شده در مختصات استوانه‌ای و با بهره گرفتن از همان تغییر متغیرهای وانگ برای معادله مومنتوم، معادله انرژی را به یک معادله دیفرانسیل دقیق تبدیل نموده و با حل عددی آن، تابع تشابهی دمای بدون بعد را بدست می‌آورد. نهایتاً نتایج را برای اعداد رینولدز و اعداد پرانتل در جداولی ارائه داده است. گورلا برای حل عددی معادلات تشابهی بدست آمده، از روش رانگ‌‍‌کوتای مرتبه۴ استفاده کرده است.
گورلا تحقیقات خود را در رابطه با جریان سکون بر روی استوانه نامحدود ادامه داده و در موضوعات متفاوتی به چاپ مقاله‌ می‌پردازد. در ادامه ضمن اشاره به عنوان مقاله بعدی گورلا، در مورد هر یک از این مقالات و موضوعات جدیدی که در هر کدام از آنها بررسی و تحقیق شده است صحبت می‌کنیم.
ابتدا، گورلا]۹[ جریان سکون متقارن محوری اطراف استوانه را مورد بررسی قرار داد، که جریان به صورت آرام و غیر دائم در نظر گرفته شده بود.
سپس، گورلا]۱۰[ در سال ۱۹۷۷، مقاله‌ای تحت عنوان جریان سکون متقارن محوری غیرتشابهی بر روی استوانه متحرک چاپ نمود. در این مقاله اثر حرکت محوری با سرعت ثابت استوانه را، بر روی میدان سرعت بررسی کرده و حل دقیق سرعت محوری جریان(در راستای محور استوانه) را بدست آورد. جریان همچنان دائمی، آرام و غیر قابل تراکم در نظر گرفته شده است. مسأله جریان سکون دو بعدی در مقابل یک صفحه تخت متحرک قبلاً توسط گلانرت^[۱۹] ]۱۱[ و روت^[۲۰] ]۱۲[ حل شده است. گورلا تأثیر سرعت ثابت محوری استوانه را با اضافه نمودن جمله دومی به سرعت محوری قبلی استوانه(همان حل وانگ) در نظر می‌گیرد و به همین علت، حل تشابهی برای سرعت محوری از بین می‌رود، چرا که سرعت محوری شامل دو تابع می‌باشد که یکی از آنها همان تابع تشابهی وانگ و دیگری تابع جدیدی می‌باشد که خود گورلا آن را ابداع کرده است. و این تابع جدید، اثر سرعت ثابت محوری استوانه را روی میدان سرعت نشان می‌دهد. پس از جایگذاری متغیرهای جدید در معادلات ناویر‌استوکس، دو معادله دیفرانسیل دقیق یکی برای تابع تشابهی وانگ و دیگری برای تابع جدید گورلا بدست می‌آ‌ید که هر دوی این معادلات به روش رانگ‌‌کوتای مرتبه۴ حل شده‌اند. در انتهای مقاله نیز پروفیل سرعت محوری سیال، به ازاء سرعت های ثابت محوری مختلف رسم شده است.
گورلا]۱۳[ مقاله دیگری تحت عنوان «رفتارگذاری جریان سکون متقارن محوری بر روی استوانه دوار همراه با سرعت جریان آزاد تابع زمان» ارائه داد. گورلا در این مقاله جریان آزاد را تابع زمان فرض کرده است و برای حل معادلات غیردائم ناویراستوکس، تغییر متغیرهای جدیدی را بکار می‌برد که همگی تابع زمان هستند. پس از جایگذاری این متغیرهای جدید در معادلات ناویراستوکس، معادله دیفرانسیل جزئی بدست می‌آید که در آن، هم مشتق نسبت به مکان و هم مشتق نسبت به زمان وجود دارد. گورلا این معادله دیفرانسیل را به روش تندترین کاهشها^[۲۱] ]۱۴[ انتگرالگیری می کند. با اعمال این روش، سریهای متعددی ایجاد می‌شود که مقدار تنش برشی دیواره استوانه فقط تابع یکی از ضرایب این سریها می‌باشد. پس از اطمینان از صحت روش بکار رفته (به دلیل همخوانی جوابها با حل وانگ) یک بار دیگر گورلا تنش برشی دیواره استوانه را برای توابع زمانی مختلف سرعت جریان آزاد، بدست آورده و به صورت منحنی‌هایی ارائه کرده است.
گورلا، درسال ۱۹۷۸]۱۵[ مقاله دیگری تحت عنوان «جریان لزج غیر دائم در نزدیکی نقطه سکون متقارن محوری استوانه دوار» به چاپ رساند. در این مقاله اثر حرکات نوسانی هارمونیک استوانه در جهت محور آن مورد تحقیق قرار گرفت که در واقع جریان سیال لزج در نزدیکی نقطه سکون، گذرا در نظر گرفته شده و فرض شده است که جریان آزاد که از دور دست به سمت استوانه می‌آید و با آن برخورد می‌کند همچنان دائمی باشد (جریان فقط در نزدیکی دیواره استوانه غیر دائمی است)‌ جوابها نیز فقط برای دو حالت حدی فرکانس نوسان کم و فرکانس نوسان زیاد بدست آمده‌اند. جریان همچنان آرام و غیر قابل تراکم فرض شده است. گورلا این بار برای در نظر گرفتن حرکت نوسانی استوانه در جهت محور آن، جمله نوسانی دومی به جمله قبلی(همان حل وانگ) مربوط به سرعت در جهت محور استوانه اضافه می کند و با در نظر گرفتن سایر متغیرهای وانگ و جایگذاری این متغیرها در معادلات ناویراستوکس، دو معادله دیفرانسیل دقیق یکی برای تابع تشابهی وانگ و دیگری برای تابع نوسانی خودش بدست می‌آورد. معادله دیفرانسیل اولی همان حل وانگ بوده و حل آن موجود است. معادله دیفرانسیل دوم که مربوط به تابع نوسانی خودش می‌باشد، در دو حالت حدی فرکانس نوسان خیلی پایین و فرکانس نوسان خیلی بالا توسط گورلا حل می‌شود. گورلا در این حالتهای حدی از روش اختلالات جزئی^[۲۲] استفاده می کند. بدین شکل که در حالت حدی فرکانس نوسان پایین، وی فرض کرد که تابع  (همان تابع نوسانی گورلا) به صورت زیر باشد:

که در آن  همان فرکانس نوسان می‌باشد. با در نظر گرفتن پنج جمله اول این سری، پنج معادله دیفرانسیل دقیق برای  و  بدست می‌آید که با حل تک تک آنها و جایگذاریشان در سری فوق، تابع  بدست خواهد آمد. در حالت حدی فرکانس نوسان بالا نیز از روش اختلالات جزئی استفاده می‌شود با این تفاوت که در سری نوشته شده از توانهای منفی  استفاده شده است. سپس گورلا با رسم حالتهای حدی فرکانس نوسان پایین و فرکانس نوسان بالا، یک منحنی از بین این دو حالت عبور می‌دهد و پیشنهاد می‌کند که برای فرکانسهای متوسط از این منحنی استفاده شود. در نهایت گورلا در این مقاله، منحنی تغییرات تنش برشی دیواره استوانه را بر اساس فرکانس  رسم می کند.
گورلا و همکارانش]به نقل از مرجع شماره ۱[، مسأله را برای حالتی که در آن جریان خارجی نسبت به استوانه نوسان می‌کند بررسی کردند. مساله برای مقادیر کوچک و بزرگ نوسان حل شده است. گورلا و همکارانش]به نقل مرجع شماره ۱[، انتقال حرارت در جریان سکون متقارن محوری را وقتی که جریان خارجی نسبت به استوانه نوسان می‌کند مورد مطالعه قرار دادند و نتایج را برای فرکانس کوچک و فرکانس بزرگ ارائه دادند. گورلا]به نقل از مرجع شماره۱[، جریان متقارن محوری یک سیال ریز قطبی^[۲۳] روی یک استوانه ساکن به طول بی‌نهایت را بررسی کرد. سیال ریز قطبی یکی از سیالات غیر نیوتنی است و تئوری حرکت آن نخستین بار در دهه ۶۰ بیان شده است. گورلا حل دقیقی برای این مسأله ارائه داد.
گورلا و همکارانش]به نقل از مرجع شماره ۱[، اثر حرکت محوری استوانه را نیز روی میدان جریان یک سیال ریز قطبی بررسی کردند.
حسانین^[۲۴] و همکارانش]۱۶[ جریان متقارن محوری یک سیال ریز قطبی روی یک استوانه به طول بی‌نهایت را بررسی کردند. ایشان روش عددی را بر پایه چند جمله‌ای چبی‌شف^[۲۵] برای حل معادلات بدست آمده بکار بردند. همچنین حل دقیقی برای مسأله انتقال حرارت در جریان متقارن محوری یک سیال ریز قطبی روی یک استوانه برای حالت دما ثابت ارائه دادند. آنها از روشی همانند قبل استفاده کرده و معادلات بدست آمده را حل کردند. نهایتاً حل خود را برای سیال نیوتنی با مراجع]۷[ و ]۸[ مقایسه کردند که کاملاً قابل قبول بود.
کانینگ^[۲۶] و همکاران]۱۷[ در سال ۱۹۹۸ ،اثر چرخش استوانه با سرعت دورانی ثابت را برای جریان سکون بر روی استوانه مورد مطالعه قرار دادند. در این تحقیق همچنین اثر مکش و دمش یکنواخت جریان، روی سطح استوانه در نظر گرفته شده است. به دلیل چرخش استوانه، جریان کاملاً سه بعدی است و سرعت در جهت  نیز وجود دارد. سه نکته قابل تأمل در این مقاله وجود دارد. اول این که به دلیل دوران استوانه جریان سه بعدی بوده و تابع تشابهی جدیدی برای سرعت در جهت  اختیار شده و حل گردیده است. دوم این که استوانه می‌تواند دارای مکش یا دمش سطحی جریان باشد که این مورد در هیچ یک از کارهای قبلی در نظر گرفته نشده بود. سوم این که در حالتهای حدی، وقتی مکش یا دمش سطحی جریان از سطح استوانه بسیار بزرگتر از جریان سکون شعاعی باشد، (به عنوان مثال حالتی که جریان سکون شعاعی وجود ندارد.) نیز مسأله به روش آنالیز مجانبی حل گردیده و این حل با حل عددی مقایسه شده است. در این حالت  که بیانگر مکش بدون بعد می‌باشد به سمت بی‌نهایت میل می‌کند.
البته لازم به ذکر است که حرکتی که بواسطه دوران استوانه در یک سیال لزج همراه با مکش و یا دمش یکنواخت از سطح استوانه بوجود می‌آید، قبلاً توسط شرمان^[۲۷]] ۱۸[ حل گردیده است. تفاوت مقاله کانینگ و همکارانش با کار شرمان در این است که علاوه بر دوران استوانه و مکش و دمش سطحی سیال از سطح استوانه، جریان سکون شعاعی به سمت استوانه نیز در نظر گرفته شده است. معادلات دیفرانسیل بدست آمده به روش پرتابی غیر خطی بهبود یافته^[۲۸] حل گردیده است. در این روش، معادله در قسمتهایی که دارای تغییرات شدیدی نمی‌باشد توسط روش بولیرسچ-استور^[۲۹] حل شده و مقادیر مرزی به روش تکراری سکانت^[۳۰] بدست آمده‌اند. الگوریتم حل معادله دیفرانسیل مطابق روش فوق، توسط پرس^[۳۱] و همکاران]۱۹[ ارائه شده است. در این مقاله نتایج مربوط به منحنی‌های تنش برشی و پروفیل‌های سرعت به ازای سرعتهای مختلف جریان آزاد و مکش یا دمش سطحی مختلف و همچنین خطوط جریان برای حالتهای مختلف ارائه شده است.
تاخار^[۳۲] و همکاران]۲۰[، اثر غیر دائمی بودن جریان سکون شعاعی متقارن محوری بر روی استوانه را همراه با اثر حرکت محوری استوانه با سرعت متغیر مورد مطالعه قرار داده‌اند. در این مقاله، تابع تغییرات زمانی جریان سکون آزاد و همچنین تابع تغییرات زمانی سرعت محوری استوانه برای بدست آوردن حل کاملاً تشابهی، یکسان و به صورت عکس تابع خطی نسبت به زمان در نظر گرفته شده است.
برادران رحیمی]۲۱[ در سال ۱۹۹۹، مقاله‌ای با عنوان «انتقال حرارت در جریان سکون محوری بر روی استوانه در اعداد پرانتل بزرگ با بهره گرفتن از روش اختلالات جزئی» منتشر نمود. در این مقاله معادله مومنتوم و انرژی، پس از اعمال تغییر متغیرهای وانگ در اعداد پرانتل بزرگ حل شده‌اند و برای این کار از روش اختلالات جزئی استفاده گردیده است. فاکتور اختلالات جزئی عکس عدد پرانتل در نظر گرفته شده است و معادله مومنتوم و انرژی در دو ناحیه داخلی (نزدیک و دیواره استوانه) و خارجی (دور از دیواره استوانه) حل گردیده‌اند و سپس طبق روش انطباق مجانبی^[۳۳] این دو حل با یکدیگر ترکیب شده و حل کاملی را فراهم آورده‌اند. برای حل معادلات دیفرانسیل بدست آمده از روش پرتابی استفاده شده است. نتایج ارائه شده در این مقاله عبارتند از پروفیل دما و گردایان دما نسبت به فاصله شعاعی از دیواره استوانه در اعداد پرانتل بین ۷/۰ تا ۱۰۰۰۰ در هر دو حالت دما و شار حرارتی ثابت دیواره استوانه.
ویدمان^[۳۴] و همکارانش]۲۲[ حل جریان ایستا را که به صورت مایل به استوانه برخورد می‌کند با بهره گرفتن از روش های عددی و روش اختلالات جزئی محاسبه نمودند. در واقع، این برای اولین بار بود که جریان مایل سکون روی استوانه قرار گرفت. استوانه کاملاً ساکن و بدون هیچگونه دمش یا مکش سطحی در نظر گرفته شد. آنها موقعیت جدید نقطه سکون را نسبت به مبدأ مختصات محاسبه نمودند. روش تقریبی برای اعداد رینولدز بالاتر از ۳۰ بسیار دقیق عمل می‌کرد.
میثم عسگری]۲۳[ جریان سکون متقارن محوری ناپایدار روی استوانه دوّار را در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود بررسی کرد. در این کار جریان برخورد کننده به استوانه تابع زمان بود. وی به حل مجانبی مسأله، با بهره گرفتن از روش شدیدترین کاهشها پرداخت.
سهیل فرشچیان]۲۴[ جریان سکون مایل روی استوانه دوار همراه با مکش و دمش یکنواخت سطحی را در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود بررسی کرد. در این کار حل دقیق مساله با بهره گرفتن از تغییر متغیرهای تشابهی و همچنین حل به روش اختلالات جزئی ارائه شده است. سپس وحید موسوی ‌نیک]۲۵[ مسأله مذکور را برای حرکت چرخشی تابع زمان همراه با انتقال حرارت در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود بررسی کرد.
صالح و رحیمی]۲۶[ در سال ۲۰۰۴، جریان لزج سکون متقارن را در حالت تراکم ناپذیر بر روی یک استوانه با سرعت محوری وابسته به زمان مورد بررسی قرار دادند. در این تحقیق حل دقیق معادلات ناویر-استوکس بدست آمده است به علاوه نمونه ای از حل نیمه تشابهی معادلات ناویر استوکس با بهره گرفتن از روش های تفاضلی ارائه شده است. همچنین آنها در این سال، جریان سکون متقارن را بر روی یک استوانه نامحدود با سرعت محوری وابسته به زمان و نفوذ سطحی یکنواخت در محدوده اعداد رینولدز بالا مورد بررسی قرار دادند.]۲۷[
رحیمی و صالح]۲۸[ در سال ۲۰۰۷، جریان سکون متقارن را بر روی یک استوانه نامحدود چرخان با نفوذ سطحی یکنواخت در شرایطی که سرعت زاویه ای چرخش استوانه ودمای دیواره یا شار حرارتی در دیواره، تابع دلخواهی از زمان باشند مورد بررسی قراردادند.
سر انجام، جریان سکون متقارن محوری اطراف استوانه و انتقال حرارت از آن همراه با مکش و دمش سطحی متغیر با زمان سیال از دیواره استوانه، برای حالتی که استوانه فقط دارای حرکت محوری باشد توسط بهرنگ محمدی خلخالیان]۲۹[ در پایان‌نامه کارشناسی ارشد وی و برای حالتی که استوانه دارای حرکت توام محوری و دورانی باشد، توسط بهراد حقیقی]۳۰[ مورد بررسی واقع شد. نتایج حاصل از این تحقیق به صورت مقالات متنوعی در کنفرانسهای مختلف ارائه گردید ]۳۱ [تا ]۳۳[.
شکرگزار و رحیمی ]۳۴[، در سال ۲۰۰۹، جریان سکون سه بعدی و انتقال حرارت سیال لزج تراکم ناپذیر را در حالت نامتقارن بررسی نمودند. در این تحلیل جهت بررسی شدت عدم تقارن جریان، از نسبت سرعت‌های جریان آزاد در دو جهت عمود بر هم روی صفحه تخت استفاده شد. معادلات حاکم بر جریان سیال توسط متغیر تشابهی مناسبی به دو معادله دیفرانسیل معمولی غیر خطی که با یکدیگر کوپل هستند کاهش یافته و مومنتوم در جهت  نیز معادله توزیع فشار در امتداد لایه لزج را بیان می کند.
روش حل نوعی ابتکار بود که در آن نیمرخ‌های سرعت و دما برای حالت متقارن از یک معادله و برای حالت نامتقارن از معادله دیگر در جهت عمود بر آن با یکدیگر ادغام شده و حاصل حل دقیق مسئله در حالت نامتقارن بود.
همچنین شکرگزار، رحیمی و نیازمند، در سال۲۰۱۱ ]۳۵[، جریان و انتقال حرارت سه بعدی سکون سیال لزج تراکم ناپذیررا در حالت گذار، در برخورد با صفحه تخت بررسی کردند. در این تحقیق مساله در دستگاه مختصات دکارتی، در شرایطی بررسی شد که صفحه با سرعتی متغیر نسبت به زمان (به صورت شتابدار) به چشمه جریان نزدیک یا از آن دور شود. در این تحقیق حل دقیقی برای مساله در حالت متقارن محوری ارائه شده است. لازم به ذکر است در تمام موارد فوق، سیال تراکم ناپذیر فرض شده است. در ادامه تحقیقات انجام شده در زمینه سیال تراکم پذیر ارائه شده است:
لیبی^[۳۵] ]۳۷ [در سال ۱۹۶۷ به بررسی مشخصات لایه مرزی جریان آرام تراکم پذیر در ناحیه سکون، با گرادیان های سرعت دلخواه در دو جهت عمود بر هم پرداخت. در این تحقیق پارامترهای اصلی نسبت گرادیان های سرعت درناحیه سکون، نسبت دماهای سکون و نرخ انتقال جرم در نظر گرفته شده است. همچنین لیبی ]۳۸[، در سال ۱۹۶۸ روش جدیدی را برای حل معادلات لایه مرزی جریان تراکم پذیر ارائه داد. در این روش از تکنیک شبه خطی^[۳۶] برای حل معادلات استفاده شده است.
ماروین^[۳۷] ]۳۹[، در سال ۱۹۶۹ روشی برای حل معادلات غیر تشابهی در لایه مرزی جریان سکون تراکم پذیری که تحت تاثیر تزریق گاز قرار گرفته است، ارائه داد. در این تحقیق یک روش عددی برای حل معادلات لایه مرزی که تحت تاثیر تزریق دو گونه گاز خنثی هستند ارائه شده است. معادلات مورد بررسی، معادلات بقای جرم، بقای اندازه حرکت، بقای انرژی و معادله غلظت گونه ها می باشد. در روش ارائه شده، ابتدا با بهره گرفتن از تقریب تفاضل محدود، معادلات حاکم به دستگاه معادلات جبری خطی تبدیل شده، سپس این دستگاه معادلات با بهره گرفتن از الگوریتم توماس حل شده است.
ویمالا و نات^[۳۸] ]۴۰[، در سال ۱۹۷۵ به بررسی جریان سکون تراکم پذیر گذرا در لایه مرزی پرداختند.
در این تحقیق جریان تراکم پذیر دوبعدی ، در ناحیه ای نزدیک به نقطه سکون جریان، با اعمال تقریب های لایه مرزی، مورد بررسی قرار گرفته است. و سرعت جریانی که به سطح برخورد می کند تابع دلخواهی از زمان فرض شده است. کوماری^[۳۹] ونات ]۴۱[، در سال ۱۹۸۱ حل تشابهی جریان تراکم پذیر، در لایه مرزی نقطه سکون سه بعدی را مورد بررسی قرار دادند. در این تحقیق جریان آرام و گذرا در نظر گرفته شده است وخواص در عرض لایه مرزی نسبت به دما متغیر فرض شده اند. همچنین نات و کریشناس^[۴۰] ]۴۲[، در سال ۱۹۸۱ روش عددی مناسبی را برای حل مسائل جریان آرام تراکم پذیر با نرخ دمش شدید در لایه مرزی، ارائه دادندکه این روش بر پایه مشتق گیری پارامتری و تقریب تفاضل محدود استوار بود. همچنین آنهادر سال ۱۹۸۲ به بررسی اثرات نرخ دمش شدید در لایه مرزی جریان تراکم پذیر پایا پرداختند]۴۳[، در این تحقیق خواص گاز در نقطه سکون سه بعدی جریان، متغیر در نظر گرفته شده است و برای حل معادلات حاکم ازتکنیک شبه خطی توام با تقریب تفاضل محدود استفاده شده است.
کوماری ونات]۴۴[، در سال ۱۹۸۲ به بررسی انتقال حرارت وانتقال جرم درلایه مرزی نقطه سکون جریان تراکم پذیر آرام گذرا در حالت متقارن محوری پرداختند، در این تحقیق خواص در عرض لایه مرزی متغیر در نظر گرفته شده است و فرض شده جسم با سرعت زاویه ای متغیر با زمان در حال چرخش حول محور تقارن خود می باشد.
وسانتا^[۴۱] و نات]۴۵[، در سال ۱۹۸۶ اثرات لایه مرزی ضخیم ^[۴۲](در شرایطی که ضخامت لایه مرزی قابل مقایسه با مشخصه طولی جسم می باشد)را بر جریان تراکم پذیر گذرا، در نقطه سکون اجسام دو بعدی و متقارن محوری مورد بررسی قرار دادند. همچنین این دو محقق در سال ۱۹۸۹]۴۶[، حل نیمه تشابهی^[۴۳] لایه مرزی ضخیم را بر جریان تراکم پذیر گذرا در نقطه سکون اجسام دو بعدی و متقارن محوری با اعمال اثرات انتقال جرم ارائه دادند.
همان طور که مشاهده می شود در تمام موارد ذکر شده، جریان در مقطع عرضی مورد بررسی قرار گرفته است وسیال تراکم پذیر در ناحیه سکون، با اعمال تقریب های لایه مرزی تجزیه و تحلیل شده است به عنوان مثال گرادیان فشار در راستای عمود بر سطح، صفر در نظر گرفته شده ومعادلات اندازه حرکت در لایه مرزی، ساده سازی شده اند.
نانوسیال ، نامی است که اولین بار توسط چویی^[۴۴]]۴۷[، بکارگرفته شد و به سیالاتی گفته می شود که حاوی نانوذرات جامد معلق با اندازه کوچکتر از nm 100 وبا کسر حجمی کمتر از ۴درصد باشند. نانوسیال می تواند باعث بهبود انتقال حرارت در مقایسه با مایعات خالص شود. از نانوسیالات می توان برای بهبود سیستم مدیریت حرارتی در کاربردهای مهندسی ، از جمله انتقال حرارت ، میکرومکانیک، سیستم های HVAC و تجهیزات سرمایشی استفاده کرد .درسالهای اخیر ، محققین به مطالعه تجربی و عددی انتقال حرارت جابجایی نانو سیالات در هندسه های مختلف پرداخته اند(میگا^[۴۵]وهمکاران]۴۸[، هریس^[۴۶] و همکاران]۴۹[، وانگ وایسز^[۴۷] و همکاران‌‌]۵۰[، سانترا^[۴۸] و همکاران]۵۱[، و نوین^[۴۹] و همکاران]۵۲[).
نیلد^[۵۰] و کوزنتسو، انتقال حرارت جابجایی آزاد در لایه مرزی جریان آرام یک نانوسیال را به صورت تحلیلی بررسی کردند]۵۳[.آنها نشان داده اند که مدل به کار رفته برای نانوسیال با تاثیرات حرکت براونی تلفیق می شود
در پژوهش دیگری ، نیلدو کوزنتسو] ۵۴ [، ناپایداری حرارتی در یک لایه مرزی متخلل اشباع شده با یک نانو سیال را بررسی کردند. اخیرا ، خان و پاپ ، جریان لایه مرزی یک نانوسیال که از سطح انبساطی عبور کرده است را مورد مطالعه قرار داده اند]۵۵[ .
آنچه در این رساله به آن پرداخته می شود بررسی جریان سکونِ متقارن محوری نانو سیال برروی استوانه با در نظر گرفتن اثرات مکش سطحی یکنواخت درسطح است که تا کنون مورد تجزیه و تحلیل قرار نگرفته است. از آنجا که جریان در حالت متقارن محوری با سطح برخورد می کند ، بر خلاف مسائل بررسی شده در گذشته، تقریب های لایه مرزی صادق نبوده و معادلات حاکم به صورت کامل حل می شوند.
فصل دوم
معرفی مسأله
در این فصل به معرفی دقیق مسأله پرداخته، معادلات حاکم بر جریان سیال در نزدیکی سطح و نیز معادلات حاکم در دوردست و همچنین شرایط مرزی حاکم بر این معادلات بیان خواهند شد.
۲- ۱- معرفی مساله
برای درک بهتر مساله «جریان سکون بر روی استوانه» شکل(۲-۱) را در نظر بگیرید. جریان در مختصات استوانه‌ای،  و  با اجزاء سرعت متناظر  و در نظر گرفته شده است. استوانه دارای طول نامحدود و شعاع  بوده و این استوانه می‌تواند فاقد حرکت محوری و چرخشی می باشد. سطح استوانه صلب نبوده و مکش یا دمش سطحی یکنواخت وجود دارد.

شکل(۲-۱): شماتیک جریان سکون شعاعی بر روی استوانه طویل همراه با مکش یا دمش یکنواخت در سطح
جریان بر روی استوانه به صورت شعاعی و بطرف استوانه بوده و در برخورد با آن به سکون رسیده و تشکیل دایره سکون را می‌دهد. ضمناً بخاطر وجود این جریان، جریانی موازی محور استوانه (در راستای محور  ) ایجاد می‌گردد که مقدار بزرگی آن بستگی به فاصله از دایره سکون دارد. از آنجا که جریان از همه طرف به صورت متقارن به استوانه برخورد می‌کند، جریان دارای تقارن محوری می‌باشد. سیال تراکم‌ناپذیر فرض شده و در نزدیکی استوانه، جریان کاملاً لزج می‌باشد. در دور دست، جریان از نوع جریان پتانسیل بوده و با بهره گرفتن از معادلات جریان ایده‌آل بررسی می‌شود. همچنین استوانه فوق دارای مکش سطحی یکنواخت بوده و در این شرایط به دلیل ماهیت تراکم ناپذیر سیال، تغییرات خواص سیال نسبت به تغییرات دما وفشار قابل صرفنظر کردن می باشد، بنابراین می توان معادله اندازه حرکت را بدون حل معادله بررسی کرد.

نوع جریان و هندسه بکار رفته، ما را ملزم به استفاده از معادلات حاکم در مختصات استوانه‌ای می‌کند. این معادلات که شامل معادله پیوستگی و معادلات مومنتوم برای سیال لزج تراکم ناپذیر در حالت آرام می‌باشد به صورت مفصل در زیر تشریح شده‌اند]۵۵[:
۲- ۲- معادلات حاکم
۲- ۲- ۱- معادلات حاکم در دستگاه مختصات استوانه‌ای در حالت سه بعدی
معادله پیوستگی
برای جریان سیال تراکم نا پذیر، پیوستگی جرم در حالت پایا از معادله زیر بدست می‌آید.

سطح تحصیلات متفاوت ۱۰۱
جدول ۴-۱۷- تحلیل واریانس یک راهه برای مقایسه میانگین قصد خرید افراد با

درآمد متفاوت ۱۰۲
فهرست شکل‌ها و نمودارها
شکل۲-۱- مراحل تصمیم گیری خرید مصرف کننده ۱۴
شکل ۲-۲- عوامل مؤثر در فرایند تصمیم گیری خرید ۱۶
شکل ۲-۳- انواع تصمیم گیری مصرف کننده از دیدگاه آسل ۲۱
شکل ۲-۴- مدل تحقیق موتینهو ۵۸
شکل ۲-۵- مدل تحقیق شاهین ۵۹
شکل ۲-۶- مدل مفهومی تحقیق ۶۶
نمودار ۴-۱- نمودار فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان ۸۶
نمودار ۴-۲-فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان ۸۷
نمودار ۴-۳- توزیع فراوانی مربوط به میزان تحصیلات آزمودنی ها ۸۸
نمودار ۴-۴- فراوانی مربوط به درآمد پاسخ دهنده ها ۸۹
فصل اول
کلیّات تحقیق

۱-۱- مقدّمه

در گذشته عواملی که باعث ایجاد ارزش برای سازمان ها می شدند، بیشتر کالاهای اقتصادی فیزیکی و یا به عبارتی دارایی های ملموس بودند. ولی امروزه بسیاری از سازمان ها به این باور رسیده اند که یکی از با ارزشترین دارایی هایشان برندهای محصولات و خدمات آن ها است. به عبارت دیگر، جایگاه برند به عنوان یکی از ارزشمندترین دارایی های ناملموس یک شرکت مورد توجه می باشد. چرا که درک و فهم اثرات ناشی از پیوندهای مشتری و برند، خصوصاً در بازارهایی که به طور فزاینده ای غیر قابل پیش بینی شده، تمایزات میان محصولات کم رنگ شده و فشارهای رقابتی فزونی یافته، از اهمیّت فوق العاده ای برخوردار گردیده است (فرنیر و یاو^[۲]، ۱۹۹۷). بر این اساس توانمندسازی برندها در ساده سازی تصمیم گیری مشتریان، کاهش ریسک و تعریف انتظارات آن ها بسیار ارزشمند است. نام و نشان تجاری به خلق ارزش برای مشتری و سازمان می پردازد و چرایی پرداخت بیشتر مشتری برای نام تجاری برتر را نشان می دهد. به بیان دیگر، مفهوم برند نقش مهمی را در ایجاد منافع بلند مدت برای شرکت ایفا می کند، چرا که نیاز چندانی به تلاش های ترفیعی گسترده برای مشتریان وفادار نیست و آن ها با کمال میل حاضرند مبلغ بیشتری را برای کسب ویژگی ها و مزایای برند برتر خود بپردازند. به همین دلیل است که نام و نشان تجاری مانند سرمایه، فناوری و مواد اولیه در ایجاد ارزش افزوده برای یک سازمان نقش به سزایی دارد.
زمانی که مشتری کالایی را خریداری می کند، در واقع ارزش های نمادین آن را نیز خریداری کرده است. این موضوع در مورد کالاهایی که تبدیل به برند معتبر شده اند بیشتر هم هست، چرا که برای مشتریان ارزش بالایی در مقابل مبلغ پرداختی دارند. زمانی که یک نام یا نشان تجاری به عنوان یک برند معتبر معرفی می شود، می توان تا حدودی به سعی و تلاش مدیران آن سازمان و همچنین سرمایه و زمانی که برای دست یابی به این مهم گذاشته اند پی برد. زمانی که یک کالا یا خدمت تبدیل به برند می شود، یعنی توانسته است با توجه به رفتارهای محصول در ذهن مشتریان مکانی یابد و از این طریق در اذهان افراد هویّت و تصویری از خود بسازد. از طرف دیگر هم شرکت هایی وجود دارند که به اعتبار و ارزش آن برند پی برده و کالاهای تقلّبی را با همان شکل و بعضاً بسیار شبیه به آن نام و لوگو به بازار عرضه می کنند. در نتیجه هدف از پژوهش حاضر تلاشی در جهت بررسی هر چه بهتر عوامل اثرگذار بر خرید عینک های آفتابی تقلبی (به صورت آگاهانه) از برندهای معتبر می باشد. در فصل حاضر پس از بیان مسئله و ذکر اهمیّت موضوع، در مورد اهداف و فرضیات تحقیق بحث خواهد شد و همچنین روش تحقیق و قلمرو، جامعه آماری و چارچوب نظری تحقیق توضیح داده خواهد شد و در نهایت با تعریف اصطلاحات این فصل پایان خواهد یافت.
۱-۲- بیان مسئله
مطالعه در مورد برند و ویژگی های آن، توجه بسیاری از جوامع علمی را در طی دو دهۀ اخیر به خود معطوف داشته است و مفهوم آن به عنوان یکی از رایج ترین مفاهیم بازاریابی در دهۀ ۱۹۸۰ مطرح گردیده است (کلر^[۳]،۲۰۰۳) و در حال حاضر شاهد تحولات شگرفی در چگونگی درک تأثیر برندها می باشیم. علت عمده این تحولات ناشی از آن بود که بسیاری از سرمایه گذاران دریافته بودند که بسیاری از شرکت ها یک دارایی ارزشمندی داشته که در ترازنامه آن ها منعکس نمی گردد. دارایی مذکور که توان بالقوۀ زیادی برای ایجاد سود و در نتیجه پتانسیل بالایی برای خلق ارزش برای سهامداران دادر، برند شرکت می باشد. در واقع برترین دارایی نامشهود شرکت ها برندهای آن هاست (کاپفرر^[۴]، ۲۰۰۴).
امروزه مدیران بسیاری از شرکت ها دریافته اند که برند آن ها، مفهومی مطلق و خشک نیست. بلکه یک دارایی و ثروتی ارزشمند برای شرکت به حساب می آید. به عبارت دیگر مدیران به این نتیجه رسیده اند که، ارزش واقعی یک شرکت جایی خارج از کارخانه و تجهیزات و دارایی های ملموس، و در اذهان خریداران قرار دارد (آکر^[۵]، ۱۹۹۲).
از طرف دیگر گروه ها و افرادی هستند که ارزش این دارایی ناملموس را به خوبی درک کرده و در جهت جعل و تقلّب آن بر می آیند. تقلّبی سازی از گذشته ها وجود داشته است، ولی از دهه ۱۹۷۰ به بعد برای تولید کنندگانی که صاحب مارک تجاری ثبت شده هستند تبدیل به دغدغه مهّمی شده است ( هاروی و رانکنین^[۶]، ۱۹۸۵). این طور برآورد شده که ارزش کالاهای تقلّبی در بازار جهانی طی سال های ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۴ به میزان ۱۱۰۰ درصد رشد داشته است (بلات^[۷]، ۱۹۹۳؛ کارتی^[۸]، ۱۹۹۴). اتاق بازرگانی بین المللی بیان کرده است که کالاهای تقلّبی معادل ۸% از تجارت جهانی را تشکیل می دهد (فریدمن^[۹]، ۱۹۹۹). در سطح جهانی فروش کالاهای تقلّبی در حدود ۳۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است(جنتری و همکاران^[۱۰]، ۲۰۰۶). علیرغم اینکه فروش و ساخت کالاهای تقلّبی در بعضی از کشورها مانند بریتانیا و ایالات متّحده جرم محسوب می شود (بوش و همکاران^[۱۱]،۱۹۸۹؛ هاپکینز و همکاران^[۱۲]، ۲۰۰۳). تحقیقات پیشین نشان می دهد که نزدیک به یک سوم از مصرف کنندگان، با علم به تقلّبی بودن محصول، آن را خریداری می کنند، بدون توجه به پیامدهای ناشی از مصرف کالاهای تقلّبی. از آنجا که تقاضا به عنوان یکی از محرکه های اصلی بازارها است، تعدادی از پژوهش ها بر تقاضای مصرف کننده برای کالاهای تقلّبی به عنوان یکی از دلایل اصلی وجود و رشد فزاینده پدیده جعلی سازی بحث می کنند (بیان و ولوتسو^[۱۳]، ۲۰۰۷؛ جنتری و همکاران، ۲۰۰۱).
پژوهش های زیادی رابطه میان رفتار مصرف کننده و کالاهای تقلّبی را بررسی کرده اند. مطالعات آکادمیک بیشتر بر بعد عرضه این موضوع تمرکز کرده اند در حالی که در بعد تقاضا (اینکه چرا مصرف کنندگان آگاهانه کالای تقلّبی می خرند) کمتر کاری انجام شده است (پنز و استاتینگر^[۱۴]، ۲۰۰۵). در این پژوهش برآنیم که عوامل مؤثر بر خرید کالاهای تقلّبی را از بعد تقاضای آن بررسی کنیم.
۱-۳- اهمیّت و ضرورت تحقیق
برند به عنوان یک دارایی نا مشهود^[۱۵] می تواند ارزش بالایی را برای شرکت خلق کند. به طوری که برای کسب مزیّت رقابتی در دنیای کنونی کسب و کار، ایجاد یک برند قوی و معتبر باید به عنوان یکی از اهداف راهبردی شرکت در نظر گرفته شود. چرا که محصولات تولیدی عرضه شده، بسته بندی، طرّاحی، فن آوری و غیره در طی زمان تغییر نموده، ولی برند آن ثابت بوده و بواسطه شهرت آن می تواند محصولات جدیدی را وارد بازار نماید و با موفقیت آن را به فروش برساند. بنابراین در عصر نوین بازاریابی، ایجاد، ارزیابی و مدیریت کارکردهای برند از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در واقع تا قبل از عصر حاضر، بنگاه ها با نام گذاری بر روی خود و یا محصولشان کار را خاتمه یافته می دانستند، امّا رقابت های سهمگین برای گسترش و تسخیر بازارها منجر به شکل گیری فلسفه جدیدی در حوزه بازاریابی شد که حاصل یکصد سال تجربه آزاد بود. این فلسفه که در نهاد خود به شکل غیر قابل تصوری پیچیده و پر رمز و راز بود، چیزی نبود جز مفهوم برند که عامل اصلی ترویج و پیشرفت یک کالا و یا خدمات در بازار ملّی و یا جهانی می گردد. شناخت زوایای این مفاهیم جدید در عرصۀ بازاریابی به کوشش همه جانبه ای نیاز دارد که حتّی نیازمند حمایت سایر علوم از جمله روانشناسی و جامعه شناسی باشد.
امروزه در بازار کشور ایران شاهد انواع کالاهای تقلّبی هستیم که مصرف کنندگان آگاهانه یا نا آگاهانه آن کالاها را خریداری می کنند. به عنوان مثال می توان به ساعت، لوازم آرایش، گوشی موبایل، عینک و مواردی از این قبیل اشاره کرد. از طرفی هم کالاهای تقلّبی ویژگی و استاندارد کالاهای اصلی را نداشته و ممکن است در بلند مدت اثرات سوء بر مصرف کنندگان آن کالاها وارد کنند، در ضمن اینکه منابع ارزی کشور صرف واردات بی رویه کالاها و بعضاً غیر ضروری می شود. البته دلایلی مختلفی را می توان برای استفاده از کالاهای تقلّبی بیان کرد. مواردی چون واردات کالاهای تقلّبی چینی، وجود تحریم های شدید از جانب برخی کشورهایی که دارای برندهای برتر هستند، فرایند پیچیده ثبت سفارش و واردات برخی کالاها از طریق کانال های غیر قانونی و کاهش شدید ارزش ریال در برابر سایر ارز ها در چند وقت گذشته را می توان از دلایل استفاده از کالاهای تقلّبی برشمرد. البته حوزه فعالیّت این پژوهش به بررسی تقاضای کالاهای تقلّبی به صورت آگاهانه محدود می شود و متغیّرهایی که تبیین کننده رفتار مصرف کننده باشند در نظر گرفته شده اند. به هر حال امروزه بازار ایران از کالاهای تقلّبی اشباع شده است و از آنجایی که تا به حال پژوهشی در این زمینه در داخل کشور انجام نشده است، ضرورت انجام تحقیقی در بعد تقاضا و رفتار مصرف کننده احساس می شود.
۱-۴- اهداف تحقیق
هدف اساسی این تحقیق بررسی عوامل رفتاری مصرف کننده در قصد خرید کالاهای تقلّبی به صورت آگاهانه از برندهای معتبر است به گونه ای که به صورت علمی و کاربردی در کاهش خرید کالاهای تقلّبی تأثیر داشته باشد.
۱-۵- سؤال تحقیق
پژوهش حاضر سعی در پاسخگویی به سؤال زیر به عنوان سؤال اصلی تحقیق دارد
چه عواملی بر قصد خرید آگاهانۀ کالاهای تقلّبی از برندهای معتبر تأثیر می گذارند؟
۱-۶- فرضیه های تحقیق
فرضیه، پاسخی منطقی است که احتمال می دهیم که تحقیق برای مسئله ارائه کند (حافظ نیا، ۱۳۸۳). با توجه به این توضیح، انتظار منطقی و علمی محقّق برای پاسخگویی به سؤال اصلی تحقیق در قالب فرضیات زیر قابل طرح می باشد:
فرضیه۱- میزان درگیری محصول رابطه مستقیمی با قصد خرید کالای تقلّبی دارد.
فرضیه ۲- میزان دانش محصول رابطه غیر مستقیمی با قصد خرید کالای تقلّبی دارد.
فرضیه ۳- میزان ریسک ادراک شدۀ مصرف کننده رابطه غیر مستقیمی با قصد خرید کالای تقلّبی دارد.
فرضیه ۴- میزان شخصیت برند کالاهای تقلّبی رابطه مستقیمی با قصد خرید کالای تقلّبی دارد.
فرضیه ۵- ویژگی های ادراک شدۀ محصول رابطه مستقیمی با قصد خرید کالای تقلّبی دارد.
فرضیه ۶- مزایای ادراک شده رابطه مستقیمی با قصد خرید کالای تقلّبی دارد.
۱-۷- روش تحقیق
روش این تحقیق با عنایت به موضوع تحقیق که در ارتباط چرایی خرید کالاهای تقلّبی است،کاربردی می باشد. تحقیقات کاربردی تحقیقاتی هستند که نظریه ها، قانون مندی ها، اصول و فنونی که در تحقیقات پایه تدوین می شوند را برای حل مسائل اجرایی و واقعی بکار می گیرد (خاکی،۲۰۲، ۱۳۸۲).
همچنین بر اساس راهبرد جمع آوری اطلاعات از نوع توصیفی- پیمایشی است. روش پیمایشی یک فرایند پژوهشی است که به منظور جمع آوری اطلاعات درباره این موضوعات که گروهی از مردم چه می دانند، چه فکر می کنند و یا چه کاری انجتام می دهند، اجرا می شود. منظور از “چه می دانند” این است که افراد چه اطلاعاتی را در زمینه یک هدف یا یک موضوع درونی پدید آورده اند. مراد از فکر کردن این است که عقاید، نگرش ها، ارزش ها و باورهای مردم چه هستند. هدف روش پیمایشی توصیف، تبیین و کشف روابط میان پدیده ها است، بدون اینکه الزاماً رابطه علت و معلولی داشته باشند. زیرا اطلاعات در یک مقطع زمانی معین از نمونه ها جمع آوری شده است که نتایج بدست آمده برای زمان اجرای پژوهش درست است و ممکن است با گذر زمان نتایج تغییر کند. در این روش از ابزارهای گردآوری اطلاعات مانند مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شود که با توجه به شرایط این روش ها انتخاب می شوند (دلاور،۱۳۷۴،۱۳۷).
۱-۸- روش گرد آوری اطلاعات و داده ها
در این تحقیق از دو روش میدانی و کتابخانه ای برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است.در روش میدانی بعد از بررسی روش های مختلف و جمع آوری نظرات اساتید، پرسشنامه به عنوان مناسبترین ابزار تشخیص داده شد. از نظر مکانی نیزف اطلاعات این پژوهش در محیط واقعی جمع آوری شده است. منابع اطلاعاتی تحقیق پیش رو ترکیبی از منابع دست اول و دوم می باشد، بدین صورت که پرسشنامه توزیع شده به عنوان منابع اطلاعاتی دست اول محسوب می شود. همچنین برخی از منابع اطلاعاتی دست دوم که در این تحقیق استفاده شده اند نیز، عبارتند از مقالات موجود در نشریات معتبر مدیریت بازرگانی و بازاریابی که از سایت های علمی اینترنتی اخذ گردیده است و همچنین پایان نامه های کارشناسی ارشد و کتاب های مرتبط با موضوع.
۱-۹- قلمرو مکانی و زمانی تحقیق
قلمرو مکانی این تحقیق استفاده کنندگان از عینک های آفتابی تقلبی به صورت آگاهانه در شهر تهران می باشد. همچنین محدوده زمانی انجام پژوهش در بهمن و اسفند ماه سال ۱۳۹۱ است.
۱-۱۰- جامعه و نمونه آماری
جامعه آماری مورد نظر در این تحقیق را مصرف کنندگان نهایی^[۱۶] عینک های تقلّبی، به صورت آگاهانه^[۱۷] خریده اند را تشکیل می دهند. همچنین واحد آماری جامعه این تحقیق هر یک از خریداران عینک های آفتابی تقلبی می باشد. عینک تقلّبی نیز به دلیل اینکه در جامعه بسیار فراگیر شده و همچنین اثرات منفی که در بلند مدّت برای مصرف کننده باقی می گذارد انتخاب شده است.با توجه به نا محدود بودن چارچوب نمونه گیری، از روش نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول ذیل برای تخمین حجم نمونه استفاده گردیده است.